De lijst met Russische politieke gevangenen die uit hun cel verdwijnen en naar een onbekende bestemming vertrekken is in drie dagen tijd gegroeid naar acht. Woensdag werd bekend dat Vladimir Kara-Murza, een Brits-Russische journalist en politieke gevangene die in Rusland een celstraf uitzit van 25 jaar vanwege „verraad”, uit zijn strafkolonie in Siberië is verdwenen. Dat meldde zijn advocaat aan persbureau Reuters. Ten minste zeven dissidenten gingen hem de afgelopen dagen voor.
Volgens analisten wijst de geheimzinnige gang van zaken op een mogelijk op handde zijnde gevangenenruil. Het Kremlin doet daar zelf geen uitspraken over.
Kremlin en Witte Huis zwijgen
Ivan Pavlov, een prominente Russische mensenrechtenadvocaat, zegt tegen Reuters dat de verdwijning van zoveel mensen met een soortgelijk profiel erop wijst dat de autoriteiten hen verzamelen, mogelijk in Moskou, voor een uitruil. Dat zou binnen enkele dagen kunnen gebeuren, zegt Pavlov.
Maandag en dinsdag verdwenen al twee partijgenoten van wijlen Aleksej Navalny, Lilia Tsjanysjeva, Ksenia Fadejeva, mensenrechtenactivist Orleg Orlov, Kunstenaar Aleksandra Skotsjilenko, de prominente oppositiepoliticus Ilja Jasjin en de Duits-Russische Kevin Lick.
De advocaat van Paul Whelan, een Amerikaanse marinier die in Rusland een gevangenisstraf van zestien jaar uitzit vanwege „spionage”, zei woensdag ook niet te weten waar haar cliënt zich bevindt. De Verenigde Staten eisen sinds 2018 zijn vrijlating.
Het Witte Huis wilde ook niets kwijt over een mogelijke uitruil en zei woensdag tegen journalisten: „ik denk dat u kunt begrijpen dat we niets zouden willen opschudden waarmee we mogelijke positieve uitkomsten verstoren.”
Evan Gershkovich en Vadim Krasikov
Maar wie denkt aan een gevangenenruil tussen Rusland en de Verenigde Staten, zal in de eerste plaats denken aan de Amerikaanse journalist Evan Gershkovich. Op 19 juli werd hij veroordeeld tot 16 jaar celstraf vanwege spionage. Over hem is zowel door het Kremlin als door het Witte Huis nog niets gezegd en voor zover bekend is hij niet overgeplaatst vanuit zijn cel. Rusland houdt bovendien meer Amerikanen vast van wie nog niets bijzonders vernomen is, onder wie een Russisch-Amerikaanse journalist voor Radio Free Europe en een voormalig docent.
Van Rusland is bekend dat het de vrijlating eist van onder meer Vadim Krasikov, een Rus die in Duitsland een levenslange celstraf uitzit vanwege moord. De Verenigde Staten houden ook zeker twee Russen in gevangenschap die in aanmerking zouden komen voor een ruil, beiden berecht vanwege ernstige cybercriminaliteit.
