‘Fixer van het Kremlin’ is goed toegerust om met Amerikanen een deal te sluiten over Oekraïne

Posted on February 15, 2025 by admin

Hij verkocht het Russische coronavaccin aan de wereld en bemiddelde bij de uitwisseling van gevangenen. Volgens Amerikaanse media werd hij vrijdag door Poetin aangewezen als onderhandelaar over vrede in Oekraïne. De 49-jarige Kirill Dmitriëv, directeur van het Russische investeringsfonds RDIF en familievriend van Poetin, heeft in tien jaar tijd een carrièrespurt gemaakt. „Via Kirill Aleksandrovitsj kun je bijna elk probleem oplossen”, zeggen mensen die hem kennen. Nu mag de lange, kalende investeerder zijn tanden zetten in het Oekraïne-vraagstuk.

Kirill Dmitriëv werd in 1975 geboren in Kyiv en vertrok al op zijn veertiende naar de Verenigde Staten, waar hij studeerde aan Stanford University en de Harvard Business School. Na zijn opleiding ging hij aan de slag bij de bank Goldman Sachs en adviesbureau McKinsey. In 2000 keerde hij terug naar Moskou, waar hij volgens de Russische onderzoekssite The Insider, een baan vond bij een Amerikaans investeringsfonds. Vanaf 2007 werkte hij in Kyiv bij het investeringsfonds Icon Private Equity van de Oekraïense oligarch Viktor Pintsjoek, schoonzoon van oud-president Leonid Koetsjma.

Zijn glansrijke carrière dankt Dmitriëv echter in eerste plaats aan zijn huwelijk met de glamoureuze Natalia Popova, oud-studiegenoot en beste vriendin van Poetins jongste dochter Katerina Tichonova. Popova is onder meer vicevoorzitter van Tichonova’s tech-organisatie ‘Innopraktika’, ombudsman voor tech-kwesties en presentatrice. De 38-jarige Tichonova, die net als haar oudere zus Maria een andere achternaam voert dan haar vader, was tot 2018 getrouwd met de Russische miljardair Kirill Sjamalov, wiens vader goede vrienden was met Poetin. Inmiddels is Tichonova volgens mediaberichten alweer enkele jaren samen met de Russische balletdanser Igor Zelensky, met wie zij in 2017 een kind kreeg.

Buitenlandse investeerders

Dankzij de goede band met Poetins dochter kreeg Dmitriëv lucratieve functies bij Russische bedrijven, waaronder oliemaatschappij Sibur, Gazprombank, de Russische Spoorwegen en diamantbedrijf Alrosa. In 2011 werd Dmitriëv directeur van het Russian Direct Investment Fund (RDIF). Het fonds, ter waarde van (toen) 10 miljard dollar, had als doel om buitenlandse investeerders aan te trekken. In een interview uit 2012 in een Russisch zakenblad vertelde Dmitriëv investeerders uit tientallen landen naar Rusland te hebben gebracht voor kennismaking met president Poetin zelf. In 2021 werd zijn vrouw lid van de raad van toezicht van een aan het RDIF gelieerde bank.

De ‘fixer van het Kremlin’ houdt ervan een show op te voeren, zo vertelde een anonieme bron in 2023 aan The Insider. Zo zou hij zich tijdens lastige onderhandelingen graag laten bellen door hooggeplaatste Kremlin-functionarissen en daarbij de telefoon op speaker zetten. „Na zulke telefoontjes stellen verbijsterde zakenpartners vaak geen vragen meer en stemmen ze met alles in”, citeerde The Insider een bron uit Dmitriëvs cirkel. „Het is heel moeilijk om een afspraak met hem te maken, je moet zijn vrouw of vrienden bellen”, zei een ander.

De rest van de wereld maakte kennis met hem tijdens de coronapandemie, toen zijn RDIF besloot te investeren in een coronavaccin onder de naam Spoetnik V. Aanvankelijk werd internationaal sceptisch gereageerd op het Russische vaccin, dat slechts op enkele tientallen mensen bleek te zijn getest en werd geweigerd op de Europese markt. Toch slaagde Dmitriëv erin met name niet-westerse, landen te overtuigen van de werkzaamheid van het vaccin. Dankzij een succesvolle lobby en vele interviews, kon Rusland zich profileren als ‘redder’ van armere landen, die bij westerse vaccinproducenten achter het net visten.

Bekend met Trumps wereld

Dmitriëv spreekt vloeiend Engels en kent Trumps zakelijke denkwereld als geen ander. Hoe goed zijn verstandhouding is met de Amerikanen, werd in 2016 duidelijk bij Trumps eerste verkiezingszege. In 2018 bleek dat Dmitriëv kort na Trumps verkiezing naar de Seychellen was gereisd voor een ontmoeting met Erik Prince van de Amerikaanse beveiligingsfirma Blackwater. De ontmoeting zou volgens Amerikaanse media zijn bedoeld ter verkenning van gesprekken tussen Trump en Poetin. Hoewel Prince ontkende, was bewijs van de ontmoeting volgens The Washington Post opgedoken in het onderzoek van de toenmalige Amerikaanse speciaal aanklager Robert Mueller naar Trumps Russische connecties.

Zijn veelzijdigheid, onderhandelingstactieken en uitstekende contacten maken Dmitriëv een ideale kandidaat voor de onderhandelingen. In 2019 speelde Dmitriëv een rol bij de vrijlating van de in Rusland gevangen, Amerikaanse investeerder Michael Calvey, voor wie hij persoonlijk zei in te staan. In februari 2022, vlak na de Russische invasie, werden hij en zijn RDIF op de Amerikaanse sanctielijst gezet.

Half februari kwam Dmitriëvs naam bovendrijven bij de ruil van de Amerikaanse docent Marc Fogel tegen de Russische witwas-crimineel Aleksandr Vinnik, waarbij ook de Saoedische kroonprins Bin Salman betrokken was. Trumps Midden Oosten-gezant Steve Witkoff sprak daarbij lovende woorden over Dmitriëv: „Er is een gentleman in Rusland die Kirill heet en die een belangrijke mediator was en veel heeft gedaan om de twee kanten bij elkaar te brengen.” Trump wil graag een ‘deal’ over Oekraïne. Met Dmitriëv lijkt Poetin de man te hebben gevonden die zo’n deal kan smeden.

Publieke omroepen kiezen meer voor eigen producties

admin
February 24, 2025
0

Joop van den Ende sloeg vorige week alarm. In een paginagrote advertentie in diverse kranten waarschuwde de tv-producent tegen de macht van Amerikaanse techbedrijven zoals Meta, Amazon, en X van Elon Musk. Volgens hem doet de Nederlandse politiek te weinig om de Nederlandse mediasector te beschermen. Hij noemde de komende bezuinigingen van ruim 160 miljoen euro op de publieke omroep en de voorgenomen fusie tussen de commerciële omroep RTL en de krantenuitgever DPG. Die bezuiniging moet van tafel, en die fusie moet doorgaan, vindt Van den Ende.

De advertentie weerspiegelt de grote zorgen die leven onder de pakweg zestig commerciële productiebedrijven die tv-programma’s maken voor de omroepen – de zogenoemde buitenproducenten. Zij vrezen kind van de rekening te worden bij de komende bezuinigingsronde. De publieke omroepen moeten voor 1 april een lijst inleveren met programma’s die moeten verdwijnen. En productiebedrijven vermoeden dat dit vooral programma’s zullen zijn die de omroepen niet zelf maken. Irene van den Brekel van Human Factor TV: „De producenten staat enorm onder druk. De publieke omroepen moeten drastisch bezuinigen én ze moeten veel freelancers in vaste dienst nemen, dus de angst is dat ze de bezuinigingen op de buitenproducenten gaan afwentelen.”

Sommigen merken al dat omroepen terughoudender zijn in het bestellen van nieuwe programma’s: „Sinds een maand of twee staat alles on hold omdat niemand weet wat er gaat gebeuren”, zegt Iris Lammertsma, eigenaar van productiebedrijf Witfilm (Hokwerda’s Kind, Dance or Die) en voorzitter van de NAPA, een belangenclub van audiovisuele producenten. „Veel buitenproducenten hebben het altijd al moeilijk gehad, maar nu nemen de omroepen echt weinig tot geen nieuwe projecten meer aan. Dit komt bovenop de bredere trend dat producenten voor meer artistieke documentaires en speelfilms bijna niet meer bij de omroepen terecht kunnen. Er is steeds minder ruimte voor kunst en meer artistieke projecten.”

Heel Holland Bakt

Wie is de Mol, Heel Holland Bakt, Even tot hier: volgens belangenclub de Vereniging van Nederlandse Content Producenten (NCP) worden de populairste tv-programma’s in Hilversum gemaakt door externe productiebedrijven. Sinds de opkomst van de commerciële zenders eind jaren tachtig is het gebruikelijk dat omroepen veel programma’s niet zelf maken, maar dit uitbesteden. Joop van den Ende was in de jaren zeventig de eerste buitenproducent. Hij is nu op de achtergrond aanwezig in het bedrijf van zijn dochter, Medialane (Even tot hier, Eva). John de Mol en Joop van den Ende zijn de bekendste buitenproducenten. Samen schiepen de twee het internationale productiebedrijf Endemol, bekend van onder andere Big Brother.

„Het zou onverstandig zijn om de rekening bij de producenten neer te leggen, want die zijn een belangrijke creatieve pijler onder het bestel”, zegt Nelsje Musch-Elzinga, directeur van de NCP. Volgens de NPO, het centrale bestuur van de publieke omroep, wordt maar liefst 40 procent van het programmabudget van de publieke omroep door buitenproducenten gemaakt. Zijzelf schatten dat nog hoger. Musch-Elzinga: „In 2023 ontvingen buitenproducenten maar een kwart van het totale programmabudget van de NPO, terwijl ze daarvoor 60 tot 80 procent marktaandeel leverden. Acht van de tien best bekeken programma’s werden door buitenproducenten gemaakt – los van nieuws, sport en evenementen.”

De productiebedrijven vinden dat er sprake is van een ongelijk speelveld tussen henzelf en de omroepen omdat ze in feite met hun opdrachtgevers concurreren. Die maken immers zelf ook programma’s. „Dit maakt de situatie voor producenten erg complex”, zegt Musch-Elzinga. „En het ongelijke speelveld wordt versterkt doordat de omroepen wegens de bezuinigingen vrezen voor hun toekomst. Hierdoor kiezen ze meer en meer voor eigen producties. Ik hoor van alle producenten dat de deur van omroepen vaker dicht is wat betreft nieuwe programma’s.”

Kleine producenten

Volgens Musch-Elzinga zullen alle producenten in meer of mindere mate door de bezuinigingen worden geraakt, zowel kleine producenten als Human Factor (Lubach, Plakshot) als grote spelers zoals Endemol Shine (All You Need is Love, Miljoenenjacht). „Het voeren van een gezonde bedrijfsvoering wordt op deze manier erg lastig en in sommige gevallen wellicht zelfs onmogelijk”, zegt Musch-Elzinga. „Ik ken geen bedrijven bij wie het water al aan de lippen staat. Maar het zou me niks verbazen dat als de bezuinigingen worden doorgezet, sommige producenten het erg moeilijk gaan krijgen.”

Wat bijdraagt aan de nijpende situatie van kleine producenten is dat het NPO-fonds, waarmee de publieke omroep fictie, documentaires en talentontwikkeling stimuleert, anders is ingericht, waardoor grofweg nog maar de helft van het aantal documentaires gefinancierd kan worden. „Er werden ongeveer vierentwintig documentaires per jaar gefinancierd door het fonds, en dat zijn er nu nog maar twaalf”, vertelt Lammertsma. „Want de productiekosten zijn hoger geworden door inflatie en andere factoren, terwijl het totale budget van het fonds hetzelfde is gebleven. Dus ze kunnen met hetzelfde geld gewoon minder films financieren. En dat heeft grote invloed op de kleinere documentaireproducenten, die afhankelijk zijn van het fonds.”

Waarom maken omroepen niet zelf hun programma’s? „Buitenproducenten zijn creatiever, efficiënter en flexibeler”, zegt Musch-Elzinga van NCP. „Dit is de kern van wie en wat ze zijn.” Vincent ter Voert van Vincent TV (Chateau Meiland, Mr. Frank Visser, Vriendenloterij Miljonairs) wijst erop dat buitenproducenten vaak een specialisatie hebben die de omroepen niet hebben. In zijn geval is dat reality: „Producenten komen met ideeën die omroepen niet hebben. Bij reality moet je veel tijd en aandacht investeren in het casten en onderhouden van talenten. Dit kan een omroep niet altijd zelf.”

Rik van de Westelaken in ‘Wie is de Mol?’ Beeld Joy Hansson / AvroTros

Verplichte Nederlandse producties

Los van deze beweegredenen zijn omroepen ook wettelijk verplicht om minstens een kwart van hun programma’s bij productiebedrijven te bestellen. Zo wil de regering „het creatieve, diverse en innovatieve potentieel van deze sector” beter benutten. Daar is vorig jaar een wet bijgekomen die streamingdiensten als Netflix verplicht om 5 procent van hun omzet in Nederlandse producten te steken. Daarmee zouden de buitenproducenten 45 miljoen euro meer omzet moeten krijgen.

Hier staat een rapport van de Algemene Rekenkamer uit 2019 tegenover. Daarin staat dat programma’s van buitenproducenten duurder zijn dan wat de omroepen zelf maken – iets wat zij zelf fel bestrijden. Wat buitenproducenten werkelijk kosten, houden ze liever voor zichzelf, zo bleek uit een artikel in Vrij Nederland uit 2022. Dat doen ze mede omdat de omroepen ook hun concurrenten zijn. Uitgaande van de 40 procent van het NPO-programmabudget zou er 330 miljoen euro per jaar naar de buitenproducenten gaan – alleen van de publieke omroep. Argumenten tegen die financiële geheimhouding zijn dat het om publiek geld gaat, waarvan je de correcte besteding moet kunnen controleren, en dat bijvoorbeeld ster-presentatoren zich aan controle op hun salaris kunnen onttrekken door zich via buitenproducenten te laten uitbetalen – de zogenoemde U-bochtconstructie.

Bij deze wettelijke regelingen om de Nederlandse audiovisuele sector te ondersteunen, zoals de verplichte 5 procent Nederlandse producties op Netflix, moet worden aangetekend dat de grote Nederlandse productiebedrijven na diverse fusies veelal in buitenlandse handen zijn. Tim Vloothuis van Every Media (Anne Frank Video Diary, Het verhaal van Floor): „In zo’n competitieve markt is consolidatie logisch.” Zo is het Franse Banijay eigenaar van onder meer Endemol Shine en NL Film (Penoza, Costa). Het Britse Fremantle heeft Blue Circle (Heel Holland Bakt, B&B Vol Liefde). Daarnaast heb je de Britse ITV Studios (Oogappels) en het Amerikaanse Warner Bros ITVP (First Dates).

Musch-Elzinga van de NCP betreurt het dat er door de bezuinigingen meer frictie dreigt te ontstaan tussen omroepen en buitenproducenten: „We moeten het toch samen doen.”

‘Killing Me Softly’-zangeres Roberta Flack (88) overleden

admin
February 24, 2025
0

De Amerikaanse R&B en soulzangers Roberta Flack, bekend van de nummer 1-hits ‘Killing Me Softly With His Song’ en ‘The First Time Ever I Saw Your Face’, is maandag overleden op 88-jarige leeftijd. Dat maakte haar management bekend, zo melden internationale persbureaus en Amerikaanse media. Flack kondigde in 2022 aan dat ze stopte met zingen omdat ze de ziekte ALS had.

Flack was niet de eerste zangeres die het nummer ‘Killing Me Softly With His Song’ zong, maar wel de eerste die van het liedje een nummer 1-hit maakte. Het nummer werd oorspronkelijk begin jaren zeventig geschreven voor Lori Lieberman. Toen Roberta Flack het liedje echter in 1973 uitbracht, werd het een wereldwijde hit. Flack won met haar versie een Grammy. Later werd ‘Killing Me Softly’ door veel artiesten nogmaals gecoverd, onder meer door Lauryn Hill van The Fugees in de jaren negentig.

De klassiek geschoolde zangeres en pianiste werd pas op late leeftijd bekend, toen haar versie van ‘The First Time Ever I Saw Your Face’ door Clint Eastwood werd gebruikt in de soundtrack van zijn film Play Misty for Me uit 1971.

Het nummer ‘Feel Like Makin’ Love’ werd in 1974 wel oorspronkelijk door Flack uitgebracht en later gecoverd door veel R&B en popartiesten, onder wie D’Angelo en Roy Ayers.

„Ze is vredig gestorven, omringd door haar familie”, aldus de verklaring van het management van Flack. „Roberta heeft grenzen en records verbroken.”

PostNL houdt hoop op hulp van kabinet bij krimpende postbezorging

admin
February 24, 2025
0

2024 was (voorlopig) het laatste jaar dat PostNL winst heeft gemaakt met het rondbrengen van brieven. „Vanaf dit jaar is de postbezorging structureel verliesgevend”, stelde Pim Berendsen, financieel directeur van PostNL en opvolger van vertrekkend bestuursvoorzitter Herna Verhagen, maandag bij de presentatie van de jaarcijfers.

Berendsen had het niet alleen over de wettelijk verplichte bezorging van urgente post, de zogeheten universele postdienst (UPD), want daarop lijdt PostNL al jaren verlies. Hij had het over de totale postbezorging. Die krimpt het komend jaar met 8 tot 10 procent.

In 2024 verdiende PostNL nog 3 miljoen euro (voor aftrek van rente en belasting) met het bezorgen van brieven. Bij de distributie van pakketten, het tweede en beter presterende onderdeel van PostNL, haalde het bedrijf een brutoresultaat van 65 miljoen.

Berendsen en Verhagen herhaalden maandag dat zij steun nodig hebben van de overheid. Financieel, voor de komende twee jaar, en beleidsmatig. De Postwet zou moeten worden aangepast: urgente post zou binnen 48 uur en niet langer binnen 24 uur moeten worden bezorgd.

„Wij hebben het heel lang op eigen kracht gekund”, aldus Berendsen. „Maar nu is het tijd dat de overheid het bonnetje [van de wettelijk verplichte postdienst] oppakt.” PostNL meldde vrijdag dat het een aanvraag heeft ingediend bij het Rijk voor compensatie, een tegemoetkoming in de kosten van de universele postdienst. PostNL wil 30 miljoen voor 2025 en 38 miljoen voor 2026.

Vrijdagmorgen reageerde het ministerie van Economische Zaken direct negatief op dat verzoek. Verhagen zag dat niet als een afwijzing, stelde ze maandag. „De minister heeft gezegd dat commerciële bedrijven die een wettelijke dienst uitvoeren daarop geen verlies zouden moeten lijden.” Dat vond ze een positieve boodschap. Dit voorjaar verwacht ze een officiële reactie van Economische Zaken.

24-uurs-verplichting urgente post

De compensatie van 68 miljoen moet de kosten dragen die PostNL maakt om urgente post binnen één dag te bezorgen. Als het parlement die verplichting oprekt tot twee of drie dagen, gloort winst voor de posttak, aldus PostNL. Handhaaft de overheid de 24 uurs-verplichting (en geeft het kabinet geen compensatie) dan zakt de postbezorging volgens PostNL vanaf dit jaar weg in dieprode cijfers.

In de meeste West-Europese landen wordt de post bezorgd binnen twee (Duitsland, België, Zweden) of drie dagen (Frankrijk, Italië, Denemarken, Noorwegen). Consumenten zouden volgens PostNL liever zekerheid willen dat hun post binnen twee dan wel drie dagen wordt bezorgd, dan snelheid (die PostNL niet altijd haalt vanwege onder meer personeelstekort en een hoog ziekteverzuim). Alleen in het VK geldt hetzelfde regime als in Nederland – daar praat de overheid ook over aanpassing van de postregels.

Oneerlijke concurrentie

Volgens de directie van PostNL ondervindt het bedrijf in Nederland oneerlijke concurrentie van internationale concurrenten die op hun thuismarkt niet zulke strikte (en geld verslindende) regels voor de universele postdienst hoeven te volgen als het Nederlandse postbedrijf.

Het afstoten van klanten die relatief weinig opleveren is een van de maatregelen die PostNL wil nemen om ‘gezond’ te groeien in pakketten

PostNL haalde in 2024 een omzet van 3,25 miljard euro (2023: 3,17 miljard). De winst daalde van 56 naar 18 miljoen euro. Dat kwam niet alleen door de verlieslatende postbezorging. Bij pakketten merkte PostNL dat grote klanten (Nederlandse en vooral internationale webwinkels) een forser aandeel in de te bezorgen hoeveelheid pakketjes zijn gaan innemen. Dat betekent voor PostNL minder winst per pakje: grote klanten betalen een lager pakkettarief.

Financieel directeur Pim Berendsen meldde maandag dat hij de pakkettarieven wil verhogen – ook al dreigt hij dan klanten te verliezen. „Soms ben je beter af zonder bepaalde volumes van sommige klanten.” Hij doelt op bedrijven waarvoor PostNL pakketten bezorgt die zulke grote kortingen bedingen op te bezorgen volumes aan pakketten dat het postbedrijf weinig winst maakt op die bezorging.

PostNL ziet de Nederlandse markt voor digitaal winkelen (e-commerce) dit jaar groeien met 4 tot 5 procent; zelf rekent PostNL op een volumestijging van 1 tot 3 procent.

Het afstoten van klanten die relatief weinig opleveren is een van de maatregelen die PostNL wil nemen om ‘gezond’ te groeien in pakketten. PostNL wil verder onder meer het aantal pakketautomaten uitbreiden. Dat zijn kluisjes op openbare plaatsen waar PostNL-bezorgers pakketjes in doen en waar geadresseerden ze op een zelf gekozen moment weer uit kunnen halen.