Op de middelbare school kon hij nog geen push-up, nu leidt Nikola Jokic de Denver Nuggets naar de NBA-titel

Tot aan zijn zeventiende had nog niemand van Nikola Jokic (28) gehoord. Toch viel het oog van zaakwaarnemer Misko Raznatovic op zijn naam, toen hij in een lokale krant lijstjes met statistieken bekeek van de Servische jeugdbasketbalcompetities. De jonge basketballer had opmerkelijke data, maar toen Raznatovic een jeugdscout belde kende die hem tot zijn verbazing niet. Toch besloot Raznatovic de jonge Jokic te tekenen, zonder ook maar één wedstrijd van hem te hebben gezien.

In de nacht van maandag op dinsdag (Nederlandse tijd) leidde Jokic zijn ploeg Denver Nuggets naar de titel in de NBA, de belangrijkste basketbalcompetitie ter wereld. De 2,11 meter lange center was dit jaar de op één na meest waardevolle speler (achter Joel Embiid van de Philadelphia 76ers). Twee keer eerder werd hij zelf al ‘MVP’ van de NBA.

„Ik weet niet waarom… maar ik wilde deze jongen tekenen”, zegt zijn zaakwaarnemer Raznatovic in een podcast. „Dit is de eerste en laatste speler in de 27-jarige geschiedenis van ons bureau die we hebben gecontracteerd zonder dat iemand hem heeft gezien.”

Wiskunde en geschiedenis

Jokic, na tennisser Novak Djokovic intussen de bekendste sporter van Servië, zag nooit een grote sportcarrière voor zichzelf weggelegd. Op school was hij goed in wiskunde en geschiedenis, maar zeker niet in sport. Hij was de langste en ook de dikste van de klas. „Op de middelbare school kon ik geen enkele push-up doen”, vertelde hij in een interview met het Amerikaanse sportmedium Bleacher Report.

In de zomer van 2015, toen hij net een contract had getekend bij de Denver Nuggets, vroeg hij na een diner aan zijn medespelers of iemand ook een ijsje wilde. Niemand wilde, dus at hij zelf maar de bak van twee liter ijs op.

Lees ook: Novak Djokovic, die Roland Garros dit weekend won, wordt nog altijd gedreven door ophef en records

„Ik had zoiets van, houd je mij voor de gek”, herinnert Arturas Karnisovas, de toenmalig manager van de Denver Nuggets zich in een ander interview met Bleacher Report. Het was voor Karnisovas duidelijk dat het talent heel veel aanpassingen moest gaan maken om te slagen in de NBA.

Maar Jokic, die toen nog steeds met overgewicht kampte, had één uitzonderlijk talent: zijn passing. Hij heeft een gezicht als een roofvogel, en zo speelt hij ook. Met zijn ogen ziet hij passlijnen die anderen niet zien. Al zijn medespeler leren dat ze altijd hun handen open moeten houden, klaar om de bal te krijgen. Want Jokic gooit ballen die niemand verwacht.

Hij wacht en wacht, totdat hij alle opties in het veld heeft gezien om tot scoren te komen. Dan kiest hij de beste optie, en dat is vaak niet de meest logische. Hij ziet openingen die anderen niet. Openingen die er niet zijn. Maar met ballen over zijn schouder, over zijn hoofd en tussen de benen door zorgt hij voor de ene na de andere scoringskans voor zijn medespelers. En vaak met zijn handelsmerk: de no-look pass. Spelers die niet met hun handen open staan, krijgen vaak de bal in hun gezicht – zo onverwacht zijn Jokic’ passes.

Toen in 2014 op televisie bekend werd gemaakt dat Jokic in de NBA zou gaan spelen voor de Denver Nuggets, sliep hij. Zijn broer belde hem wakker, terwijl die een fles champagne ontkurkte. Jokic reageerde versuft. Sterker nog, hij bleef nog in jaar in Servië spelen voor zijn club Mega Leks. Hij verwachtte dat hij in Amerika alleen mocht meetrainen met de grote jongens en daar had hij niet per se zin in.

Geen sociale media

Het toont de bescheidenheid van de Serviër, die sociale media zonde van zijn tijd vindt. Geen dure kleren koopt, omdat hij die naar eigen zeggen toch niet past. En getrouwd is met zijn jeugdliefde, Natalija Jokic, uit zijn geboortestad Sombor – een klein stadje met nog geen 50.000 inwoners in Noord-Servië. Daar groeide hij op in een appartement met twee broers, zijn ouders én grootouders. Het is ook de stad waar hij naar terugkeert na zijn carrière. „Het is er supertraag, maar je hebt er alles”, zei hij tegenBleacher Report. Om vervolgens een kanaal, de natuur en de hoofdstraat te noemen, die je in drie minuten uitloopt. „Aan het einde van de straat heb je het beste ijs van Sombor.”

Dat is zijn thuis. Of zoals Jokic het verwoordt: „Ik wil gewoon ergens zijn waar ik weet hoe ik een auto moet besturen zonder navigatie.”

Zijn hele jeugd droomde hij van een andere carrière. Elke dag was hij te vinden in de paardenstallen van de drafbaan. Want de drafsport, waarbij paarden racen die voor een licht karretje zijn gespannen met daarin een pikeur, is zijn grote passie. De stallen uitmesten, de paarden verzorgen, daar vindt hij zijn rust. Was hij geen basketballer geworden, dan was hij nu een stalknecht.

Vorig jaar liet hij zijn team eens drie uur wachten voor vertrek huiswaarts. Want na twee avonden vol basketbalwedstrijden in Washington wilde hij nog graag naar de drafbaan in de buurt om de paarden te zien. En nog elke keer als hij terugkeert naar Sombor, maakt hij de stallen schoon van een van zijn vrienden. Als de drafsport beter zou betalen dan de NBA, dan zou hij meteen daarvoor hebben gekozen, vertelde hij aan een vriend die wél voor die sport koos.

Na zijn basketbalcarrière wil Jokic dan ook terug naar Servië en een drafsportcoach worden. „Alleen is mijn land helaas de slechtste van Europa, want er zijn slechts 150 racepaarden”, zei Jokic tegen TV4. Maar ach, om succes is het Jokic niet te doen. „De paardensport doet mij zoveel plezier.”