„Ze weten alles over ons. Ze lezen onze e-mails. Ze weten waar we vergaderen en hoe we ons organiseren voor de verkiezingen. Maar Nicolás Maduro kan ons niet tegenhouden, onze beweging groeit en is niet meer te stoppen!”
Omringd door prominente leden van andere oppositiepartijen voert de gedreven, maar bloedserieuze oppositieleider María Corina Machado het woord. Een paar uur eerder zijn kopstukken van haar oppositiepartij Vente Venezuela opgepakt door de politie. Op sociale media is te zien hoe haar campagneleider Henry Alviarez met geweld door agenten een grijze bus wordt ingeduwd. Omstanders schreeuwen om hulp. Ook de verkiezingscoördinator van haar partij is gearresteerd en er circuleert een lijst met nog zeven namen van kopstukken die volgens justitie opgepakt zullen worden.
Machado leest de namen voor tijdens een met spoed ingelaste persconferentie, woensdagmiddag lokale tijd in de wijk Altamira in Caracas. Buiten worden journalisten nadrukkelijk gevraagd voor welk medium ze werken en zich te identificeren voordat beveiligers die nauwlettend de omgeving in de gaten houden, hen toegang geven tot het partijgebouw.
Gespannen week
Het is een gespannen week in het land waar de autoritaire president Maduro alles op alles zet om bij de presidentsverkiezingen van 28 juli te een nieuwe termijn van zes jaar te winnen. In 2013 nam hij het roer over van de charismatische en onder veel Venezolanen geliefde president Hugo Chávez, die voor zijn overlijden de oud-buschauffeur Maduro als zijn opvolger aanwees. In de loop van de jaren ontpopte Maduro zich tot een autoritaire leider die steeds meer macht naar zich toe trok: al jaren is geen sprake meer van een echte democratie in het ooit rijke olieland Venezuela.
Even leek het er op dat de regering-Maduro zou instemmen met democratische en transparante verkiezingen dit jaar, waar ook serieuze oppositiekandidaten aan mee zouden mogen doen. Dit was een eis van de Verenigde Staten, die vorig jaar een deel van hun sancties tegen Venezuela opschortten nadat er in Barbados een akkoord tussen regime en oppositie werd gesloten over vrije verkiezingen.
De traditioneel verdeelde oppositie bundelde de krachten en hield voorverkiezingen die door de populaire Machado ruim werden gewonnen. Naarmate de stembusgang dichterbij komt en de deadline voor de inschrijving van kandidaten nadert, neemt de repressie toe en doet Maduro er alles aan om haar nog uit te schakelen. Machado werd uitgesloten van deelname aan de verkiezingen op basis van ‘vermeende’, niet onafhankelijk bewezen corruptie.
Deadline voor registratie
„Maduro weet dat hij het niet van me zal winnen bij de verkiezingen en daarom wil hij me buitensluiten”, stelt Machado tegenover journalisten in de zaal. Dat ze zich niet uit het veld laat slaan en toch campagne voert, maakt ze wel duidelijk. Toch is niet iedereen daar blij mee. Want binnen de oppositie klinken ook geluiden dat het beter zou zijn als Machado een nieuwe kandidaat naar voren schuift. De sluitingstermijn voor inschrijving van kandidaten komt snel dichterbij: tot maandag 25 maart is registratie mogelijk.
„Als Machado nu iemand anders aanwijst en vervolgens campagne voor deze kandidaat gaat voeren is de kans groot dat de oppositie de verkiezingen wint. Er ligt nu een kans voor Venezuela voor een ander regime, maar dan moet Machado misschien zelf een stap opzij doen’”, zegt politicoloog Ignacio Álavos.
De vraag is of de gedreven oppositieleider zo’n strategie ziet zitten. En of Maduro, mocht er nog snel een nieuwe oppositiekandidaat komen, er niet alles aan zal doen om ook die politiek onschadelijk te maken. De VS gaan in april evalueren of ze hun sancties opnieuw invoeren. Die kans lijkt groot met de arrestatie van oppositieleden en de uitsluiting van Machado.