‘The Acolyte’ is precies wat het Star Wars-universum nodig heeft

Is het nog mogelijk om frisse en enerverende verhalen te vertellen in het uitgemolken Star Wars-universum? Ja, zo blijkt op basis van de eerste afleveringen van The Acolyte, een serie die hopelijk het begin is van een broodnodige koerscorrectie van de creatieve visie achter de liveaction Star Wars-series op streamingdienst Disney+.

Eind 2019 begon de stortvloed aan series met de onderhoudende ruimtewestern The Mandalorian, maar latere seizoenen en andere series waren van wisselende kwaliteit. De politieke thriller Andor was uitstekend en prima te volgen voor reguliere kijkers, terwijl bij Ahsoka het tegenovergestelde het geval was. Die laatste titel leek enkel nog gemaakt voor de superfans die ook boeken, strips en animatieseries over Star Wars verorberen. De rek was eruit.

The Acolyte doet een bewonderenswaardige poging om afgehaakte en nieuwe kijkers voor zicht te winnen. Bedenker en showrunner Leslye Headland, eerder verantwoordelijk voor de vijf ballen-serie Russian Doll, heeft ervoor gekozen een verhaal te vertellen dat zich afspeelt voor alle andere films en series. Voorkennis is dus niet echt nodig.

Het is honderd jaar voor de opkomst van het kwaadaardige Empire en de gebeurtenissen uit Episode I: The Phantom Menace. De nobele maar ook wijsneuzige Jedi-ridders zijn op het hoogtepunt van hun macht en proberen de vrede in het heelal te bewaren. Maar wanneer er een reeks moorden wordt gepleegd, moeten de voormalig Jedi-leerling Osha (Amandla Stenberg, eerder te zien in Halina Reijns film Bodies, Bodies, Bodies) en haar leraar Sol (Lee Jung-jae, bekend van de hit Squid Game) het mysterie onderzoeken.

Dafne Keen als Jedi-leerling Jecki Lon.
Beeld Lucasfilm Ltd.

Stenberg heeft een dubbelrol: naast Osha speelt ze ook haar tweelingzus Mae. Heel simpel samengevat, staat de ene zus aan de goede kant, de ander aan de slechte. Headland pitchte de serie bij producent Kathleen Kennedy van Lucasfilm als „Frozen gemengd met Kill Bill”. Een ruimtesprookje met martial arts. De acht aflevering hebben naar verluidt 180 miljoen dollar gekost. Dat geld zie je terug: The Acolyte ziet er vanaf de openingsscène, met een gevecht tussen twee personages in een grote bar, spectaculair uit, iets wat niet van iedere Star Wars-serie gezegd kan worden.

Nieuwe wezens

De pers kreeg vooraf de eerste vier afleveringen van de achtdelige serie te zien. Het tempo zit er meteen in, het mysterie is helder en behapbaar. Er zijn vertrouwde elementen (lichtzwaarden en ‘the force’) en dingen die we niet eerder hebben gezien. Nieuwe wezens bijvoorbeeld, onder wie het beestje Bazil en het handzame robotje Pip. Ook is er een gemeenschap van lesbische heksen.

Maar zoals vaak bij grote ‘franchises’ komt er zelfs vooraf al een cultuuroorlog-element kijken. Headland is de eerste vrouw die een Star Wars-serie runt en ze heeft een diverse cast. Dat de serie een zwarte vrouw als hoofdrolspeler heeft, is voor sommige giftige ‘fans’ genoeg om boos te worden. In The New York Times vertelde Kennedy dat ook Headland worstelde met dat aspect: „Omdat de fanschare zo door mannen wordt gedomineerd, worden vrouwen die aan Star Wars werken soms persoonlijk aangevallen.”

Headland zegt in hetzelfde artikel dat ze wel snapt dat er soms frustratie over Star Wars-verhalen is. „Die frustratie heb ik zelf ook weleens gevoeld”, laat ze weten. „Maar ik wil er duidelijk over zijn: mensen die racistische of haatzaaiende uitlatingen doen, zijn geen fans.” Thematiek op dit vlak komt vrij expliciet naar voren in het geval van de heksen. „Het sterrenstelsel is geen welkome plek voor heksen met onze krachten”, stelt een van hen op een gegeven moment.

Puur kijkend naar de inhoud is er weinig controversieel aan deze serie. De eerste helft van het seizoen komt qua kwaliteit in de buurt van Andor. Ook die reeks bracht een menselijk en intrigerend verhaal dat werkt op verschillende niveaus voor de verschillende soorten kijker (fan en niet-fan). Het dramatische conflict tussen de zussen vormt de kern van het verhaal en dat wordt in de eerste seizoenshelft overtuigend neergezet door hoofdrolspeelster Stenberg. The Acolyte is (vooralsnog) precies wat Star Wars kon gebruiken.