Wat kan de Israëlische regering doen als het hooggerechtshof straks definitief buiten spel is gezet?

Posted on by admin

N.B. Het kan zijn dat elementen ontbreken aan deze printversie.

Analyse

Israël Ondanks fel protest uit binnen- en buitenland stemden de Israëlische coalitiepartijen maandag in met een wetsvoorstel dat de rechterlijke macht danig beperkt.


Protest tegen het wetsvoorstel, maandag bij het Israëlische parlement.
Protest tegen het wetsvoorstel, maandag bij het Israëlische parlement. Foto Ohad Zwigenberg / AP

Tijdens een rumoerige zitting van het Israëlische parlement volgde maandagmiddag eindelijk de dramatische ontknoping van een weekeinde vol politiek spektakel en een halfjaar van straatprotest – waarbij de gematigde, seculiere helft van de Israëlische bevolking gevoelsmatig vocht voor haar voortbestaan en de religieuze, nationalistische helft grofweg vocht voor de absolute macht.

Zelfs nog tijdens het stemmen over 140 bezwaren tegen het wetsvoorstel waar dit Israëlische drama om draait, probeerde de parlementaire oppositie een compromis te bereiken met de regeringscoalitie. Tevergeefs. Het wetsvoorstel, dat met 64 stemmen vóór werd aangenomen, ontneemt het hooggerechtshof de bevoegdheid om ‘onredelijke’ regeringsbesluiten te herroepen. Waarmee deze extremistische regering voortaan in feite kan doen wat zij wil.

Hoewel de ultra-orthodoxe en extreem-rechtse regering al geruime tijd wist dat zij op deze bescheiden doch loyale meerderheid in het 120-koppige parlement kon rekenen, bleef het tot op het allerlaatste moment bijzonder spannend wat er deze maandag zou gebeuren.

Honderdduizenden Israëliërs waren de afgelopen dagen – zoals ook de voorbije dertig weken – de straat op gegaan op te demonstreren tegen het wetsvoorstel dat het land volgens de betogers van een democratie in een autocratie zou veranderen. Vanuit Tel Aviv liepen tienduizenden demonstranten dagenlang met Israëlische vlaggen naar het parlement in Jeruzalem. Zeventig kilometer, zingend in de zomerzon. Bij de Klaagmuur werden ‘noodgebeden’ georganiseerd.

De politie moest maandagochtend met waterkanonnen en kettingzagen betogers verwijderen om de toegang tot het parlement, de Knesset, vrij te maken. Winkelcentra en tankstations sloten uit protest de deuren, net als veel advocatenkantoren en honderden technologiebedrijven. De grootste banken gaven hun personeel toestemming het werk neer te leggen. De grootste vakbond dreigde met een landelijke staking als de stemming werd doorgezet.

Lees ook deze interviews met demonstranten: Protest in Tel Aviv: ‘Soms snap ik niet wat ik nog in Israël doe’

Om de druk op te voeren, verklaarden duizenden reservisten van het Israëlische leger dat zij weigerden te dienen onder een regering die het land in een dictatuur zou veranderen. Meer dan honderd voormalig kopstukken van de Israëlische veiligheidsdiensten hadden premier Benjamin Netanyahu zaterdag per open brief opgeroepen het wetsvoorstel tegen te houden, omdat het ernstige schade zou toebrengen aan Israëls leger en veiligheid.

De Israëlische president Isaac Herzog was zondag teruggekeerd van een bezoek aan de Verenigde Staten, waar zijn Amerikaanse ambtsgenoot hem duidelijk te verstaan had gegeven dat ook hij geen voorstander was van het doorzetten van de stemming. Joe Biden pleitte voor uitstel om te zoeken naar consensus. Op de valreep probeerde Herzog nog een compromis te bereiken tussen de premier en enkele oppositieleiders. Naar verluidt was de oppositie daartoe bereid, maar de coalitie niet.

Ook de coalitie zei namelijk te vechten voor democratie. Voorstanders van de wet vinden het juist ondemocratisch als rechters besluiten van een gekozen regering nietig kunnen verklaren. Zij gingen de laatste dagen ook de straat op, zij het in veel kleinere getale. Coalitiegenoten van Netanyahu hadden gedreigd het kabinet te laten vallen als hun wet niet op maandag zou worden behandeld.

Tranen

Tijdens het laatste, bijna dertig uur durende debat in de aanloop naar de stemming was een parlementslid van de gematigde partij van Nationale Eenheid, Orit Farkash Hacohen, zondag op het spreekgestoelte in tranen uitgebarsten. „Ons land staat in brand”, aldus de oud-minister van Wetenschap en Technologie. „Jullie hebben het land en de samenleving vernietigd.” Ze betichtte de regering ervan Israël te hebben veranderd van een „hightechnatie in een internationale paria”.

De oppositie probeerde de stemming zondag en maandag met uitvoerige redes weliswaar zo lang mogelijk uit te stellen, maar de tranen van de parlementariër waren echt. Net als haar argument. De waarde van de sjekel is sinds de regeringsplannen met zeker 8 procent gedaald, buitenlandse investeerders trekken zich terug. Universiteitsmedewerkers hebben zondag stakingen aangekondigd omdat ze vrezen voor het einde van internationale samenwerking en buitenlandse financiering.

Alsof het allemaal nog niet spannend genoeg was, werd de 73-jarige premier zaterdagnacht met spoed in het ziekenhuis opgenomen. Een week eerder had Netanyahu na „duizeligheid” een hartritmemonitor meegekregen, die zaterdag een verstoring constateerde. Met een pacemaker werd hij maandagochtend uit het ziekenhuis ontslagen, net op tijd voor de stemming in de Knesset. Hij oogde fit en onverstoorbaar, terwijl oppositie- en coalitieleden over en weer „schande” en „stilte” schreeuwden. Naar eigen zeggen verkeert de premier in optimale gezondheid.

Tot het laatste moment is gepoogd het wetsvoorstel van de Israëlische premier Netanyahu (midden) tegen te houden.
Foto Maya Alleruzzo / AP

Badkleding

De conditie van de samenleving heeft echter een knauw gekregen. Maandagavond worden opnieuw overal in het land grote protesten verwacht. Terwijl justitieminister Yariv Levin jubelde „dat de eerste stap is gezet in een historisch proces om de macht van de regering te herstellen” en minister van Nationale Veiligheid Itamar Ben-Gvir beaamde dat dit „nog maar het begin” was van de beoogde hervormingen van Israël, kondigde oppositieleider Yair Lapid aan dat hij de wet – nu dat nog kan – zou voorleggen aan het hooggerechtshof. Lapid noemde de premier „een marionet aan de touwtjes van extremisten en messianisten”.

Wat kan deze regering doen als dat hof straks definitief buiten spel is gezet? Bij de onderhandelingen over de begroting, eerder dit jaar, werd al duidelijk waar de prioriteiten liggen. De ultra-nationalisten in de regering willen meer joodse nederzettingen en meer Israëlische controle over Palestijns gebied. Internationaal wordt gevreesd voor juridische annexatie van de bezette Westelijke Jordaanoever. Dat zou het definitieve einde betekenen van de door de internationale gemeenschap gedroomde tweestatenoplossing – die overigens al lang ver buiten handbereik ligt. Voor de Palestijnen zal de nieuwe wet onherroepelijk leiden tot nog meer geweld en dagelijks leed. Het hooggerechtshof voorkwam voorheen vaak erger.

Lees ook deze analyse: Orthodoxen drukken stempel op Israëlische begroting

De ultra-orthodoxen willen zich liefst volledig toeleggen op Bijbelstudie, en hebben al een soort vrijbrief om niet te hoeven deelnemen aan regulier onderwijs, het leger en de arbeidsmarkt. Seculiere Israëliërs, die deze vrijstelling al langer onrechtvaardig en onbetaalbaar vinden, vrezen dat de ultra-orthodoxen straks ook willen voorkomen dat zij in badkleding op het strand kunnen liggen.

Netanyahu wordt er op zijn beurt van verdacht de macht van rechters te willen kortwieken om veroordeling wegens corruptie te ontlopen. De regering wil de rechterlijke macht verder hervormen. Op de agenda staat ook nog het aanwijzen van rechters. Dat lijkt nu nog slechts een formaliteit.

Duitsland

Maar wat Netanyahu vooral te doen staat, is het dichten van de enorme kloof in de samenleving die deze wet aan het licht heeft gebracht. Die tweedeling bestaat al veel langer, en wordt door demografische ontwikkelingen en politieke radicalisering almaar groter. Ultra-orthodoxe en ultra-nationalistische Israëliërs krijgen veel meer kinderen, en steeds meer politieke invloed. Gematigde Israëliërs voelen zich in toenemende mate gemarginaliseerd, en denken steeds vaker aan vertrek. Duitsland is tegenwoordig een populaire bestemming voor Israëliërs die willen ontkomen aan wat zij onomwonden ‘fascisme’ noemen in hun vaderland.

Misschien kan een nieuwe oorlog alle Israëliërs weer strak in het gelid achter Netanyahu krijgen, zoals in het verleden vaker is gebeurd. Aartsrivaal Hezbollah solliciteert naar een militair conflict door aanhoudend gerommel aan de noordelijke grens met Libanon. Een andere mogelijkheid is een klassieke ‘militaire operatie’ tegen Hamas in de Palestijnse Gazastrook, zoals ook al in 2009, 2012, 2014, 2018 en 2021. Iran vormt ook altijd een geschikte vijand, al durfde Netanyahu een rechtstreekse militaire confrontatie eerder nooit aan.

Maar misschien is het Israëlische leger al onherstelbaar beschadigd. Het geniet veel aanzien vanwege de algemene dienstplicht en staat wereldwijd bekend om zijn gemotiveerde militairen, die soms tot lang na hun dienstplicht als vrijwilliger inzetbaar zijn. Die reservisten zijn overigens niet overtollig. Vooral de luchtmacht leunt zwaar op reservisten, maar ook de inlichtingendiensten en de landmacht zouden het absoluut merken als reservisten niet meer op komen dagen.

„Dit zijn gevaarlijke scheuren”, schreef het militaire hoofd van het leger Herzi Halevi zondag aan zijn militairen. „Als we geen sterk en samenhangend leger zijn, als de besten niet in het leger dienen, kunnen we als land in deze regio niet blijven voortbestaan.”

De Israëlische politie probeert demonstranten te verwijderen bij het parlement.
Foto Ammar Awad / Reuters

Related Posts

Kamer verkeerd geïnformeerd over aanschaf van Israëlische afluistersystemen voor de politie die miljoenen kosten en na jaren nog steeds niet werken

  • admin
  • November 25, 2024
  • 0

Het ministerie van Justitie en Veiligheid heeft buiten de Tweede Kamer om een telefoon- en data-aftapsysteem voor de politie gekocht van het omstreden Israëlische defensiebedrijf Cognyte. Het besluit werd dit jaar genomen, toen Dilan Yesilgöz nog minister was en Dick Schoof de hoogste ambtenaar op het ministerie. Dat blijkt uit onderzoek van NRC.

Het ministerie kocht het nieuwe systeem om het falen van een ander gloednieuw tapsysteem te verhullen, maar ook dit heimelijk gekocht systeem werkt tot op heden niet, blijkt uit het onderzoek. Daardoor zit de overheid nu opgescheept met twee nieuwe, niet-werkende tapsystemen en maakt de politie nog altijd gebruik van een verouderd en technisch rammelend afluistersysteem.

Het ministerie heeft de geheime aankoop niet genoemd in Kamerstukken en sprak slechts over een „upgrade”. Meerdere direct betrokken politie- en justitiemedewerkers laten NRC weten dat de Kamer daarmee verkeerd is geïnformeerd. Het gaat niet om een upgrade, maar om een nieuw tapsysteem, dat is aangeschaft omdat een ander nieuw tapsysteem een miskoop bleek. De aanschafprijs van dat systeem is geheim. Aan pogingen om het werkend te krijgen, gaf de politie afgelopen jaren 3,8 miljoen euro uit, bevestigt een woordvoerder van de politiekorpsleiding nu. Over dat bedrag is de Tweede Kamer nooit geïnformeerd.

Al vijf jaar probeert de politie het systeem met hulp van tal van interne en externe IT-specialisten vergeefs draaiend te krijgen conform de eisen

Daarnaast is de heimelijke aankoop omstreden omdat van leverancier Cognyte eerder in de Tweede Kamer werd gevreesd dat het afluisterapparatuur misbruikte voor spionage voor Israël. Daarom wilde de Kamer al in 2016 afscheid nemen van Cognyte – dat toen nog Verint heette – als leverancier van het toenmalig tapsysteem.

Sindsdien is Cognyte meermaals direct in verband gebracht met mensenrechtenschendingen en spionageschandalen. In 2023 kwam het Israëlisch defensiebedrijf publiekelijk onder vuur te liggen wegens het leveren van afluistersystemen aan onder meer Myanmar. Daar zette het regime ze in tegen politici en journalisten waarmee het mensenrechten schond – ook nadat in Israël een officieel verbod op die handel was ingevoerd.

Een jaar eerder besloot de centrale bank in Noorwegen niet meer in Cognyte te investeren, nadat een rapport van een ethische commissie van de Noorse regering had vastgesteld dat het een „onacceptabel risico” was dat „het bedrijf bijdraagt aan serieuze mensenrechtenschendingen” zoals ontvoeringen en marteling.

Afluister- en andere cybersecuritysystemen van Israëlische defensiebedrijven zorgen regelmatig voor internationale schandalen. De bekendste is het Pegasus-schandaal, waarmee in diverse landen activisten, politici en journalisten werden bespioneerd. Afgelopen zomer onthulde The Guardian in samenwerking met andere internationale media dat Israël bij het Internationaal Strafhof in Den Haag aanklagers probeerde af te luisteren die klachten tegen het land behandelden.

Lees ook

De problemen met het verouderde tapsysteem zijn erger dan minister Yesilgöz deed voorkomen

Het verouderde tapsysteem van de politie faalt steeds vaker.

Miskoop

Het tapsysteem van de Nederlandse politie is al langer een hoofdpijndossier. Het oude systeem van Cognyte – destijds dus Verint – werd door de Tweede Kamer vooral gewantrouwd omdat de soft- en hardwarekern van het Israëlische systeem voor Nederland een black box was: het technisch onderhoud van het tapsysteem was niet in handen van de Nederlandse politieambtenaren, maar werd uitgevoerd door Israëli’s die bij problemen werden ingevlogen.

Onder druk van de Kamer kocht Nederland daarom via een openbare aanbesteding uiteindelijk in 2019 een nieuw tapsysteem. Die aanbesteding werd gewonnen door een ander Israëlisch defensiebedrijf, Elbit. Met de toezegging dat de Nederlanders ditmaal wel zelf het onderhoud van het systeem in de hand zouden houden, en andere eisen over cybersecurity, ging de Kamer akkoord. Na de aankoop in juli 2019 bleek dit nieuwe tapsysteem van Elbit, geheten ‘i360’, een miskoop.

Al vijf jaar probeert de politie het systeem van Elbit met hulp van tal van interne en externe IT-specialisten tevergeefs draaiend te krijgen conform de eisen van de Nederlandse politie. Zo lukt het nog steeds niet met het nieuwe systeem vertrouwelijke gesprekken met advocaten die niet getapt mogen worden, automatisch te beschermen, aldus betrokkenen. En ook de koppeling van het tapsysteem met andere politiesystemen werkt niet of niet voldoende.

‘Onzekerheid over realisatie’

De problemen waren twee jaar terug al zo serieus dat de opsporing in gevaar kwam, onthulde NRC. Het ministerie van Veiligheid en Justitie weet de problemen destijds aan opstartproblemen en kondigde aan dat „de zorgvuldige stapsgewijze implementatie naar verwachting nog heel 2023 zal vergen”.

Een jaar geleden werkte i360 nog steeds niet. Lang was de uitleg daarbij dat het om reguliere opstartproblemen ging. Maar in december 2023 kreeg de Kamer na nieuwe vragen over het falende systeem een nieuwe verklaring: de twee maanden daarvoor begonnen oorlog in Gaza. „Vanwege de situatie in Israël is de onzekerheid over de realisatie van het nieuwe tapsysteem helaas toegenomen,” liet toenmalig minister Yesilgöz de Kamer weten. En een halfjaar later, afgelopen juni: „Vanwege de situatie in Israël is er nog steeds onzekerheid over de realisatie van het nieuwe tapsysteem.”

Intussen, zo staat in hetzelfde stuk, wordt „het huidige tapsysteem langer in stand gehouden om de continuïteit van tappen te borgen”. Daarvoor wordt het „geüpgraded en op een nieuw hardware platform geplaatst”. Over wat dat betekent ontbreekt iedere uitleg.

Lees ook

Verkennen, hacken en tappen: mogen de AIVD en MIVD al genoeg of moet de wet nodig ruimer?

De top van de Nederlandse inlichtingendiensten generaal Jan Swillens, directeur van de MIVD (l.) en AIVD-directeur Erik Akerboom (r.) in gesprek met , Pieter-Jaap Aalbersberg, Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid.

Miljoenen

In werkelijkheid gaat het om veel meer dan een „upgrade”, bevestigen diverse bronnen binnen de politie en het ministerie die direct bij het project betrokken zijn aan NRC. Het gaat om een compleet nieuw tapsysteem: Reliant X van Cognyte – aangeschaft omdat het al die jaren niet lukt om het nieuwe i360 te laten functioneren. Maar daarover krijgt de Kamer niets te horen. Kamerleden krijgen van de minister slechts te horen dat „de situatie in Israël” – de Gaza-oorlog – voor vertraging zorgt. Terwijl diezelfde oorlog blijkbaar geen belemmering vormt voor de aanschaf van het eveneens Israëlische Reliant X. Vorige week schreef NRC nog over de 1,9 miljard euro die Nederland afgelopen jaren aan Israëlisch defensiematerieel uitgaf, waarvan de helft na het begin van de Gaza-oorlog. Alleen al bij Elbit werd voor ruim 900 miljoen euro aan materieel besteld in de afgelopen vijf jaar.

De opsporingsdiensten zitten nu opgescheept met een nieuw probleem. Het nieuwe, in het geheim gekochte Reliant X van Cognyte blijkt ook niet te werken. De politie heeft miljoenen uitgegeven aan twee nieuwe systemen die niet aan de eisen voldoen en zit vast aan een verouderd en compleet achterhaald tapsysteem, waar de Tweede Kamer al in 2018 vanaf wilde.

De politie wil niet zeggen hoeveel ze voor i360 en Reliant X heeft betaald, omdat die bedragen ‘onder geheimhouding’ vallen

Het ministerie verwijst voor vragen door naar de politie. Die wil niet zeggen hoeveel ze voor i360 en Reliant X heeft betaald, omdat die bedragen „onder geheimhouding” vallen, aldus een woordvoerder. Over Reliant X van Cognyte wil de politie zelfs niet de naam of de leverancier bevestigen. De woordvoerder herhaalt alleen: „het betreft een upgrade, niet een nieuw systeem”.

Na de opeenstapeling van mislukkingen en verlopen deadlines, is nu besloten een nieuwe poging te ondernemen om alsnog i360 aan de praat te krijgen. De technici hebben te horen gekregen dat het systeem uiterlijk 1 april aanstaande moet draaien. En dat in elk van de tien regionale eenheden van de politie voor het eind van het jaar minstens een strafrechtelijk onderzoek met het i360-tapsysteem getapt moet worden. De reden voor de deadline, volgens een betrokkene, is dat de minister dan aan de Tweede Kamer kan melden dat i360 inmiddels in heel Nederland wordt ingezet en werkt.

Tips? mail: [email protected]


‘Studeren is een recht’, klinkt het op het Malieveld. En ook: ‘Oorlog is een keuze’

  • admin
  • November 25, 2024
  • 0

„3.000 euro? Op je muil!’” en „Vecht, vecht, vecht, studeren is een recht”, klinkt het maandagmiddag op het Malieveld in Den Haag. En: „Stop de eppocalyps”, verwijzend naar onderwijsminister Eppo Bruins (NSC). Hij krijgt, in verschillende bewoordingen, het ‘advies’ om af te treden. Net als twee collega-bewindslieden van NSC.

Op het veld, gelegen naast de tijdelijke Tweede Kamer en de A12, waren maandag duizenden studenten, medewerkers en bestuurders van hogescholen en universiteiten op de been om te protesteren tegen de besparing van het kabinet op het hoger onderwijs. De eis was duidelijk: de bezuinigingen moeten van tafel.

Die zijn verstrekkend. Vanaf 2025 wil het kabinet 175 miljoen euro per jaar besparen op 1.300 tot 1.700 onderwijsbeurzen voor jonge en ervaren docenten. Ook wordt bezuinigd door het aantal internationale studenten terug te dringen, studenten die langer doen over hun studie meer collegegeld te laten betalen en door te korten op het Fonds Wetenschap en Onderzoek. Het totale bedrag: zo’n 1 miljard euro per jaar.

Lees ook

Brede bezuiniging op onderwijssubsidies: ‘We snappen heel goed dat dit pijnlijk zal zijn’

MBO studenten van het Zadkine en Albeda college aan het werk op de Heijplaat Rotterdam.

‘Staken’

Op het Malieveld protesteren studenten vooral tegen de ‘langstudeerboete’ van 3.000 euro. Voor sommigen is dat niet het enige thema: hier en daar is ook een Palestijnse vlag te zien, of een leus als „Solidarity for Palestina”.

Op een podium op het veld benadrukt Thijs Roovers, voorzitter van de Algemene Onderwijsbond (AOb), nog maar eens hoe groot de bezuinigingen zijn. „Omgerekend twee hbo-instellingen of een grote universiteit”. Als het protest niets oplevert, zegt Roovers, wil hij het er niet bij laten zitten. „We zullen geen middelen schuwen. Als het moet, gaan we staken.”

Veel van de demonstranten doen ook mee aan de aansluitende protestmars. Die brengt ze onder meer langs de Tweede Kamer en het ministerie van Onderwijs. Hard boegeroep volgt, en de leus: „Onderwijs is een recht, geen privilege.” Niet ver daarachter roept een groep „onderwijs is een recht, oorlog is een keuze”. Het zijn demonstranten van onder meer de Communistische Jongerenbeweging, die net als enkele andere organisaties aanwezig waren om zich ook uit te spreken tegen de oorlog in Gaza.

Wie stonden op het Malieveld en waarom?


Staatssecretaris Nobel wil die gewraakte uitspraak over de integratie wel nuanceren, maar niet terugnemen

  • admin
  • November 25, 2024
  • 0

Jurgen Nobel, staatssecretaris van Integratie en Participatie (VVD), begon zijn eerste debat over integratie met een achterstand en iets goed te maken. Twee weken terug had hij gezegd, naar aanleiding van de rellen in Amsterdam en het geweld tegen Maccabi-supporters, dat „een heel groot deel” van de islamitische jongeren „onze normen en waarden niet onderschrijft”.

Met deze woorden maakte de bewindspersoon – voor wie de media tot die uitspraak weinig aandacht hadden – zichzelf in één klap bekend. Veel Nederlanders met een migratieachtergrond voelden zich aangesproken en Nobels opmerking belandde in een rijtje van uitingen van coalitie- en oppositiepartijen die de integratie tot mislukt project verklaarden of een integratiecrisis uitriepen. Moskeeverbond K7 klaagde Nobel aan en de Nationaal Coördinator tegen Discriminatie en Racisme, Rabin Baldewsingh, eiste dat de staatssecretaris zijn woorden terugnam.

Maandag nuanceerde Nobel zijn uitspraken ten overstaan van de Tweede Kamercommissie Sociale Zaken en Werkgelegenheid. Hij had nooit bedoeld om mensen „zo voor het hoofd te stoten” met „stevige woorden”. „Het raakt mij persoonlijk als iemand die ik ken, zegt: ‘Bedoelde je mij, heb je het ook over mijn kinderen?’ Als dat zo is overgekomen, is dat absoluut niet mijn bedoeling geweest. Ik ben er nooit op uit om een hele groep mensen over een kam te scheren. Want de meeste mensen – en de meeste Nederlandse moslims vallen daar uiteraard ook onder – zijn gewoon hard aan het werk.”

Op vrijdag 15 november zei Nobel al dat hij de uitspraken nooit zo hard had bedoeld, maar die nuancering viel weg door het opstappen van staatssecretaris Nora Achahbar (NSC) die onder meer de uitspraken van Nobel aanhaalde als reden voor haar vertrek.

Lees ook

Opgestapte staatssecretaris Achahbar hekelt ‘onwaarheden’ die rondgaan over haar vertrek

Nora Achahbar geeft een toelichting nadat zij als staatssecretaris is opgestapt.

Motie van wantrouwen

Nobel wilde het rechtzetten maandag. Maar sorry zeggen, dat wilde hij niet. Ook niet toen D66-Kamerlid Mpanzu Bamenga daar meermaals op aandrong, omdat Nobel volgens hem „miljoenen mensen hier in Nederland in de ziel geraakt” heeft. En ook niet toen Dogukan Ergin (Denk) excuses eiste. Nobel: „Ik heb het gevoel dat de heer Ergin op citatenjacht is.” Nobel ging er niet op in.

Ergin: „Hij zegt aan al die mensen die diep gekwetst zijn: het ligt aan u, u heeft mij verkeerd begrepen.” Ergin greep de gelegenheid aan voor een poging de staatssecretaris zijn eerste motie van wantrouwen te doen toekomen. Maar die werd niet aangenomen, zelfs de linkse oppositie wilde niet meestemmen. Motie van wantrouwen of niet, duidelijk is dat Nobel de linkse oppositie allerminst tevreden heeft gestemd met zijn knieval.

De inbreng van Nobel was onderdeel van een gespannen debat in de Kamercommissie. Waar de linkerflank vooral bleef benoemen wat goed gaat in de integratie – zoals het toenemende aantal kinderen met een migratieachtergrond dat naar de havo of vwo gaat – bleef de rechterflank erop hameren dat óók veel mis zou gaan. VVD-Kamerlid Bente Becker verwees naar een „kleine harde kern van de islamitische gemeenschap die steeds orthodoxer wordt” en jongeren die niet het gevoel hebben Nederlands te zijn, maar eerder Turks of Marokkaans. Een „déél van de islamitische jongeren”, zei Becker keer op keer.

Benoemen is belangrijk, vindt rechts. Problemen overdrijven is schadelijk, zegt links.

Voor wie?

De Kamerleden waren het er zelfs niet over eens voor wie integratie nou eigenlijk is bedoeld. Voor nieuwkomers die een handje geholpen moeten worden, vond Ergin van Denk. Voor iedereen met een migratieachtergrond, meende Maikel Boon van de PVV. En NSC-Kamerlid Diederik Boomsma maakte een filosofisch punt, namelijk dat integratie gaat over álle Nederlanders. Elke nieuwe generatie, ongeacht afkomst, wordt volgens hem geïntegreerd door middel van opvoeding.

Staatssecretaris Ingrid Coenradie (Justitie en Veiligheid, PVV) was ook aangeschoven. Ze verzuchtte: „Waarin vinden we elkaar wél, dat is de vraag die mij is bijgebleven.” Die hoeft en kan nu niet beantwoord worden, zei Coenradie. Maar „wellicht” kan dat in de toekomst wel.

Lees ook

Hoe het kabinet bijna viel na de rellen in Amsterdam

Hoe het kabinet bijna viel na de rellen in Amsterdam