Satelliet valt verkeerd en krijgt een fikse boete

Het Detentiecentrum Rotterdam, de enige vreemdelingenbewaring van Nederland, zit zo vol dat het uitgeprocedeerde asielzoekers steeds vaker moet weigeren. Hierdoor kunnen zij niet worden uitgezet naar hun land van herkomst. De vreemdelingenbewaring heeft recent zelfs een tijdelijke ‘opnamestop’ afgekondigd. Dat bevestigt het ministerie van Asiel en Migratie na vragen van NRC.

De politie en de Dienst Terugkeer & Vertrek (DT&V) konden door deze capaciteitsproblemen tijdelijk geen vreemdelingen meer vastzetten. Ongedocumenteerde asielzoekers die na een vergrijp normaal gesproken vanuit de gevangenis in vreemdelingenbewaring terechtkomen, moesten daardoor volgens bronnen weer worden vrijgelaten. Het is onbekend hoeveel mensen hierdoor niet zijn uitgezet.

De opnamestop staat haaks op wat het kabinet-Schoof beoogt. Terwijl het kabinet inzet op méér gedwongen uitzettingen, werd de capaciteit van het uitzetcentrum afgelopen maand juist verkleind door het ministerie van Justitie en Veiligheid. Een afdeling in het complex waar deze zomer nog uitgeprocedeerden werden vastgehouden, is in september leeggemaakt om te gaan dienen als huis van bewaring voor Nederlandse verdachten. „Het is een kwestie van ‘eigen criminelen eerst’”, zegt een bron uit de vreemdelingendetentie.

Beperkte opnamestop

Volgens een woordvoerder van het ministerie van Asiel en Migratie ging het om „tijdelijke capaciteit”, die begin september kwam te „vervallen”. Dit zou hebben geleid tot een „beperkte opnamestop”, waarbij een week lang alleen „risicogroepen” zoals „vreemdelingen die strafbare feiten hebben gepleegd” nog terecht konden in het uitzetcentrum. Het zou volgens bronnen gaan om de meest hardnekkige overlastgevers, de rest werd ongemoeid gelaten.

In het detentiecentrum Rotterdam worden uitsluitend mannelijke vreemdelingen vastgehouden in afwachting van hun uitzetting. De vrouwen en kinderen zitten in het Justitieel Complex Zeist. In Rotterdam is plaats voor vierhonderd gedetineerden. Volgens cijfers van de DT&V zitten op dit moment overwegend Algerijnen en Marokkanen vast. Jarenlang was het onmogelijk om deze zogeheten ‘veiligelanders’ terug te sturen. Maar sinds het vorige kabinet met Algerije en Marokko afspraken heeft gemaakt over betere samenwerking, worden er weer meer mensen uitgezet. Vorig jaar werden in totaal 1.700 vreemdelingen gedwongen teruggestuurd, in de eerste helft van dit jaar waren het er al 1.300.

De woordvoerder van het ministerie zegt dat de vele Algerijnen en Marokkanen in combinatie met het ‘capaciteitstekort’ zorgen voor de drukte. De overvolle gevangenis leidt tot spanningen en opstootjes. Door een gebrek aan personeel brengen gevangenen steeds meer tijd door in hun cel en zijn activiteiten geschrapt.

Gedetineerden mogen al enkele maanden na vijf uur ’s middags niet meer hun cel uit, zegt Revijara Oosterhuis, coördinator van het Meldpunt Vreemdelingendetentie van het Landelijk Ongedocumenteerden Steunpunt. „Voller dan dit hebben we het nooit meegemaakt. Voorheen kregen we gemiddeld acht telefoontjes per dag vanuit het detentiecentrum, nu zijn het er twintig op een dag. Mensen zijn extreem wanhopig en gestresst.”

In mei van dit jaar liep een drugscontrole uit op een massale vechtpartij waarbij tientallen uitgeprocedeerde asielzoekers de bewaarders te lijf gingen. Zeven personeelsleden raakten gewond. Na het incident werden zeventien bewoners in een isoleercel geplaatst.

Het kabinet beloofde bij haar aantreden nog dat de „beschikbare capaciteit voor vreemdelingenbewaring zo snel als mogelijk” zou worden opgehoogd, om het aantal gedwongen uitzettingen „fors te bevorderen”. Een woordvoerder van het ministerie van Asiel en Migratie zegt dat dit nog altijd de bedoeling is. Maar daarbij moet wel „rekening” worden gehouden „met de algemene druk op de detentiecapaciteit”. Alle gevangenissen in Nederland kampen al langer met een tekort aan plekken en personeel.

Lees ook

Hoe een schaduwteam van Yesilgöz een omstreden asielaanpak doorvoerde

Delen

Mail de redactie