Gazanen die in hun schamele tentjes in een door Israël veilig verklaarde zone wellicht nog dachten buiten levensgevaar te zijn, kwamen dinsdag opnieuw bedrogen uit. Bij een Israëlisch bombardement op een kamp voor duizenden ontheemden, bij de zuidelijke plaats al-Mawasi, werden volgens Palestijnse functionarissen zeker negentien mensen gedood en vielen ruim zestig gewonden. Hele families verdwenen in één klap.
De bommen sloegen metersdiepe kraters in het zand, bleek naderhand uit videobeelden. „We sliepen en plotsling was het als een tornado”, zei Samar Moamer, tegen het persbureau AP in het Nasser-ziekenhuis in Khan Younis, waar ze aan haar verwondingen werd verzorgd. Ze zei dat een van haar dochters bij de aanval was gedood, een ander kon levend onder het puin worden weggetrokken. Veel tenten vlogen in brand en dat zorgde ook voor slachtoffers.
Hamas en Israël gaven elkaar de schuld van het nieuwe bloedbad, zoals de afgelopen maanden steeds gebeurt bij soortgelijke incidenten. Israël heeft de laatste maanden vaker Gazanen gebombardeerd in gebieden die het zelf eerder als veilig voor burgers had aangemerkt.
Commandocentrum
Het Israëlische leger verklaarde dat de jongste aanval van kort na middernacht was gericht op commandanten van Hamas, die betrokken zouden zijn geweest bij de grote aanval van de groep op Zuid-Israël van 7 oktober. Ze zouden zich onder de burgerbevolking hebben verscholen. Er zou zich zelfs een commandocentrum in al-Mawasi hebben bevonden. Volgens Israël was het aantal slachtoffers bovendien lager dan de Palestijnse functionarissen stelden.
Op haar beurt verklaarde Hamas: „Dit is een klinkklare leugen die erop is gericht deze afschuwelijke misdaden te rechtvaardigen.” Hamas ontkende dat zijn manschappen zich in het ontheemdenkamp hadden opgehouden en stelde dat het gebieden die voor burgers zijn bestemd niet voor militairen doeleinden gebruikt.
Lees ook
Israël bombardeert ‘veilige zone’ bij Khan Younis: ‘Een van de vreselijkste dingen die ik de afgelopen maanden heb gezien’
Voor buitenstaanders is het vrijwel onmogelijk te verifiëren wie gelijk heeft. Beide zijden hebben vaak aantoonbare onjuistheden naar buiten gebracht. Analisten uit vooral Israëlische en Amerikaanse hoek betogen echter dat Hamas zich – naar klassiek guerrillamodel – de laatste maanden wel degelijk dikwijls onder de burgers begeeft. In burgerkleding zouden ze soms verrassingsaanvallen op Israëlische militairen proberen uit te voeren. Daarnaast blijft het uitgebreide ondergrondse tunnelnetwerk een belangrijke schakel voor de groep.
Van Israël is intussen bekend dat het niet aarzelt om ook zijn zwaarste bommen te laten vallen op plaatsen waar het Hamasstrijders vermoedt. Dat daar soms honderden gewone Palestijnse burgers, veelal vrouwen en kinderen, bij omkwamen, nam de legerleiding voor lief. Israël gebruikte zware bommen zelfs op zulke grote schaal dat de Amerikaanse president Biden besloot die enige tijd niet meer aan Israël te leveren.
Ook met iets minder zware bommen en raketten kunnen echter nog altijd veel doden vallen, zoals ook bij al-Mawasi lijkt te zijn gebeurd. Zulke bloedbaden leiden steevast tot woedende reacties uit de rest van de wereld, maar daaraan is de Israëlische regering langzamerhand wel gewend. „Israëlische functionarissen winden zich er niet erg meer over op”, schreef Jack Khoury vorige maand in het linkse blad Haaretz. „Ze weten dat het wel binnen een dag of twee overwaait.”
Buitenlandse veroordelingen
Het Israëlische publiek trekt zich evenmin veel aan van zulke buitenlandse veroordelingen, voor zover het zich daarvan al bewust is. Pas als er Israëlische doden vallen, verandert dat doorgaans. Ook de aanval van dinsdag werd in de Israëlische media niet breed uitgemeten.
In dit klimaat kan het dodental in de Gazastrook dan ook gestadig blijven oplopen, al stijgt het nu gemiddeld minder snel dan enkele maanden geleden. Het totale dodental bedroeg voor de jongste aanval volgens het Palestijnse ministerie van Volksgezondheid 40.988. Hoeveel Hamasstrijders zich daaronder bevinden, is niet bekend. Wel staat vast dat het leeuwendeel uit vrouwen en kinderen bestaat.
Lees ook
Vermisten in Gaza: ‘Waar is mijn vader? Ik zie hem nu alleen nog maar in mijn dromen’
Of Israël dan wel Hamas gelijk heeft met hun beweringen, maakt voor de Gazaanse bevolking weinig uit. Zij vooral betaalt ongevraagd de hoogste tol in mensenlevens en schier eindeloze ontberingen.
Een einde aan het lijden van de Gazanen lijkt intussen niet nabij. De onderhandelingen over een staakt-het-vuren tussen Israël en Hamas, dat in de vrijlating van de overgebleven gijzelaars en Palestijnse gevangenen zou moeten uitmonden, zitten volgens de laatste berichten opnieuw muurvast. Ook de Amerikanen, die zich vorige week nog optimistisch toonden, erkennen dat er nu weinig hoop is. De Israëlische regering, noch Hamas is bereid tot nieuwe concessies.