Reclassering Nederland handelt al jarenlang in strijd met eigen klachtenreglement

Strafrecht Door niets openbaar te maken over klachten tegen de reclassering, schendt deze organisatie de eigen regels.

Reclassering Nederland moet publiceren hoeveel en wat voor soort klachten tegen de organisatie zijn ingediend maar heeft dat sinds 2013 nooit gedaan.
Reclassering Nederland moet publiceren hoeveel en wat voor soort klachten tegen de organisatie zijn ingediend maar heeft dat sinds 2013 nooit gedaan.

Foto Harold Versteeg/Hollandse Hoogte/ANP

Reclassering Nederland handelt al tien jaar in strijd met het eigen klachtenreglement door de hoeveelheid, aard en uitkomst van de jaarlijks tegen de organisatie ingediende klachten niet te publiceren.

Dat blijkt uit onderzoek van NRC naar aanleiding van een schadevergoeding van 35.000 euro die de reclassering betaalde aan een onder toezicht gestelde cliënt. Het bedrag werd uitgekeerd nadat de reclassering meermaals ten onrechte tegen het OM en de rechter verkondigde dat de cliënt niet meewerkte aan zijn behandeling.

Reclassering Nederland speelt een belangrijke rol in het Nederlandse strafrechtsysteem en heeft jaarlijks tienduizenden cliënten. De organisatie adviseert het OM en de rechter over verdachten en daders, begeleidt en controleert veroordeelden die onder toezicht staan en zorgt voor de uitvoering van taakstraffen. Voor die werkzaamheden ontvangt Reclassering Nederland, een stichting, jaarlijks zo’n 150 miljoen euro van het ministerie van Justitie.

Reclassering Nederland is blijkens het interne klachtenreglement verplicht jaarlijks in geanonimiseerde vorm te publiceren hoeveel en wat voor soort klachten tegen de organisatie zijn ingediend, alsmede de gevolgen die aan die klachten zijn verbonden. De reclassering heeft dat sinds 2013, toen de klachtregeling werd ingevoerd, nooit gedaan. Ook is de reclassering de toezegging om het functioneren van de klachtenregeling te evalueren niet nagekomen.

Reclassering Nederland erkent desgevraagd de gang van zaken. NRC verzocht om de klachtencijfers van de afgelopen jaren, maar de reclassering kon die niet verstrekken omdat „we niet gestructureerd aantallen interne klachten bijhouden”. Vragen van NRC zijn aanleiding „om te kijken of dit anders moet”.

Verdubbeling klachten

Na een interne klacht bij de reclassering kunnen klagers aankloppen bij de onafhankelijke Klachtencommissie Reclassering. Uit opgevraagde jaarverslagen van de commissie, die niet online gepubliceerd worden omdat de commissie geen website heeft, blijkt dat het jaarlijks aantal ingediende klachten tegen de Reclassering in vijf jaar tijd verdubbelde tot 115 klachten in 2021.

Omdat de klachtencommissie ook klachten afhandelt voor het Leger des Heils en SVG Verslavingsreclassering – de twee overige reclasseringsorganisaties – kwam het totale aantal klachten op 149 uit. Bij slechts een fractie (17) deed de klachtencommissie ook daadwerkelijk uitspraak. Dat leidde tot 4 deels gegronde klachten. Volgens de secretaris zeggen die cijfers niet alles, omdat de commissie tevens een bemiddelende rol vervult en aanstuurt op oplossing van klachten.

In het verleden plaatste een voorloper van de Inspectie Justitie & Veiligheid kritische kanttekeningen bij de klachtenregeling van de reclassering. Toen onderzoek in 2006 liet zien dat de onafhankelijke klachtencommissie jaarlijks in nog geen tien zaken uitspraak deed, sprak de Inspectie van een „onwaarschijnlijk gering” aantal klachten en riep zij de reclassering en het ministerie van Justitie op tot vervolgonderzoek, dat nooit plaatsvond.

Reclassering Nederland heeft een betaalde raad van toezicht, voorgezeten door burgemeester Liesbeth Spies (CDA) van Alphen aan den Rijn. Op de vraag waarom de raad niet heeft geconstateerd dat de reclassering in strijd met de klachtregels handelt, stelt zij dat de raad zich laat informeren door de onafhankelijke klachtencommissie en dat er de afgelopen jaren „geen aanleiding is geweest” voor het toezichtsorgaan „om zich bezig te houden met de wijze waarop het reglement wordt uitgevoerd”.


Lees ook: Hoe een hovenier succesvol tegen de reclassering streed