Zou je een AI-generator vragen om een foto van een stereotype Nederlandse minister van Financiën, dan ziet het resultaat er vermoedelijk uit als Steven van Weyenberg: man, jongensachtig, bril, het haar in een nette scheiding. Vanaf vrijdag volgt D66’er Van Weyenberg Sigrid Kaag op, die begin deze week uit het demissionaire kabinet vertrok om VN-gezant in Gaza te worden.
Vanaf 2012 tot afgelopen november zat Van Weyenberg voor D66 in de Tweede Kamer, daarvoor werkte hij op de ministeries van Economische Zaken en later Sociale Zaken.
In de Kamer gold Van Weyenberg als een lid dat zowel vakkennis als politieke ambitie in huis had. Zijn enthousiasme voor fiscale hervormingen kwam zijn eigen partij en meerdere kabinetten goed uit. Zo was hij bij de formatie van Rutte III een van ‘de brillen’, de rekenmeesters van VVD, CDA, D66 en ChristenUnie die hun partijleiders assisteerden aan de onderhandelingstafel.
Het was inhoud en politiek ineen, precies zoals Van Weyenberg het graag ziet. Samen verbouwden ‘de brillen’ onder meer het belastingstelsel en de hypotheekrenteaftrek en bedachten ze een hogere btw en groene belastingen voor bedrijven. Zo werden veel van de netelige financiële formatiedossiers met passen en meten ontmijnd.
Toeslagen afschaffen
Van Weyenbergs werk in de Kamer en de formatie werd in 2017 nog niet beloond met een kabinetspost. Zijn partijgenoot Wouter Koolmees, net als Van Weyenberg een dossiervreter in sociaal-economische debatten en de secondant van Alexander Pechtold tijdens de formatie, werd minister van Economische Zaken. Van Weyenberg bleef in de Kamer. Daar trok hij de aandacht met een uitgewerkt plan om alle toeslagen af te schaffen en te vervangen door één simpele toelage.
Pas in het staartje van Rutte III kreeg Van Weyenberg alsnog een plekje in het kabinet. Hij kon een half jaar aan de slag als demissionair staatssecretaris van Infrastructuur en Waterstaat nadat D66’er Stientje van Veldhoven vertrok naar het World Resources Institute.
Een rol als tussenpaus was aan Van Weyenberg niet besteed. Hij sprak zich onder meer fel uit over de toekomst van Tata Steel toen uit onderzoek bleek dat mensen in de buurt van het staalbedrijf aan fors meer gezondheidsschade werden blootgesteld. Zonder grote koerswijziging kon het bedrijf wel opdoeken, zei Van Weyenberg.
Lees ook
Het plotselinge vertrek van Kaag uit Den Haag komt om meerdere redenen niet onverwacht
Extra koopkrachtpakket
Van Weyenberg zat tijdens Rutte IV opnieuw in de Tweede Kamer. Afgelopen september was hij nog een van de architecten van het extra koopkrachtpakket dat D66, GroenLinks-PvdA en ChristenUnie samen uitdokterden. Hij liet in augustus weten dat hij zich niet herkiesbaar zou stellen.
Hoe lang Van Weyenberg zich minister mag noemen, hangt af van de snelheid van de formatie. Hij kan in elk geval aan de slag met het voorbereidende werk voor de komende Voorjaarsnota, waarin de rijksbegroting ieder voorjaar wordt bijgewerkt.
Met de benoeming van Van Weyenberg is de Haagse stoelendans nog niet voorbij. In december was hij namelijk al benoemd als demissionair staatssecretaris van Cultuur en Media, om Gunay Uslu op te volgen. Die plek wordt gevuld door Fleur Gräper. Gräper was tot vorig jaar gedeputeerde namens D66 in Groningen. Ook was ze Statenlid, fractievoorzitter in Groningen en landelijk partijvoorzitter. Verder liet D66’er Ernst Kuipers woensdag weten dat hij direct stopt als demissionair minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. Hij vertrekt omdat hij „een functie in het buitenland” gaat vervullen waaraan „een bepaalde ingangstermijn is gekoppeld”, schrijft hij op X.
Het is onduidelijk wat die nieuwe baan is. Wie Kuipers als zorgminister opvolgt, is evenmin bekend.
