Klimaatactivisten maken kabaal bij Shell, maar beleggers steunen het beleid

Wie de resultaten van de stemmingen bij de aandeelhoudersvergadering van Shell ziet, denkt dat de top van het olie- en gasconcern dinsdag een rustige vergadering heeft beleefd. De inmiddels traditionele oproep van de activistische aandeelhouder Follow This voor ambitieuzer klimaatbeleid kreeg net als vorig jaar de steun van ruim 20 procent. En de formele benoeming van de dit jaar aangetreden bestuursvoorzitter Wael Sawan kreeg zelfs groen licht van 99,54 procent van de aandeelhouders.

Toch gaven de beelden van de vergadering in Londen een heel andere indruk. Het duurde ruim een uur voordat president-commissaris Andrew Mackenzie een ‘normale’ vergadering kon gaan voorzitten. Een effectieve estafette-demonstratie van zingende en roepende klimaatactivisten zorgde voor een pijnlijke vertraging van de vergadering. Steeds als demonstranten waren afgevoerd, namen anderen het over.

Geschrokken

De situatie leek helemaal uit de hand te lopen toen activisten richting de bestuurders van Shell trokken. Een cordon van veiligheidsmensen kon hen tegenhouden. „Dit gaat veel verder dan wat we eerder hebben meegemaakt”, zei de duidelijk geschrokken Mackenzie. Anders dan vorig jaar bleken de actievoerders zich niet vastgelijmd te hebben aan hun stoel. Toen moest de vergadering voor vier uur worden geschorst.

Magere steun

Opvallend was de relatief magere steun die de 67-jarige Mackenzie bij zijn herbenoeming kreeg. Adviesbureau Pirc, dat grote beleggers adviseert bij hun stemgedrag in aandeelhoudersvergaderingen, had zijn klanten laten weten dat er „specifieke bezorgdheid” bestond dat Shells beleid tegen de doelstelling van Parijs indruist. Het klimaatakkoord moet de wereld behoeden voor een opwarming van meer dan 2 graden (en bij voorkeur 1,5 graad). Pirc stelde voor onder anderen Mackenzie ter verantwoording te roepen via een tegenstem. De Schot kreeg uiteindelijk 93,08 procent van de stemmen, duidelijk minder dan de gebruikelijke steun voor een president-commissaris van een sterk winstgevend bedrijf.

De steun voor Follow This, dat ook energieconcerns als ExxonMobil, TotalEnergies en BP oproept zich aan ‘Parijs’ te houden, bleek dinsdag wederom lager uit te vallen dan twee jaar geleden. Toen schaarde ruim 30 procent van de aandeelhouders zich achter de resolutie, waartegen Shell zich ook dit jaar weer ferm uitsprak. „De steun van 20 procent wijst duidelijk op onvrede bij de aandeelhouders”, reageerde Mark van Baal van Follow This na de stemming. De tien grootste Nederlandse beleggers steunen zijn oproep om meer klimaatbeleid, maar internationaal is die kritiek er minder.

Ook nadat de tientallen demonstranten waren afgevoerd, bleven klimaat en milieu de hoofdrol spelen in de discussie met aandeelhouders. Kritische vragen kwamen van milieuorganisaties, maar ook van grote beleggers, een gedesillusioneerde ex-medewerker en van een aandeelhouder wiens familie al meer dan honderd jaar Shell-aandelen bezit. Die gaat hij verkopen. Het argument van Shell-bestuurders dat, als zij het niet doen, een ander wel de benodigde olieproducten verkoopt, vond hij moreel verwerpelijk. „Dat kan een verkoper van cocaïne ook zeggen.” Mackenzie liet weten het niet eens te zijn met die vergelijking. „Onze producten zijn fundamenteel voor de ontwikkeling van de mensheid. En als er schonere alternatieven zijn, zijn wij de eerste om die te verkopen.”

Onafhankelijke experts

Mackenzie en bestuursvoorzitter Sawan benadrukten dat Shells beleid in lijn met is met de Parijse doelen. Dat komt volgens hen door de ambitie dat Shell in 2050 klimaatneutraal wil zijn, en ook dankzij het beleid op kortere termijn. Bijvoorbeeld door de CO₂-uitstoot van producten elk jaar een paar procent te verlagen.

Maar dat is volgens onafhankelijke experts onvoldoende. Om de opwarming af te remmen moet de uitstoot al in 2030 gehalveerd zijn. Milieudefensie wilde van Mackenzie „een ja of een nee” horen op de vraag of Shell zijn volledige uitstoot in 2030 – in vergelijking met 2019 – met 45 procent heeft teruggebracht. Dat is de reductie die het bedrijf sinds 2021 van de Haagse rechtbank moet nastreven, nadat Milieudefensie een rechtszaak was begonnen. Die opgelegde beperking geldt voor zijn eigen productie, maar ook voor de uitstoot van de producten die Shell verkoopt, zoals benzine voor auto’s.

„Ja of nee gaat u van mij niet horen”, zei de Schot op de vraag van Milieudefensie. „Geen enkel bedrijf heeft zo’n last op zijn rug gekregen, die verplichting is extreem slecht voor ons. Daarom zijn wij ook tegen deze uitspraak in beroep gegaan.”