Het uitstellen van een lezingenreeks over de Holocaust en antisemitisme aan de Hogeschool Utrecht (HU) heeft tot verontwaardiging geleid. De reeks zou op woensdag 7 februari beginnen. Zaterdag kregen de sprekers te horen dat de lezingen voorlopig niet doorgaan. In eerste instantie kwam als reden naar buiten dat er „meer tijd nodig was om de gebeurtenissen in het Midden-Oosten van 7 oktober en daarna in breder perspectief te plaatsen”. Later sprak de HU van zorgen rondom de veiligheid van de sprekers en aanwezigen.
Betrokkenen noemen het uitstel onbegrijpelijk en politici reageren op sociale media boos, mede vanwege het moment waarop het besluit is genomen. Zondag vond de Nationale Holocaustherdenking plaats.
Samenwerking met CIDI
De aanleiding voor de HU om de lezingen te organiseren is de zorg over toenemend antisemitisme. „Docenten merken in de klas op dat sommige jongeren de Holocaust bagatelliseren, ontkennen of rechtvaardigen, vaak aan de hand van het complexe Israëlisch-Palestijnse conflict”, staat in de aankondiging van de lezingen. „Veel mensen zijn bezorgd dat de huidige oorlog tussen Israël en Hamas deze tendensen zal versterken. Het is daarom dat de Hogeschool Utrecht in samenwerking met het CIDI een lezingenreeks organiseert over de Holocaust en het verschijnsel antisemitisme.”
De onderwerpen van de acht lezingen zijn onder meer antisemitisme van nul tot nu, de Jodenvervolging en de reacties daarop, concentratiekampen en Holocausteducatie. De sprekers zijn verbonden aan universiteiten of het NIOD. Mede-organisator CIDI levert geen sprekers.
Toch lijkt de betrokkenheid van het CIDI voor problemen te hebben gezorgd. New Neighbours, een organisatie in Utrecht die veel actievoert tegen het geweld in Gaza, betoonde zich op 17 januari op Instagram verbolgen over de samenwerking tussen de HU en het CIDI. „Hogeschool Utrecht werkt nauw samen met Israël lobbyist CIDI. Dikke CIDI-stempel op collegereeks over antisemitisme. Het CIDI vreet zich zo in bij het onderwijs. En de HU laat het gebeuren. Wij niet. Jij?” De groep schreef in gesprek te willen met de HU. „Tot nu toe heeft de HU zich daartoe niet bereid getoond.”
Volgens Trajectum, de nieuwssite van de HU, is er later alsnog een gesprek geweest tussen het organiserende instituut van de HU en de protesterende organisatie. Dat blijkt ook uit een verheugde reactie van New Neighbours zaterdag op Instagram na het bericht over het uitstel: „College van Bestuur @hogeschoolutrecht cancelt collegereeks CIDI na kritiek op samenwerking. Je uitspreken helpt”.
‘Is dit het begin?’
Het moment waarop de HU besloot de lezingen uit te stellen is pijnlijk, in het weekend waarin ook de Nationale Holocaustherdenking plaatsvindt. In het Wertheimpark in Amsterdam werd het uitstellen genoemd in een reeks voorbeelden van toenemend antisemitisme. Voorzitter van het Nederlands Auschwitz Comité Jacques Grishaver zei tijdens zijn toespraak: „Hier onderbreek ik even mijn speech voor iets wat ik nog niet had opgeschreven”, zei hij. „Want vanmorgen zag ik het bericht dat de Hogeschool Utrecht alle lezingen over de Holocaust schrapt.” Vervolgens las hij verder van zijn papier. „Is dit het begin? Is dit waar we zo bang voor zijn? Ik weet het niet.”
De HU benadrukte zondag dat het om uitstel van de lezingenreeks gaat, geen afstel. Collegevoorzitter Wilma Scholte op Reimer schrijft in een verklaring: „Wij hechten veel belang aan goed onderwijs over de verschrikkingen van de Holocaust en blijven dat ook doen. Deze verschrikkingen kunnen op geen enkele manier verbonden worden aan de huidige spanningen over de oorlog in het Midden-Oosten, dat staat voor ons voorop.”
De gemeente Utrecht heeft na de ophef over het uitstel contact opgenomen met de hogeschool. „De hogeschool heeft dit besluit zelf genomen”, zegt een woordvoerder van de gemeente aan de telefoon. „Zij hebben aangegeven dat ze zorgen hebben over bepaalde dingen. Wat precies dat kan ik niet zeggen. Normaal gesproken als je je zorgen maakt over veiligheid bel je gemeente of politie, maar dat is hier niet gebeurd. We kijken nu samen hoe de lezingenreeks op een later moment alsnog kan worden gehouden.”
Lees ook
Universiteiten willen wel discussie over Gaza, maar ook neutraal blijven: ‘Wij zijn geen politiek instituut’