Wilders plant bezoek aan Israël op uitnodiging van extremistische kolonistenleider

Geert Wilders doorkruist opnieuw het Israëlbeleid van zijn eigen kabinet. De PVV-leider is van plan om van 8 tot 10 december Israël en mogelijk ook de Palestijnse gebieden te bezoeken – op uitnodiging van een extremistische kolonistenleider die internationaal lobbyt voor annexatie van de Westelijke Jordaanoever.

Het kabinetsbeleid – zoals opnieuw vastgelegd in het regeerprogramma – is juist dat Nederland streeft naar een tweestatenoplossing voor het Israëlisch-Palestijnse conflict. Het bezoek van Wilders valt bovendien grosso modo samen met een bezoek van minister van Buitenlandse Zaken Caspar Veldkamp (NSC) aan de regio, waarschijnlijk in december.

Wilders is uitgenodigd door de Likoedpartij van de Israëlische premier Benjamin Netanyahu, vanwege zijn „inzet voor de staat Israël en zijn veiligheid” en zijn „onderscheidende rol in het mondiale politieke landschap”. De uitnodiging is ondertekend door de Israëlische minister van Wetenschap en Technologie Gila Gamliel en door kolonistenleider Yossi Dagan, gouverneur van de ‘Regionale Raad van Samaria’, een bestuursorgaan voor 35 Joodse nederzettingen in het noorden van de Westelijke Jordaanoever. Beiden opereren op de uiterste rechterflank van Likoed. Vorig jaar opperde Gamliel (als minister van Inlichtingen) in een rapport om de Palestijnse bevolking van Gaza te deporteren naar de Sinaï-woestijn.

Dagan voerde jarenlang actie tegen plannen van de Israëlische regering om nederzettingen te ontruimen. Volgens de progressieve Israëlische denktank Molad was Dagan betrokken bij een grootschalige campagne van kolonistengeweld tegen de lokale Palestijnse bevolking. De kolonistenleider voert ook campagne voor de annexatie van ‘Judea en Samaria’ en nodigt graag buitenlandse politici uit voor een ‘VIP-tour’ in de door Israël bezette gebieden.

Nederzettingen

In 2022 ontving Dagan PVV-Kamerlid Gidi Markuszower – toen nog lid van het Europees Parlement – en de Belgische Europarlementariër Koen Metsu (N-VA), waarbij de drie afspraken een Europese „lobby voor Judea en Samaria” te beginnen.

Hoewel NRC niet beschikt over het programma van Wilders’ reis, ligt het voor de hand dat de PVV-leider de nederzettingen in bezet gebied zal bezoeken, omdat hij is uitgenodigd door Dagan. Dit zou rechtstreeks ingaan tegen het kabinetsbeleid, dat stelt dat de nederzettingen in strijd zijn met het internationaal recht en schadelijk voor het vredesproces.

Afgelopen juli postte Wilders op X dat „de enige echte Palestijnse staat” Jordanië was, waarop de Nederlandse ambassadeur in Amman op het matje werd geroepen

Het is niet voor het eerst dat Wilders ingaat tegen het Nederlandse Israëlbeleid. Afgelopen juli postte hij op X dat „de enige echte Palestijnse staat” Jordanië was, waarop de Nederlandse ambassadeur in Amman op het matje werd geroepen en minister Veldkamp moest bellen met zijn Jordaanse ambtsgenoot om afstand te nemen van de uitspraken.

Het bezoek van Wilders aan Israël komt bovendien op een belangrijk moment. Met de herverkiezing van Donald Trump zien kolonisten en extreemrechtse partijen binnen de coalitie van Netanyahu nieuwe kansen voor definitieve inlijving van de bezette gebieden. Minister van Financiën Bezalel Smotrich (zelf ook een kolonist) noemde de verkiezing van Trump „een belangrijke kans voor de staat Israël om de soevereiniteit over de nederzettingen in Judea en Samaria te vestigen.”

In de afgelopen maanden heeft Yossi Dagan een actieve lobby gevoerd binnen de Republikeinse Partij die effect lijkt te sorteren. Toen de aankomende Amerikaanse ambassadeur Mike Huckabee deze week door de zender van het Israëlische leger werd gevraagd of annexatie van de Westelijke Jordaanoever een mogelijkheid zou zijn voor Washington, reageerde de ambassadeur instemmend: „Ja natuurlijk.”

Gespannen relatie

Als Wilders soortgelijke verklaringen afgeeft, zal Veldkamp opnieuw geroepen zijn dit te weerspreken, en komt de complexe relatie met Israël verder onder druk te staan. Sinds de terreuraanvallen van Hamas van 7 oktober 2023 en het uitbreken van de Gaza-oorlog probeert Den Haag de regering van Netanyahu aan te spreken op het grote aantal Palestijnse burgerslachtoffers in de Gaza-strook, tot irritatie van Israël. Nadat sommige Israëlische voetbalsupporters afgelopen week in Amsterdam werden aangevallen, werd Nederland tot op het niveau van koning Willem-Alexander gekapitteld door de Israëlische regering – waarbij directe vergelijkingen met de Holocaust werden gemaakt.

Wilders heeft het ministerie van Buitenlandse Zaken niet op de hoogte gebracht van zijn reisplannen. Zijn bezoek valt bovendien samen met een voorgenomen reis van Veldkamp naar Israël, Jordanië en de Palestijnse Autoriteit in dezelfde periode.

Afgelopen week liep Wilders het kabinet ook al voor de voeten, toen hij persoonlijk afreisde naar Schiphol om de Israëlische minister van Buitenlandse Zaken Gideon Saar te ontmoeten, die daar werd opgewacht door minister van Justitie David van Weel (VVD) – Veldkamp en premier Schoof waren in het buitenland.

Bezetting

De Westelijke Jordaanoever en Gaza werden door Israël bezet tijdens de Zesdaagse Oorlog in 1967. Hoewel zowel de VN-Veiligheidsraad als het Internationaal Gerechtshof het stichten van Joodse nederzettingen op de Westbank als ‘illegaal’ heeft bestempeld, is het aantal kolonisten tussen 2012 en 2022 toegenomen van 520.000 tot 700.000.

De Adviesraad Internationale Vraagstukken (AIV) adviseerde afgelopen maand het kabinet om strenger op te treden tegen schendingen van het internationaal recht door Israël, bijvoorbeeld door het opleggen van sancties. Het kabinet heeft nog niet gereageerd op het advies.

Het ministerie van Buitenlandse Zaken laat weten dat Kamerleden „niet verplicht” zijn om reizen kenbaar te maken aan het ministerie. Volgens het departement wil minister Veldkamp „voor het einde van het jaar” afreizen naar de regio, maar wordt er gezocht naar een geschikte datum. Geert Wilders reageerde niet op vragen van NRC. De Likoed-partij was niet bereikbaar.


Lees ook

Beoogde coalitie wil ambassade naar Jeruzalem verhuizen, CIDI is blij