Met beperkt budget vindt bekerfinalist Go Ahead de onwaarschijnlijkste talenten

Het liefst tuurt Paul Bosvelt hele dagen naar zijn beeldscherm. Naar wedstrijdbeelden van vleugelverdedigers die bij hun club vooral invaller zijn, of spitsen op het derde niveau in Zweden. Voortdurend speurt de hoogste technische man bij Go Ahead Eagles zo de Europese voetbalcompetities af. Op zoek naar onontdekte talenten die in Deventer tot bloei kunnen komen.

Hij wil iets zien wat „triggert”, zegt Bosvelt, in zijn sober ingerichte kantoor, pal naast de hoofdingang van stadion De Adelaarshorst. Het kan van alles zijn: een pass, een schot, een loopactie. Op zijn computer bladert hij door een lange rij filmpjes. Het wordt Oscar Pettersson, de Zweedse buitenspeler die deze winterstop voor een paar ton overkwam van IFK Göteborg.

Op het filmpje verlegt Pettersson, dan nog bij Göteborg, rechts vanaf de middenlijn met een strakke diagonale pass het spel. „Hier zie je dat hij overzicht heeft”, analyseert Bosvelt. „Hij gaat niet blind de actie aan. En hier: hij sluit meteen aan.” Met zijn muis volgt hij hoe de Zweed een lange sprint inzet, en kort daarop voor het doel opduikt om de voorzet binnen te tikken.

Ruim zeven jaar is Bosvelt (55) nu eindverantwoordelijk voor het transferbeleid van Go Ahead, de club waar hij zelf als voetballer in 1989 zijn profloopbaan begon. Toen hij werd aangesteld, bevonden de Eagles zich in de schemerzone tussen eerste en Eredivisie. Soms op hoogste niveau actief, maar vaak ook niet.

De afgelopen jaren maakte Go Ahead een spectaculaire ontwikkeling door: inmiddels vier seizoenen onafgebroken in de Eredivisie, met telkens betere resultaten. Dit seizoen lonkt de vijfde plek en misschien wel opnieuw Europees voetbal, net als begin dit seizoen. In de KNVB-beker staat Go Ahead in de finale, iets wat in het 123-jarig bestaan slechts één keer eerder lukte. De tegenstander, deze maandag in de Kuip, is AZ.

Onzichtbare potentie

Die stijgende lijn is nauwelijks los te zien van het transferbeleid bij de club. Ondanks een van de kleinste begrotingen (rond de 14 miljoen, pakweg een tiende van Ajax) in de Eredivisie slaagt Go Ahead er al enkele jaren in verrassend talentvolle spelers aan te trekken, dikwijls voor (bijna) niets. Het is alsof de scouts in Deventer bij sommige spelers potentie zien die onzichtbaar is voor de concurrentie.

Neem de IJslandse Willum Willumsson, de vorige twee seizoenen (gedeeld) clubtopscorer. Hij was in de zomer van 2022 al „bij twintig clubs neergelegd” toen Go Ahead de kans kreeg, zegt Bosvelt. Op video’s zag Bosvelt een spits die ondanks zijn lengte technisch is. „Gemakkelijk schieten, sterk linkerbeen, creatief.” Willumsson kwam voor anderhalve ton, en ging twee jaar later voor 4 miljoen euro naar Birmingham City FC.

Of Oliver Edvardsen, de Noorse buitenspeler die voor een paar ton werd aangetrokken. Dit seizoen stond hij na veertien wedstrijden al op acht doelpunten en vier assists, waarna Ajax hem in de winter overnam, voor naar verluidt 3 miljoen euro. En eerder Isac Lidberg, in 2021 gevonden op het derde niveau in Zweden. Inmiddels bij SV Darmstadt één van de trefzekerste spelers in de Tweede Bundesliga.

Telkens als een speler vertrekt, is het aan Bosvelt om een vervanger klaar te hebben. Tegenover nieuwe aanwinsten is hij duidelijk: geen langjarige miljoenencontracten. Wie hier komt voetballen, moet na twee tot drie seizoenen klaar zijn voor een transfer hogerop. „We zijn hier niet op zoek naar de nieuwe ‘Mister Go Ahead’”, glimlacht Bosvelt terwijl hij met een duim over zijn schouder wijst. „Daar hangt het museum hierachter al vol mee.”

Laptops dankzij Beukema

Het huidige succes volgt op de koerswijziging die begin 2019 werd ingezet. In dat jaar komt Go Ahead voor de meerderheid in handen van Alex Kroes, een voormalig spelersmakelaar en tegenwoordig technisch directeur bij Ajax. Kroes wil de club runnen als „een bedrijf”, dat „door groei meer waard wordt”. Niet als het speeltje van een rijke geldschieter die elk seizoen de begroting dicht en spelers aantrekt.

Kroes introduceert een tienjarenplan, mede opgesteld door Bosvelt en algemeen directeur Jan Willem van Dop. Een ongewoon lange termijn in de ongeduldige voetbalwereld, zegt Van Dop daar nu over. De directeur ontvangt in een bescheiden kantoor („dit was vroeger een schoolgebouw”), met parafernalia in de clubkleuren aan de wanden.

De promotie in 2021 komt voor Go Ahead in zekere zin als een verrassing: pas op de laatste speeldag, acht minuten voor tijd, wordt de tweede plek veiliggesteld. Die zomer volgen de twee grootste uitgaande transfers in jaren: doelman Jay Gorter (Ajax) en verdediger Sam Beukema (AZ).

Van de opbrengst van Beukema is tweederde geïnvesteerd in de club, zoals een grondige verbouwing en door iedereen van nieuwe laptops te voorzien, vertelt Van Dop. „Dat was hard nodig ook, we zaten hier nog met oude computers.” Bosvelt krijgt de beschikking over een datascout, die hem helpt bij de zoektocht naar nieuw talent en het beoordelen van spelers die in transferperiodes bij Go Ahead worden aangeboden.

Het scheelt de andere scouts „echt heel veel werk”, zegt Bosvelt. Neem afgelopen zomer, toen zaakwaarnemers opgeteld zo’n 2.500 spelers in Deventer aanboden. De club kan die snel beoordelen met grote hoeveelheden data van externe leveranciers, die de acties van alle spelers bijhouden. Met diezelfde gegevens kan de datascout ook tientallen competities tegelijk afspeuren naar talent.

Soms valt een speler af om financiële redenen. „Spelers uit Duitsland? Onhaalbaar binnen ons budget”, zegt Bosvelt. Het verklaart deels zijn focus op Scandinavië, waar de transfersommen lager liggen. Belangrijker nog is de sportieve analyse. Past een speler in het profiel van spelers die de club op dat moment zoekt? Is er iets wat hem bijzonder maakt? Op die manier valt meer dan de helft van alle aangeboden spelers vaak al af, zegt Bosvelt.

Zo’n datascout is niet uniek, vrijwel elke club heeft ze. Maar hóe die kijkt, bepaalt het succes ervan. Cijfers over passing richting de goal van de tegenstander zeggen meer dan breedtepasses. En kijk je naar hoe goed een speler dribbelt, of hoe goed hij dribbelt wanneer de ruimtes klein zijn? „Dat laatste vertelt me meer”, zegt Bosvelt. „Op die manier probeer je het net anders te doen dan de rest.”

Ook de volgende schifting vindt aan het bureau plaats, door de overgebleven spelers in detail te bekijken. Via fragmenten op de computer, soms urenlang, om te zien of de „trigger” die uit de cijfers kwam ook op het veld is terug te zien. Pas als allerlaatst kijkt de scout ook in het stadion, om spelers in het echt te zien. Tegen die tijd is volgens Bosvelt al zo’n 95 procent van alle aangedragen spelers afgevallen.

Meer risico

Veel van die aanpak is elke transferperiode hetzelfde, al is Go Ahead in de loop der tijd iets minder behoudend geworden. Met de komst van de vorig jaar overleden zakenman Kees Vierhouten als eigenaar, in augustus 2022, besluit de club iets meer risico te nemen, zegt Van Dop. Niet onverantwoord, maar iets minder „zuinig” dan onder Kroes. Bosvelt krijgt ruimte om bescheiden transferbedragen te betalen, tot ongeveer twee ton. Dat maakt het mogelijk om grotere talenten aan te trekken.

Door het sportieve succes sindsdien, en de inkomsten uit transfers, neemt ook de ruimte om zulke investeringen te doen toe. Dit seizoen betaalde Go Ahead voor het eerst in de clubgeschiedenis meer dan een miljoen voor een speler, voor de Finse rechtsbuiten Oliver Antman uit Finland. Een aankoop die meteen rendeert, nu Antman in zijn eerste seizoen is uitgegroeid tot één van de productiefste aangevers in Europa, met veertien assists.

Voor hen is de bekerfinale waarschijnlijk meer dan waar ze vooraf op gehoopt hadden. Een kans op de eerste grote prijs in hun loopbaan, de eerste grote prijs voor Go Ahead sinds de invoering van het profvoetbal. Ruim een week voor de wedstrijd kleuren de straten rond het stadion in Deventer al rood-geel, en neemt ook bij Van Dop de spanning voorzichtig toe. De speciaal ontworpen supporterssjaal voor de bekerfinale hangt al aan zijn kapstok.

Bij Paul Bosvelt op kantoor herinnert een tekening van zijn oudste dochter (een vaas met rood-gele bloemen, „wij gaan naar de Kuip”) aan de finale. Maar het is niet alsof hij er de hele dag mee bezig is, zegt Bosvelt. In zijn achterhoofd werkt hij al aan de selectie van volgend seizoen: de competities in Noord-Europa, waar hij zo veel talenten vindt, zijn net weer begonnen. Op het eigen platform voor zaakwaarnemers heeft de club al een verlanglijstje klaar staan. Een spits en een spelmaker, onder meer, net als twee centrale verdedigers.

Delen





Mail de redactie