Bijna de helft van de omzet van chipmachinemaker ASML kwam in het afgelopen kwartaal uit China. Het aandeel van chipmachines voor Chinese fabrikanten steeg van 24 procent naar 45 procent. Dat maakte het bedrijf woensdag bekend in de rapportage over het derde kwartaal.
Afgelopen jaren bestelden Chinese klanten al veel extra machines omdat ze strengere exportbeperkingen verwachtten voor ASML. Die restricties gelden sinds afgelopen september en worden door de Amerikaanse overheid ook nog eens aangescherpt, bleek dinsdag.
ASML geeft deze Chinese bestellingen geen voorrang; door een dip in de chipmarkt schroeven andere chipfabrikanten hun bestellingen tijdelijk terug, waardoor Chinese klanten als SMIC vanzelf naar voren schuiven in het orderboek van de chipmachinemaker uit Veldhoven.
ASML’s grootste klant, de Taiwanese chipgigant TSMC, maakt pas op de plaats omdat de vraag naar processors daalt door wereldwijde economische onzekerheid. Ook de fabrikanten van geheugenchips, zoals Samsung en SK Hynix, wachten met nieuwe investeringen. Dat is terug te zien in het dalende aandeel van de EUV-machines in ASML’s cijfers, de duurste en meest geavanceerde apparaten die bedrijf bouwt. Over heel 2022 haalde ASML 46 procent van de omzet uit deze machines, in het derde kwartaal is dat nog 35 procent. Die EUV-systemen mogen niet naar China.
Lees ook
VS leggen strengere exportrestricties op aan ASML
Volwassen
De chipindustrie werkt zich door een ingrijpende dip. Die raakt ASML minder dan vorige mindere periodes, omdat er veel behoefte blijft aan volwassen chiptechnologie. Dat gaat niet om de allersnelste processors die bijvoorbeeld in een nieuwe iPhone terechtkomen, maar om simpele halfgeleiders, onmisbare ingrediënten voor het moderniseren van elektriciteitsnetwerken of de productie van elektrische auto’s.
ASML kan de chipmachines daarvoor voorlopig blijven leveren aan China. Het land kan daardoor zulke eenvoudige chips probleemloos blijven maken, om nieuwe tekorten te voorkomen. De machines voor deze simpelere halfgeleiders vormen volgens de Verenigde Staten geen bedreiging voor de Amerikaanse nationale veiligheid.
De vraag naar halfgeleiders hangt niet alleen meer af van het aantal verkochte telefoons en computers – dat op dit moment aan het dalen is. Daardoor blijft ASML’s omzet blijft tijdens deze chipdip stabiel: in 2024 rekent financieel directeur Roger Dassen op dezelfde omzet als in 2023, vanaf 2025 zal de vraag naar nieuwe chipmachines snel stijgen, vertelde Dassen in een videoverklaring. Dan daalt vanzelf weer het percentage van de omzet uit China, is de verwachting..
In het derde kwartaal van dit jaar maakte ASML 1,9 miljard euro winst op een omzet van 6,7 miljard. In het komende kwartaal rekent ASML op zo’n 7 miljard omzet. Over het hele jaar, is de verwachting, stijgt de omzet met 30 procent, van 21 naar ongeveer 27 miljard euro per jaar.
Voorlopig heeft ASML nog een uitpuilend orderboek met 35 miljard aan nieuwe opdrachten. De capaciteit in Veldhoven moet meegroeien om aan de vraag te voldoen. Vijf jaar geleden, in 2018, maakte ASML in één jaar tijd 224 lithografiesystemen. Dit jaar lijkt de grens van 400 machines geslecht te worden.
Monopolist
ASML is monopolist in EUV-technologie. Vorige week kondigde het Japanse bedrijf Canon aan dat het chipmachines gaat verkopen die net zo nauwkeurig lijntjes kunnen afbeelden als EUV. Canons machines werken niet met licht maar met stempeltechniek. Deze ‘nano-imprint-methode’ is goedkoper dan EUV, maar levert relatief veel fouten in chips op. Bovendien zijn de verschillende lagen van een chip moeilijker op elkaar te stapelen. Daardoor zijn chipfabrikanten huiverig om over te stappen.
Maar voorlopig alle grote chipfabrikanten, behalve de Chinezen, EUV gebruiken. De Amerikaanse chipfabrikant Intel startte in september zijn eerste productielijn die draait op EUV-machines van ASML. Intel hoopt daarmee de technologische achterstand op Aziatische concurrenten in te halen.
