N.B. Het kan zijn dat elementen ontbreken aan deze printversie.
Sociale media Süeda Isik volgt de socials, op zoek naar memes die iets vertellen over de tijd waarin we leven. Deze keer: mensen in China pijnigen zichzelf door te lunchen met een bammetje.
:format(webp)/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data102044975-d2ac98.jpg)
Een kleffe boterham met een zwetend plakje kaas en wat rubberachtig koud fabrieksvlees, waarvan de geur voor de rest van de dag aan je aura blijft kleven. ‘Báirén fàn’, (fonetisch) Chinees voor ‘witte-mensen-eten’, is een trend op sociale media in China, signaleerde The Guardian vorige week. Mensen stellen een lunchpakket samen met sneetjes brood, ham, crackers en rauwe groenten en delen het op de platforms Weibo en Xiaohongshu, China’s alternatief voor Twitter en Instagram.
Een Chinese blogger vindt het maar ellendig, die simpele lunchmaaltijden van sommige mensen buiten China. Ze denkt dan aan „een sandwich, hotdog, hamburger of een paar blaadjes sla en bacon opgerold in een burrito”. Als Europeaan wil ik nu uit verdediging schrijven dat wat deze blogger opsomt Amerikaans eten is, maar ook aan mijn vingers kleven plakkerige Albert Heijn-to-go-burrito’s met koude vegetarische kip en mosterd.
Waarom Chinese mensen op sociale media zichzelf deze trend aandoen? „Het doel van ‘witte-mensen-eten’ is om erachter te komen hoe het voelt om dood te zijn”, grapt een gebruiker op Weibo die een snackbox uit de supermarkt met crackers, ham en kaas heeft geprobeerd. Maar die trok het al snel niet meer: „Ik heb twee hapjes genomen en het was zo slecht dat ik me erdoor begon te realiseren dat ik nog levend ben.”
De trend is niet per se een manier om het eten in het Westen belachelijk te maken. Chinese mensen zijn simpelweg gewend aan het koken met veel verschillende ingrediënten, waaronder kruiden. Daarom vinden bijvoorbeeld expats het fascinerend om te zien dat hun collega een lunchtrommel met alleen een paar wortels en blaadjes spinazie opentrekt. „Kunnen ze hun eigen energie opwekken zonder te eten?”, vraagt iemand op Xiaohongshu zich af. „Ik denk dat ze dol zijn op zon wegens fotosynthese”, suggereert iemand anders.
Warme kom noedels
De Chinese TikTok-influencer Marcelo Wang legt aan zijn internationale publiek uit dat een typische Chinese lunch wordt bereid met de bedoeling om je voor de rest van de dag van energie te voorzien. Denk daarbij aan een warme kom noedels waarin de smaken van de groenten en vlees los komen tijdens het kookproces. Maar dat kost veel tijd, geld, en is ook nog eens calorierijk. Daarom worden filmpjes waarin snelle West-Europese of Noord-Amerikaanse maaltijden worden klaargemaakt steeds populairder onder jonge Chinese professionals.
De trend is ook een reflectie op de eigen werkcultuur. In China heerst een 996-mentaliteit: werken van negen tot negen, zes dagen in de week. De nieuwe generatie, die gebukt gaat onder die beruchte werkdruk van het land, is op zoek naar efficiëntie. Tegelijkertijd zien sommigen van hen ‘witte-mensen-eten’ als een stil protest tegen die mentaliteit.
Het kan eigenlijk nog veel erger, zou ik ze willen vertellen. Hier in Nederland zijn we juist trots op onze monsterlijke combinaties met eten. We hebben er zelfs een internationaal Instagram-account aan toegewijd: Daily Dutch Lunch. Daar vind je een beeldenstorm tegen de universele voedselprincipes: foto’s van een baguette met kipsaté en kaasstengel; smurfenbami (bami bereid met blauwe kleurstof); natte augurk met frietsaus op een crackertje; ovenpizza salami en berenklauw; croissantje worst en shoarma met ketchup. „Best of infamous Dutch cuisine”, staat achter een Nederlands vlaggetje in de bio van het account met bijna vijftigduizend volgers.
Ik sluit af met mijn persoonlijke favoriet. ‘Qīn’ài de zhōngguó rénmín, qǐng chángshì wǒmen de frikandellenvlaai’, ofwel: beste Chinese mensen, proef eens van onze frikandellenvlaai.
