N.B. Het kan zijn dat elementen ontbreken aan deze printversie.
Poëzieweek Dichteres Maria Barnas koos voor NRC vanwege de Poëzie week (tot en met 31 januari) het laatste gedicht uit Hans Tentije’s nagelaten gedichtencyclus ‘Spreeuwen’ .
Dichter Hans Tentije (1944 – 2023): zijn laatste gedichten waren de vierdelige cyclus ‘Spreeuwen’ Foto Lars van den Brink
Het tweemaandelijks literair tijdschrift Poëziekrant publiceerde in het januari-februari nummer een nagelaten cyclus van Hans Tentije (1944-2023). Hij had een week voor zijn overlijden gevraagd of Poëziekrant weer eens een aantal gedichten van hem wilde plaatsen.
In deze cyclus die uit vier gedichten bestaat, komen spreeuwen voor, vluchtelingen, hoestbuien, een vriendin en een hond – en echo’s die de spreeuwen doen weerklinken. In de laatste strofe van het laatst bekende gedicht van Tentije ligt een stoel, achterovergevallen in het hoog opgeschoten gras.
Ik kan niet anders dan daar de dichter in zien. Hij maakt er geen drama van, hij ziet in zichzelf niets groots: geen fauteuil maar een eenvoudige keukenstoel. Het is een springlevend beeld, waarmee de dichter afscheid neemt. Hij zal er nog lang om herinnerd worden.
IV
Wanneer er niets meer is, alleen nevel, zeevlam is boven het afgezande, afgegeeste laatste stuk van het binnenduin waar de tekenen van het verdwenene zich brandend houden, maar spaarzamer stilaan en op het punt van uit te doven
een grijs en koortsig waas dat het landschap omhult verzacht het gemis en onttrekt de schade en mistroostige luister voorlopig aan het zicht
mocht de damp straks opgelost zijn, dan zal het zonlicht de schaduwen hun plaats weer gunnen –
als vanouds verschijnen er op dit boerenerf goudsbloemen, giftige lupinen, verdwaalde distels en het geboete net dat nog steeds over de takken van de kers hangt, geen spreeuw die erin verstrikt geraakt is
een spanen slof met een afgescheurd hengsel op het tuintafeltje naast het pad, een achterovergevallen keukenstoel in het hoog opgeschoten gras
Uit: Spreeuwen (2024) van Hans Tentije, in Poëziekrant
De Brabantse gemeente Maashorst gaat op drie locaties in totaal 341 asielzoekers opvangen, naast honderden Oekraïeners en statushouders. Dat besloot de gemeenteraad donderdagavond laat, na een vergadering die op veel belangstelling van inwoners kon rekenen en waarbij de emoties af en toe hoog opliepen.
De voorzitter maande het publiek meerdere keren tot stilte; één man werd door de beveiliging het pand uit begeleid. Taferelen zoals in april bleven echter uit. Toen ontaarden protesten tegen de plannen tot twee keer toe in rellen, waarbij demonstranten onder meer met dranghekken en zwaar vuurwerk gooiden. De politie arresteerde in totaal veertien mensen.
Maashorst is niet de enige gemeente waar protesten tegen asielzoekerscentra uit de hand liepen. In gemeenten Montferland, Houten, en Tubbergen werden burgemeesters bedreigd. In Berlicum staken actievoerders op een beoogde azc-locatie autobanden in brand en hingen ze varkenspoten aan een hek. In Best werd, net als Uden, onderdeel van de gemeente Maashorst, met vuurwerk gegooid.
Bestuurlijke soap
Ook de totstandkoming van de huidige asielopvang in Maashorst, een tijdelijke noodopvang in een Van der Valk-hotel aan de noordrand van Uden, was eind 2023 een bestuurlijke soap. Omwonenden spanden meerdere rechtszaken aan; de opvang mocht uiteindelijk open blijven, maar de rechter oordeelde wel dat de inspraakprocedure onzorgvuldig was uitgevoerd.
Toen Maashorst op zoek ging naar nieuwe opvanglocaties, organiseerde het daarom drie inspraakavonden. Daar kwamen — op een gemeente van 60.000 inwoners — in totaal slechts 51 geïnteresseerden op af. Nog eens 36 mensen vulden een online enquête in.
Uiteindelijk koos de gemeente ervoor om de opvang over drie plaatsen te verdelen. In de dorpen Zeeland en Schaijk komen ieder 250 opvangplaatsen; bij een sportpark in Uden komt een grotere opvang, die plaats biedt aan zo’n 500 mensen. Ook de 300 asielzoekers in het Van der Valk-hotel moeten daar heen, wanneer de huidige opvang op 1 oktober 2026 sluit. Naast de asielzoekers gaan voorlopig 390 Oekraïeners en nog 250 anderen, waaronder statushouders, van de opvangplaatsen gebruikmaken.
In Uden moeten bovendien tijdelijke woningen komen voor starters en mensen uit de gemeente die dringend op zoek zijn naar een huis. Volgens het gemeentebestuur zijn de huidige plannen niet alleen het resultaat van de inspraakavonden en de enquête, maar ook van “wensen uit de gemeenteraad”.
Voldongen feit
Maar oppositiepartijen in de raad zeggen donderdagavond dat ze voor een voldongen feit zijn geplaatst. Bewoners noch gemeenteraad konden meepraten over alternatieve locaties, zo klinkt het. Ook de wens om in plaats van een grote locatie in Uden meerdere kleine locaties te openen, kon niet op steun van het college rekenen.
Die wens was dan ook niet haalbaar, zegt burgemeester Hans van der Pas desgevraagd tegen NRC. “De gemeenteraad heeft vorig jaar achttien uitgangspunten opgesteld voor de nieuwe locaties. We hebben geprobeerd aan zo veel mogelijk te voldoen. Daarbij zijn we uitgekomen op deze drie locaties.”
Je kunt als gemeente burgers niet over elk stapje in het proces laten meebeslissen, zegt Van der Pas. “Dat doen we bij de keuze voor woningbouwlocaties ook niet. Als je zegt: ‘nou, hier zijn tien locaties, kiest u maar’, dan blijven er nul over. Of ze komen in de meest zwakke wijken, die het minst in staat zijn om te procederen.”
Niet één strafbaar feit
Van der Pas’ collega, burgemeester Mark Boumans van Doetinchem, zei vorige maand tegen de NOS een verband te zien tussen de hevigheid van de protesten en het asielbeleid van het kabinet-Schoof. „Sinds de spreidingswet ter discussie is komen te staan, zijn de protesten ook weer terug”, aldus Boumans, die ook voorzitter is van de adviescommissie asiel en migratie van de VNG.
Daar sluit Van der Pas zich bij aan. De asielzoekers zelf zorgen ondertussen nauwelijks voor problemen, zegt de burgemeester: “We hebben elke twee weken contact met het COA over de locatie in het Van der Valk-hotel. In de anderhalf jaar dat de asielzoekers daar nu zitten, is er niet één strafbaar feit gepleegd.”
Raadslid Emiel Jozephs van coalitiepartij Jong Maashorst gaat tijdens de vergadering nog een stap verder: “De enige problemen en onrust die we de afgelopen periode in onze gemeente gehad hebben, waren de rellen tijdens demonstraties over huisvesting van deze doelgroep.”
Lees ook
Lokale politici voelen zich door Den Haag ‘in de steek gelaten’ bij asielprotesten: ‘Wij staan hier in de frontlinie’
Mijn partner komt thuis van een bezoek aan de plaatselijke supermarkt waar ze boodschappen heeft gedaan. In haar hand houdt ze het briefje dat ze na afloop van haar bezoek achter de ruitenwisser van haar auto aantrof. Hikkend van de lach, maar ook een tikje verontwaardigd laat ze me het briefje lezen:
„Parkeren is een vak! Niet twee vakken.”
Lezers zijn de auteurs van deze rubriek. Een Ikje is een persoonlijke ervaring of anekdote in maximaal 120 woorden. Insturen via [email protected]
Ondanks alle controverse over de deelname van Israël, heeft het land zich donderdagavond gekwalificeerd voor de finale van het Eurovisie Songfestival in het Zwitserse Bazel. Tijdens de tweede halve finale van het evenement, dat volgens de organisator EBU „apolitiek” is, kreeg het lied ‘New Day Will Rise’ van zangeres Yuval Raphael voldoende stemmen van tv-kijkers om door te mogen. Vakjury’s delen alleen tijdens de finale punten uit.
Tijdens het optreden van Israël klonk enig boegeroep in de zaal en keerden enkele mensen hun rug naar het podium. Bij de generale repetitie eerder op de dag werd het land luider uitgejouwd en waren ook Palestijnse vlaggen zichtbaar. De deelname van Israël, dat in Gaza ruim 51.000 Palestijnen heeft gedood, ligt zowel bij verschillende oud-deelnemers, omroepen als een deel van de Songfestivalfans gevoelig.
Naast Israël zijn ook onder meer favorieten Oostenrijk en Finland door naar de finale. Ook Litouwen, Armenië, Denemarken, Luxemburg, Letland, Malta en Griekenland zijn door. Daar nemen ze het onder meer op tegen de Nederlandse inzending Claude en de sauna-act van topfavoriet Zweden.
Lees ook
NRC beoordeelde de nummers van de tweede halve finale