Diabetes type 2 ligt voor meer mensen op de loer dan werd aangenomen

Posted on May 12, 2024 by admin

Veel meer mensen in Nederland dan gedacht staan op de drempel van diabetes. Naar schatting 1,4 miljoen mensen hebben prediabetes, het voorstadium van suikerziekte, diabetes type 2. Dat zijn er 300.000 meer dan tot nu toe werd aangenomen.

Uit een nieuwe studie van de Universiteit Maastricht blijkt dat de groep potentiële diabetespatiënten groter is dan een eerdere schatting liet zien. Toen berekenden onderzoekers dat 1,1 miljoen mensen in Nederland prediabetes hadden. Dit getal was gebaseerd op data uit een langlopende studie onder tienduizend Rotterdammers vanaf 40 jaar die tot 2012 gevolgd waren.

Diabetes type 2 is een gevolg van overgewicht, ongezond eten, onvoldoende beweging en roken, veelal in combinatie met erfelijke aanleg. Het kan leiden tot schade aan hart- en bloedvaten, nieren en zenuwen, blindheid en infecties aan benen en voeten. Het risico op diabetes is groter als de suikerhuishouding al verstoord is. Dit stadium, waarin de bloedsuikerwaarden al verhoogd zijn, wordt prediabetes genoemd.

Drinken van een suikerdrankje

Het nieuwe, hogere cijfer komt uit de zogeheten Maastricht Studie. Ook in dit bevolkingsonderzoek wordt de gezondheid van een grote groep mensen langere tijd geboekstaafd. Om prediabetes te meten, werd bij negenduizend Limburgers van 40 tot 75 jaar na het drinken van een suikerdrankje op de nuchtere maag bloed afgenomen om de insulinegevoeligheid te meten. De studie liep van 2010 tot 2020.

De uitkomsten zijn vervolgens doorgerekend voor de hele Nederlandse bevolking, op basis van leeftijd, geslacht of opleidingsniveau. Zeventigplussers hebben veel vaker prediabetes dan jongere mensen. Dat het toeneemt met de jaren is niet zo gek; mensen worden meestal zwaarder als ze ouder worden en ruim de helft van de volwassen Nederlanders heeft overgewicht. „Maar ik ben wel geschrokken hoe snel het oploopt”, zegt Miranda Schram, sinds december hoogleraar diabetesepidemiologie in Maastricht. In de groep van 40 tot 49 jaar heeft 10 procent prediabetes. Dat neemt toe tot 30 procent bij 70- tot 75-jarigen. „Mensen ouder dan 75 hebben we niet onderzocht, maar in die groep ligt het waarschijnlijk nog hoger.” Ook de groep tot 40 jaar viel buiten het blikveld van deze studie, terwijl ook onder jongeren een toename van overgewicht is te zien – en mogelijk dus ook van prediabetes.

Bij mannen (21 procent) komt prediabetes iets vaker voor dan bij vrouwen (15 procent). Uitgesplitst naar opleiding zijn de verschillen aanzienlijk groter. 15 procent van de hoogopgeleiden heeft prediabetes, onder laagopgeleiden is dat bijna het dubbele. Dat verschil weerspiegelt de gezondheidsongelijkheid in Nederland.

Onderschatting

De deelnemers zijn representatief voor de Nederlandse bevolking. Toch zou het geëxtrapoleerde cijfer van 1,4 miljoen mensen met prediabetes in Nederland weleens een onderschatting kunnen zijn, zegt Schram. „Weliswaar is gemiddeld de gezondheid in Limburg iets slechter dan in de rest van Nederland. Maar mensen die bereid zijn om mee te doen aan dit soort langlopend onderzoek leven vaak net iets gezonder dan mensen uit de gewone bevolking.” In het onderzoek waren mensen met een Turkse, Hindoestaanse, Surinaamse, Antilliaanse en Marokkaanse achtergrond bovendien ondervertegenwoordigd, terwijl bekend is dat in deze groepen diabetes vaker voorkomt dan bij mensen zonder migratieachtergrond.

Lees ook
Hoe sneller de diagnose, hoe makkelijker diabetes type 2 nog is om te keren

De Maastrichtse cijfers laten ook zien waarom prediabetes, hoewel geen ziekte, wél een rode vlag is: 14 procent van de deelnemers met prediabetes kreeg vroeger of later diabetes type 2. Tien keer vaker dan de mensen met gezonde bloedsuikerwaarden. Dat de prediabetescijfers hoger zijn dan eerder werd aangenomen, betekent ook dat de ziektelast als gevolg van diabetes vermoedelijk sterker zal stijgen. De prognose was tot voor kort dat in 2040 in Nederland 1,3 miljoen mensen diabetes type 2 zouden hebben, dat cijfer staat nu ook op de helling.

Het bedrieglijke is dat mensen vaak niet merken dat ze tegen diabetes aan zitten. „Het kan beginnen met veel drinken, veel naar de wc en vermoeidheid, maar veel mensen hebben geen klachten of merken die niet op.” Om die reden heeft het Diabetes Fonds een test op zijn website om het risico in te schatten, met adviezen variërend van gezonder eten en bewegen tot huisartsbezoek.

Het Maastrichtse onderzoek geeft geen antwoord op de vraag of de cijfers over het aantal Nederlanders die al diabetes hebben nog kloppen. Daar is in deze studie niet naar gekeken. Op basis van huisartsencijfers gaat het Diabetes Fonds ervan uit dat in Nederland 1,2 miljoen mensen diabetes hebben. 10 procent heeft diabetes type 1, een auto-immuunziekte waarbij het lichaam geen insuline meer aanmaakt. 90 procent heeft de leefstijlvariant, type 2.

Pro-Palestijns protest op Mediapark, omdat NOS ‘Israëlisch frame’ zou overnemen

admin
November 26, 2024
0

Actiegroep XR Justice Now, een tak van klimaatgroep Extinction Rebellion, protesteert dinsdagochtend bij het NOS-gebouw op het Mediapark in Hilversum. Ongeveer twintig demonstranten, sommigen gehuld in witte pakken met afdrukken van rode handen erop, scanderen „NOS, schande, bloed aan je handen”. Ook hebben ze spandoeken aan het gebouw opgehangen met de leuzen „NOS stop legitimatie van genocide” en „Taal is niet neutraal”. Drie aan elkaar vastgeketende actievoerders met gezichtsbedekking liggen voor de ingang.

De actiegroep vindt dat de publieke omroep geweld en genocide „legitimeert”, omdat het „klakkeloos” de „Israëlische framing” zou overnemen, zo is te lezen in een verklaring op de Instagram-pagina van de groep. XR Justice Now geeft in de verklaring geen voorbeelden van de gehekelde berichtgeving.

NOS ontstemt

De demonstranten roepen de NOS op om „haar plicht” na te komen door op een „onbevooroordeelde en waarheidsgetrouwe” manier verslag te doen van de situatie in het Midden-Oosten. Ze vinden dat de woordkeuze van NOS-journalisten „direct invloed” heeft op de werkelijkheid.

De NOS is niet te spreken over de actie. “Over onze journalistieke keuzes of ons woordgebruik gaan we altijd graag met iedereen in gesprek. Dit is alleen niet de manier”, laat Giselle van Cann, hoofdredacteur van NOS Nieuws weten. „Ik vind het onaanvaardbaar dat deze demonstranten de toegang tot onze redactie vanochtend blokkeren, en dat mijn collega’s zich onveilig voelen,” zegt ze.

Politie aanwezig

De politie is aanwezig, maar grijpt vooralsnog niet in, schrijft de NOS. Volgens een woordvoerder van de publieke omroep heeft het protest geen invloed op de programmering.

De subgroep van Extinction Rebellion zegt ook de aandacht te willen vestigen op de „systematische Israëlische aanvallen” op journalisten die volgens de actiegroep als „oorlogsmisdaden” moeten worden bestempeld. XR Justice Now had het protest live uitgezonden op Instagram en trok zo’n twintig kijkers.

Politie op twee gevallen na tevreden over optreden tijdens pro-Palestijnse studentenprotesten UvA

admin
November 26, 2024
0

De politie heeft tijdens de studentenprotesten op campussen van de Universiteit van Amsterdam (UvA) afgelopen voorjaar in twee gevallen buitenproportioneel geweld gebruikt tegen pro-Palestijnse demonstranten. Dat concludeert de politie op basis van een intern onderzoek. In het algemeen zou het geweld „goed toegepast” en „uitlegbaar” zijn geweest, schrijft de politie.

In navolging van grootschalige studentenprotesten op campussen in de Verenigde Staten, organiseerden Nederlandse pro-Palestijnse actiegroepen afgelopen voorjaar ook demonstraties in Amsterdam. Zowel op de Roeterseilandcampus als bij Oudemanhuispoort, twee locaties van de UvA, kwamen honderden demonstranten samen met de intentie om daar te overnachten. Ze zetten tenten op, brachten eten mee en wierpen barricades op om de politie tegen te houden. Op beide locaties gebruikte de politie geweld om de demonstranten uiteindelijk weg te krijgen.

‚Naar de grond gewerkt’

In één geval zou een politiemedewerker zijn uitgescholden voor „vuile kankerlijer”, waarna de agent de persoon „naar de grond werkte”. Dat had niet mogen gebeuren, stelt de politie. In het andere geval zou een agent van de Mobiele Eenheid (ME) meermaals een demonstrant hebben geslagen met de wapenstok terwijl die geen kant op kon en geen gevaar vormde. Ook dit vond niet „binnen het wettelijk kader” plaats, oordeelde de hulpofficier van justitie.

In totaal hebben 59 mensen klachten ingediend vanwege het politieoptreden bij de UvA-protesten. In meer dan de helft van de gevallen kwamen die van mensen die de demonstraties niet zelf hadden bijgewoond maar filmpjes hadden gezien. Met die klachten doet de politie niets. De overige klachten, van mensen die fysieke of emotionele schade zeggen te hebben opgelopen, leidden uiteindelijk tot vier aangiften, die het OM nog moet wegen.

De Amsterdamse politiechef Peter Holla schrijft in een brief naar de veiligheidsdriehoek dat hij het betreurt als mensen nog steeds last hebben van het politiegeweld. Hij vraagt ook om begrip voor de agenten. „Agenten zijn bekogeld met stenen en zwaar vuurwerk, werden met brandblussers in hun gezicht gespoten en werden zelfs aangevallen met ammonia.” Tien agenten zijn gewond geraakt, van wie één blijvende tinnitus heeft opgelopen.

Tv-recensie | Laat quizmarathondeelnemers af en toe even op hun rug liggen en naar de wolken kijken

admin
November 26, 2024
0

„Laat de mensen maar leven, als ze dat willen, en daarna doodgaan, ieder op zijn beurt”, schreef Wisława Szymborska in 2002. „Zij, de wolken, hebben met heel dat vreemde gedoe niets te maken.” De woorden van de Poolse dichteres stonden aan het eind van Even lucht (EO) in de wolken geschreven, als een wijsheid die de korte documentaire in perspectief moest plaatsen. De afgelopen twintig minuten waren gevuld geweest met beelden van mensen die op hun rug in de achtertuin, op een grasveld of naast een kippenhok lagen. Op verzoek van de documentairemakers namen ze daar de tijd om midden op de dag hun blik omhoog te keren. Met hun ogen op de wolken vertelden ze waar hun gedachten nu naartoe gingen.

Bij de jonge deelnemers richtten die gedachten zich vooral op de toekomst en alle angsten en verlangens die daarbij kwamen kijken, terwijl de oudere deelnemers veelal terugblikten op het verleden: soms tevreden, soms met spijt. De thema’s die de wolkenkijkers bezighielden varieerden van behapbaar en concreet tot beangstigend groot. Latrelaties en terminale ziektes, vliegvakanties en klimaatverandering. Ik kwam er niet over uit of ik dat troostrijk of juist beangstigend vond: het idee dat je die dromen en zorgen met zo veel mensen deelt. En dat het de wolken die aan je voorbijtrekken uiteindelijk worst zal wezen hoe veel van je dromen en nachtmerries werkelijkheid worden.

Omdat maandag me wat vroeg leek voor een existentiële crisis ruilde ik de wolken in voor SBS6 (in jargon noemen we dit ook wel een ‘vibe shift’). Daar is sinds vorige week iedere avond Lotto De Quizmarathon (Talpa) te zien – of, in de woorden van presentator Rob Kamphues: „Het grootste quizevenement uit de Nederlandse tv-geschiedenis”, bestaande uit „zo’n 32 uur lang alleen maar quizen, quizen en nog eens quizen, met een selectie van de meest fanatieke quizfanaten .” Die quizfanaten nemen de uitdaging ontroerend serieus en worden behandeld als ware artiesten. Niet alleen kunnen ze backstage gebruikmaken van „speciale faciliteiten”, waaronder een ijsbad, een hometrainer en een doos Trivial Pursuit; ze mochten van tevoren ook een rider (wensenlijst) inleveren met „etenswaar die goed is om supergefocust de 32 uur durende marathon door te komen.” Zo kan het dat ze tussen de quizrondes door met een verhit hoofd de coulissen inlopen terwijl ze dingen zeggen als: „Het is nu tijd voor de hummus.”

Spijtig is het wel dat de marathon is opgeknipt en uitgesmeerd over meerdere weken. Dat geeft je als kijker de gelegenheid om je avond na avond iets slechter te voelen over je groeiende ongeduld. Want geef toe: je kijkt niet voor de triviafeitjes. Je kijkt omdat je wil zien hoe lang het duurt voor de hummus uitwerkt en de eerste uitgeputte quizfanaat van de hometrainer dondert.

Slaaptekort

Misschien dat de bedenkers van het format voorvoelden dat veel kijkers om die reden pas bij de laatste afleveringen aanhaken, als het slaaptekort van de kandidaten het best zichtbaar wordt. Dat dat de reden is voor het extra drama-element dat ze hebben toegevoegd: de kandidaten delen zich steeds op in twee teams, en aan het eind van elke ronde stemt het verliezende team een van de eigen leden weg. Het weggestemde lid mag dan weer zelf een ander teamlid aanwijzen om het tegen op te nemen in een duel. Wie verliest, vertrekt.

Al dat gehannes met messen in ruggen leidde in aflevering één al tot betraande oogjes bij de weggestemde deelnemer. Zo’n deelnemer zou je eigenlijk ook even buiten op zijn rug moeten leggen, vind ik. Voor een beetje perspectief. „Laat de mensen maar quizzen, als ze dat willen”, zou je tegen hem moeten zeggen; „en daarna weggestemd worden, ieder op zijn beurt. Zij, de wolken, hebben met dat hele vreemde gedoe niets te maken.”