Column | Ergerporno

Ze hadden me weer in de val laten lopen. Het stuk kaas was te groot en dat ik de vorige keren niet eens in de buurt kwam bij die kaas, was ik alweer vergeten. ‘1 Progressive vs. 20 Far-Right Conservatives’ was de titel van de video. Klik. Anderhalf uur debatfastfood, anderhalf uur verbaal geweld als lege calorieën. Geen wereldbeeld veranderd, geen humeur verbeterd.

Jubilee heet het YouTubekanaal dat ergerporno tot kunst heeft verheven. Miljoenen mensen keken al naar eerdere video’s in hun ‘Surrounded’-serie: ‘1 Conservative vs. 20 Feminists’, ‘1 LGBTQ Activist vs. 25 Conservatives’, ‘1 Atheist vs. 25 Christians’, ‘Doctor Mike vs. 20 Antivaxxers’. Eén iemand omringd door tegenstanders, meestal een persoon met enige bekendheid, tegen twintig producten van de online schreeuwgeneratie. Het doel, volgens Jubilee, is gesprekken op gang brengen die ertoe doen en mensen samen te brengen door middel van gedeelde menselijkheid.

Prachtige ambitie, verschrikkelijke uitwerking, discutabel resultaat. In de nieuwste aflevering gaat dus één progressieveling, de linkse politiek commentator Mehdi Hasan (Brit van Indiase afkomst, genaturaliseerd Amerikaan) het debat aan met twintig conservatief-rechtse mensen, die niet ‘zomaar mensen’ blijken – sommigen hebben banden met extreemrechtse figuren. En ook niet ‘zomaar een beetje rechts’ – één man noemt zichzelf bulderlachend fascist, tot groot applaus van de anderen, en een ander wenst, terwijl hij terugloopt van de debattafel, Hasan terug naar zijn eigen land. Ah ja, díé gedeelde menselijkheid!

Geen idee had hij dat Jubilee dit soort mensen had uitgenodigd, zei Hasan, die op zijn minst de reputatie van het YouTube-kanaal een beetje had kunnen onderzoeken. Anders was hij wellicht niet gekomen. Dan is de vraag wat hij er wel deed, waarom mensen zoals hij graag ‘de ene’ willen zijn in dit vijandige concept. Daar moet een zekere ijdeltuiterij mee gemoeid zijn: is het niet dat jíj wel even degene denkt te zijn die mensen op andere ideeën brengt, dan wel dat jíj degene bent die de mensen die toch niet zullen veranderen onder de tafel lult. Het resultaat is dezelfde leegte.

Voor elke glimp van hoop, elke kleine baken van – relatieve – redelijkheid aan die Jubilee-tafel zijn er tien tenenkrommende onderonsjes, die voor niets meer zorgen dan views. Het internet op z’n internetst. Alles hangt aan die utopie dat alle problemen van de wereld opgelost kunnen worden als we maar op elk gebied de gulden middenweg vinden. Jubilee heeft nota bene óók een serie die ‘Middle Ground’ heet, waar voor- en tegenstanders van een kwestie elkaar proberen te vinden, nu wel in gelijke aantallen. Iets minder gedoemd te mislukken, maar wederom gebaseerd op die illusie dat als je je maar genoeg openstelt, maar genoeg water bij de wijn doet, je best hetzelfde over iets kan denken.

Maar ik wíl me niet voor elke mening openstellen. Niet als die mening raakt aan wie ik ben, hoe ik leef of mijn beeld van medemenselijkheid. Ik ga me als homo niet voor de clicks omringen met twintig mensen die vinden dat ik niet hetzelfde respect en dezelfde rechten verdien als zij. Ik zoek geen toenadering tot mensen die de genocide in Gaza bagatelliseren. Ik hoef me niet te laten overtuigen door mensen voor wie wetenschap een suggestie is en klimaatverandering een hoax. Onverzettelijkheid is ook een vorm van verzet.

Maar toch keek ik dus weer. En een volgende keer vast ook. Omdat ze bij Jubilee ondanks alle pretenties eenzelfde plekje in je brein kriebelen als Ex on the Beach; dat je even heel hard naar je scherm kunt schreeuwen: „Maar hoe kúnnen mensen zo zijn?”

Frank Huiskamp vervangt Frits Abrahams.