Sara en drie vriendinnen kunnen het nog steeds niet goed bevatten. „We zijn toch geen drugskartel hiero?” Zeker twintig agenten veegden woensdagmiddag het schoolplein van het Oostervaarders College in Almere-Buiten leeg, nadat de examenstunt uit de hand liep. De vier meiden blikken desgevraagd terug, terwijl ze over de brug lopen waar de politie ze de dag ervoor ook overheen stuurde. Hun namen zijn bekend bij de redactie.
De meeste leerlingen die NRC donderdag sprak, vertellen er losjes over. „Toch moest net in de klas iedereen huilen”, zegt Sara’s vriendin, met een werkboek tegen zich aan geklemd. „Het was echt machtsmisbruik”, zegt Sara. „Ze scholden, sloegen. Ik hoorde zelfs dat ze een hond op ons loslieten.” Dat klopt niet, maar er was wel een hond mee ter afschrikking. „Als je nu niet loopt dan word je gebeten”, is te horen op één van de vele filmpjes.
De rust is donderdag weergekeerd op de middelbare school. In het fietsenhok klinkt een fatbike-alarm, iedereen spreekt over de politie-inzet. Docenten hebben er, op de laatste dag voor de paasvakantie, tijd voor ingeruimd. „Dit heb ik in 45 jaar nog niet meegemaakt”, zegt een medewerker tussen twee trekjes van de e-sigaret. Het eindexamengala, dat voor donderdagavond stond gepland, is geannuleerd.
Traditie
De examenstunt is traditie, maar ook een dag die schoolleidingen vrezen. Deze week alleen al ging het mis in Elburg (er werd een sloopauto aangestoken), in Almelo en in Wijk en Aalburg (zwaar vuurwerk). In Ermelo werd preventief een school in lockdown geplaatst, na signalen dat er groepen onbekende jongeren op weg waren.
/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data130994117-913fc1.jpg|https://images.nrc.nl/mWIw_Kune8hyH8eWP7hs4NvuM3s=/1920x/filters:no_upscale()/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data130994117-913fc1.jpg|https://images.nrc.nl/866851D8pn7-ykVjWrix1Nev4HM=/5760x/filters:no_upscale()/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data130994117-913fc1.jpg)
Foto VLN Nieuws/ANP
De examenstunt in Almere-Buiten – een schuimmachine en een confettikanon op het schoolplein – was afgestemd met de schoolleiding. Het begon feestelijk. Totdat groepjes leerlingen uit de lagere klassen zich ermee begonnen te bemoeien. Op beelden is te zien hoe een prullenbak door de lucht vliegt. Een vuilniscontainer dendert over het schoolplein. Er zou met meubels zijn gegooid. De school meldt dat vijf leerlingen gewond zijn geraakt. Toen is de politie gebeld.
Op het bruggetje vindt de vriendin met het werkboek „meubels wel een groot woord voor prullenbakken.” Sara zegt dat er wel stoelen door de lucht gingen. Toen er ook metalen bussen met spuitconfetti over en weer vlogen, zag ze een aantal bebloede gezichten. „Maar vechtpartijen: nee.” Dat zeggen meerdere leerlingen: gevochten werd er niet.
Er is maar weinig geregistreerd van het ‘uit de hand lopen’. Volgens leerlingen omdat er binnen een telefoonverbod is. Bewakingsbeelden heeft de school overgedragen aan de politie. Van het politiegeweld is echter voldoende beeld, dat gretig wordt verspreid. De jongste van de vier vriendinnen, die niet in een examenklas zit, pakt haar telefoon. „Kijk deze, die heeft iedereen geslagen”, zegt ze over een agent. „Heel veel moeders zijn boos”, zegt Sara.
Zoals de moeder van Sami (15), Tala Delkhoshnavaz. Ze is donderdagochtend op gesprek geweest bij de veiligheidscoördinator van de school, maar dat heeft haar niet milder gestemd. Haar zoon kreeg een klap terwijl hij, volgens hemzelf, zich terugtrok. „We zijn allemaal op de rug geslagen”, zegt hij. Beelden tonen ook klappen op de benen. Volgens verschillende leerlingen was het bij een versmalling op het schoolplein moeilijk voor de achtersten om weg te komen, aangezien de voorsten geen haast maakten. Toch werd er gemept. Delkoshnavaz heeft een klacht ingediend bij de politie. „Maar ook de school moet hier verantwoordelijkheid voor nemen. Want mijn zoon is hier op het terrein geslagen.” Ze hoopt dat meer ouders zich uitspreken.
Jongeren van buiten
Maar wat is het hele verhaal? Waren er groepen jongeren van buiten de school betrokken? Leerlingen zeggen van niet, de schoolleiding kan het niet uitsluiten. „Dat beeld hebben we niet compleet”, zegt Floris van den Driesche, communicatie-adviseur van de Almeerse Scholen Groep, waar de school onder valt. „We hebben hier ook geen routine in. Gelukkig maar,” zegt bestuurssecretaris Hugo de Boer. „Laat duidelijk zijn: dit is heel vervelend.”
/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data130994126-805d06.jpg|https://images.nrc.nl/zt3Hzjllk422hIv61byGtvQHiC8=/1920x/filters:no_upscale()/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data130994126-805d06.jpg|https://images.nrc.nl/sTtrdwmwSX-SKjF3aH61ggPlQV8=/5760x/filters:no_upscale()/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data130994126-805d06.jpg)
Foto VLN Nieuws/ANP
Waarom de politie leerlingen in colonne naar het nabijgelegen KFC-restaurant dreef, is onbekend. Zeker drie jongeren zijn toen aangehouden, onbekend is waarom. Het gerucht dat een meisje daarbij haar neus heeft gebroken, wordt op het bruggetje ontkracht. „Ik ken haar”, zegt Sara. „Dat is niet waar. Wacht ik bel haar even.” Vergeefs. „Ik denk dat ze slaapt.” Even later meldt Sara dat ze haar heeft opgezocht; het meisje heeft geen letsel.
Sami laat een aantal racistische reacties zien bij nieuwsberichten op sociale media. „Lees dat nou maar niet”, zegt zijn moeder in de KFC, waar ze met haar twee zoons is gaan lunchen. In fatsoenlijkere commentaren wordt opgemerkt dat een aantal leerlingen zich weinig aantrok van de bevelen van de politie. Sommige gaven een grote bek. „Maar er waren ook agenten die onnodig provocerend waren”, zegt Delkoshnavaz. Ze was snel op school woensdag, nadat haar zoon geslagen was. „Het leek alsof ze er van genoten.”
