Na veertig dagen staken heeft de Amerikaanse vakbond voor de autosector UAW met Ford een akkoord bereikt over forse loonverhogingen en inflatiecorrectie. Als de bijna 60.000 vakbondsleden het principeakkoord goedkeuren, kan dit ook de onderhandelingen bij General Motors (GM) en Stellantis vlottrekken. Eerder volgden de Grote Drie uit Detroit elkaars loonontwikkelingen meestal.
„We hebben Ford verteld dat ze moesten bijlappen, en dat hebben ze gedaan”, zei UAW-voorzitter Shawn Fain woensdag in een videoboodschap over de doorbraak. „We hebben zaken binnengehaald die niemand voor mogelijk hield.” Voor Fain, die aan de macht kwam bij de bond met de belofte van veel grotere actiebereidheid, is dit voorlopige resultaat een grote opsteker.
Volgens UAW-onderhandelaar Chuck Browning krijgen alle Ford-medewerkers een generieke loonsverhoging van 25 procent, aangevuld met een inflatiecorrectie die optelt tot een salarissprong van 30 procent over vier jaar. Eerder boden de Grote Drie nog 23 procent verhoging. Het openingsbod van Ford lag op 9 procent. Slechter betaalde inhuurkrachten gaan er zelfs 150 procent op vooruit en gepensioneerden krijgen bonussen bijgestort.
Lees ook
Staking Amerikaanse autosector likt zowel Joe Biden als Donald Trump naar Detroit
De gelijktijdige massastaking bij de Grote Drie was de eerste in hun 88-jarige geschiedenis en kreeg in de VS veel aandacht. Onder anderen de Amerikaanse president Joe Biden, die zichzelf als voorstander van een sterke vakbeweging profileert, ging bij de stakende arbeiders op bezoek. Hij noemde het akkoord woensdag „historisch”. „Ik heb altijd geloofd dat het de middenklasse is die Amerika heeft opgebouwd en dat het de bonden zijn die de middenklasse opbouwden.”
Stellantis en GM nog plat
De ruim 16.000 employees die bij Ford het werk haden neergelegd, gingen donderdag weer aan de slag in hun fabrieken in Chicago en Louisville (Kentucky). De bijna dertigduizend collega’s bij GM en Stellantis (onder meer producent van Jeep) blijven in staking.
Volgens UAW-preses Fain verhoogt het principeakkoord met Ford de druk op de beide branchegenoten om ook een deal met de bond te sluiten. „Het laatste wat zij willen is dat Ford alweer op volledige capaciteit gaat draaien, terwijl zij klooiend achterblijven.”
GM liet per persverklaring weten dat het bedrijf „constructief samenwerkt” met de bond om snel een akkoord te bereiken. Stellantis zegt daar ook op aan te sturen, opdat „iedereen weer zo snel mogelijk aan de slag kan”.
Concurrentie van e-car-makers
Toen de onderhandelingen over de looneisen van de bonden in juli begonnen, waarschuwden de werkgevers nog dat inwilliging ervan hun bedrijven uit de markt zou prijzen. In Amerikaanse staten waar de vakbeweging veel minder macht heeft dan in de oude industriestaten van het Midwesten, wordt al minder goed betaald. Ook zou een te forse loonsprong de overstap naar productie van elektrische auto’s bemoeilijken. Bij veel e-car-concurrenten liggen de salarissen al lager.
Volgens de bonden bieden de miljoenenwinsten van de autoconcerns en de hoge beloningen van hun bestuurders wel degelijk ruimte tientallen procenten hogere lonen. Om de werkgelegenheid te beschermen, heeft de bond in het principeakkoord bovendien bedongen dat ze voortaan ook mag staken bij dreigende fabriekssluitingen. „Dat betekent dat ze niet langer onze gemeenschappen mogen verwoesten door fabrieken zomaar te sluiten”, aldus onderhandelaar Browning. „We schrijven samen geschiedenis.”
Het is niet bekendgemaakt wat de loonsverhogingen Ford gaan kosten.