Was het een domme, impulsieve daad? Een dronkenmansactie? Of, zoals het slachtoffer na afloop verklaarde, een „poging tot doodslag”?
Een incident tijdens voorjaarsklassieker Parijs-Roubaix, afgelopen zondag, heeft voor veel beroering gezorgd in de wielerwereld en daarbuiten. Op kasseienstrook Templeuve, op 33 kilometer voor de finish, werd koploper Mathieu van der Poel bekogeld met een bidon. Op live-beelden was te zien hoe een toeschouwer met kracht een gele – en naar later bleek: gevulde – drinkbus naar diens hoofd smeet. Van der Poel werd vol in het gezicht getroffen, maar kon op zijn fiets blijven zitten en won zijn derde Parijs-Roubaix op rij.
De winnaar was na afloop witheet over het incident: hij sprak van „een poging tot doodslag” waartegen „juridische actie” zou moeten worden ondernomen. „Het verpestte mijn overwinning niet, maar het is niet normaal. Het was een volle bidon, van een halve kilo, en ik ging 50 kilometer per uur dus het voelde alsof ik een steen in mijn gezicht kreeg.”
Vlaamse supporters van Pogacar
Van der Poel kreeg van alle kanten bijval: collega-renners, ploegleiders en commentatoren spraken meteen in koor hun afkeuring uit over het incident. „Het is degoutant om zien hoe marginale fans bidon [sic] gooien naar een kampioen”, schreef oud-renner Sven Nys op X. De concurrerende Nederlandse wielerploeg Visma schreef: „Dingen gooien naar renners die alles geven – stop daar ogenblikkelijk mee!”
De bidongooier, die duidelijk herkenbaar was op filmpjes van omstanders, heeft zichzelf inmiddels aangegeven bij de politie in West-Vlaanderen, zo schreven verschillende Belgische media maandagmiddag. Het gaat om een man die naar het parcours was gekomen met een groepje Vlaamse supporters van Tadej Pogacar, de Sloveense concurrent van Van der Poel die in Roubaix als tweede eindigde. Het is nog onduidelijk waarom hij de bidon gooide. Volgens de Belgische krant Het Nieuwsblad zou hij wel al spijt hebben betuigd over zijn actie.
Met bier en pis overgoten
Het is niet de eerste keer dat Van der Poel te maken heeft met fysieke agressie langs het parcours. Zowel bij wedstrijden op de weg als in veldritkoersen werd hij in de afgelopen jaren door omstanders bespuugd of met bier en urine overgoten. In de editie van Parijs-Roubaix van 2024, die hij ook won, gooide een vrouwelijke toeschouwer een petje in de richting van zijn spaken, in een poging hem ten val te brengen – al ontkende ze dit naderhand. De vrouw wist met een schikking te ontkomen aan gerechtelijke stappen.
Waarom juist Van der Poel het doelwit is van dit soort aanvallen, blijft onduidelijk. Hij geldt als een alom geliefde renner met weinig vijanden. In het veldrijden zorgde zijn ongekende dominantie in de afgelopen seizoenen wel voor frustratie bij Vlaamse fans, die de cyclocross beschouwen als hét domein van Belgische coureurs.
In het wegwielrennen, met name bij voorjaarsklassiekers als Parijs-Roubaix en de Ronde van Vlaanderen, is Van der Poel de laatste jaren eveneens onverslaanbaar. Toch kan dat óók gezegd worden van zijn rivaal Pogacar – en die werd afgelopen zondag met rust gelaten langs de kasseienstroken.
Wie iets verder terugkijkt, ziet wel dat Van der Poel niet de enige coureur is die te maken heeft met fysieke agressie: het wielrennen kent een bescheiden, maar betreurenswaardige geschiedenis van supportersmisdragingen. Tijdens de Tour de France van vorig jaar werden geletruidrager Pogacar en diens achtervolger Jonas Vingegaard (Denemarken) op de Pyreneëncol Pla d’Adet bekogeld met chips. De dader, een Fransman, werd door de politie gearresteerd maar bleek te bezopen om nog diezelfde dag verhoord te worden.
Vuistslag in ribbenkast
Behalve spuug en eten is urine een terugkerend element bij supportersagressie in het wielrennen. Zowel topsprinter Mark Cavendish (in 2013) als meervoudig winnaar Chris Froome (in 2015) kregen tijdens etappes van de Tour de France bekers pis over zich heen gekieperd.
Nóg ernstiger zijn de gevallen waarin ‘supporters’ hun vuisten laten spreken. Froomes Australische ploeggenoot Richie Porte kreeg in dezelfde Tour van 2015 een vuistslag in zijn ribbenkast. Gevolgen voor het eindklassement hadden beide incidenten niet: Froome won dat jaar voor de tweede keer de Tour.
Wél van invloed op de einduitslag van de Tour de France – en zelfs op het verloop van een hele carrière – was een dramatisch incident op de flanken de Puy de Dome in 1975. De Belg Eddy Merckx was in die jaren alleenheerser in het peloton en op weg naar zijn zesde Tourzege – iets wat geen renner voor hem ooit had gepresteerd. Totdat een lokale wielerfan uit Clermont-Ferrand, onder invloed van wijn en de destijds in Frankrijk gangbare getergdheid over Merckx’ dominantie, zijn rechtervuist in de lever van De Kannibaal plantte.
Merckx reed de etappe uit maar was dermate aangeslagen dat hij de twee dagen later zijn gele trui verloor. De Tour de France zou hij nooit meer winnen. Sterker nog, hij zou bijna níets meer winnen na die bewuste middag op de Puy de Dome. Drie jaar later beëindigde hij zijn wielercarrière.
