NRC-wetenschapsredacteur Gemma Venhuizen heeft een zilveren onderscheiding gewonnen bij de Kavli Science Journalism Awards, die jaarlijks worden toegekend door de Amerikaanse academie van wetenschappen AAAS. Venhuizen kreeg de prijs voor het persoonlijke relaas dat zij deed in het artikel Een medisch vernieuwende ingreep aan de aorta, en ik was patiënt nummer 935. In dat artikel, dat deze krant op 13 juli 2024 publiceerde, vertelt Venhuizen over de ingrijpende hartoperatie die zij moest ondergaan vanwege een te wijd geworden aorta. Ze kwam voor een moeilijke keuze te staan. In 2023 kreeg ze van haar cardioloog te horen dat haar aorta „in een oogwenk een tikkende tijdbom was geworden”.
Daar moest urgent iets aan gebeuren. De arts noemde conventionele chirurgische opties maar ook een nieuw onconventioneel alternatief dat was ontwikkeld door een Britse ingenieur. Daarbij wordt de aorta omwikkeld met een soort compressiekous, alsof je een uitpuilende tuinslang afplakt. Het was een dilemma, want met deze operatie was nog maar weinig ervaring. Uiteindelijk koos ze toch voor de experimentele ingreep.
Een Britse ingenieur
Venhuizen nam lezers mee in haar zoektocht naar antwoorden, zowel als wetenschapsjournalist als als bezorgde patiënt. Na haar geslaagde operatie interviewde ze uitvinder Tal Golesworthy, de Britse ingenieur die – zelf geconfronteerd met een gevaarlijke aortaverwijding – met medisch specialisten samenwerkte om de procedure te ontwikkelen.
Jurylid Laura Helmuth, hoofdredacteur van Scientific American, prees Venhuizens schrijfstijl als „open, grappig, gastvrij en humaan”. Volgens Helmuth bracht ze de angsten van een patiënt onder woorden en evalueerde tegelijkertijd het onderzoek en de technologie met onpartijdigheid en deskundigheid. „Het is lastig om een verhaal in de eerste persoon te vertellen en we kunnen allemaal leren van hoe ze haar rollen in evenwicht bracht en net genoeg persoonlijkheid toevoegde om het verhaal nog boeiender en krachtiger te maken.”
‘Mijn hart sloeg over’
In een reactie op de toekenning van de prijs, zei Venhuizen: „Toen ik het nieuws hoorde, sloeg mijn hart een slag over – niet vanwege medische complicaties, maar vanwege vreugde. Ik ben erg dankbaar is dat ik dit persoonlijke onderzoeksverhaal tijdens mijn herstel kon schrijven.”
Acht jaar geleden wonnen de Nederlandse journalisten Zvezdana Vukojevic en Jop de Vrieze een gouden onderscheiding bij de Kavli Science Journalism Awards, voor een artikel dat eveneens in NRC verscheen. Ook dat was een persoonlijk verhaal, namelijk over de gebrekkige verloskundige zorg in Nederland die leidde tot het overlijden van hun eerste kind ver in de zwangerschap.
