Niemand ziet hem, niemand hoort hem. Maar hij speelt ondanks zijn afwezigheid donderdagochtend wel een prominente rol in een overvolle zaal van de rechtbank in Amsterdam: kroongetuige Dominique ‘Do’ K. Een uit Sierra Leone geadopteerde Amsterdammer van 29 die naar eigen zeggen betrokken is geweest bij een serie zeer ernstige geweldsdelicten in 2020.
Het gaat om twee liquidaties, in Amsterdam en Rotterdam, en de voorbereiding daartoe in Rotterdam. En om een bedreiging waarbij is geschoten op een Amsterdams hotel en een aanpalend filiaal van supermarkt Albert Heijn.
Als Do K. in het voorjaar van 2022 besluit om met de politie te gaan praten is hij al veroordeeld voor zijn rol bij de liquidatie in Amsterdam van Serdar Ay, die in het najaar van 2020 in de auto reed van een ander, die volgens justitie beoogd doelwit was.
Lees ook
Nieuwe kroongetuige vertelt over moorden in de kring van cocaïnebaron Piet Costa
Martelcontainer
De officier van justitie in deze zaak vertelt tijdens de zitting dat Do K. is gaan praten uit lijfsbehoud. Zonder het te weten is hij namelijk terecht gekomen in een gewelddadig conflict binnen de groep van de Rotterdamse cocaïnebaron Roger P., beter bekend onder de bijnaam Piet Costa. Die is veroordeeld voor zijn rol bij de martelcontainer die in 2020 werd gevonden in het Brabantse dorp Wouwse Plantage.
Twee leden van de groep van Piet Costa zijn op de korrel genomen door het moordcommando waarvan naast Do K. nog drie andere Amsterdammers deel uitmaakten. De opdrachtgever voor dat geweld is volgens het OM ‘De Iranees’ Ali Reza D., de voormalig boekhouder van Piet Costa die volgens de Rotterdammer dik 100 miljoen euro van hem heeft gejat.
Als Do K. zich meldt bij de politie, voelt hij zich bedreigd door de groep rond Piet Costa én door de groep van Ali Reza D., voor wie hij dan eigenlijk nog werkt. En dan is er nog een derde groep die het volgens Do K. op hem gemunt heeft: de vrienden van Serdar Ay. Do K. vreest dat het beoogde slachtoffer van de vergismoord wraak wil.
Noodzakelijk en onmisbaar
De officier van justitie stelt tijdens de zitting vast dat de deal met Do K. wordt gepresenteerd „in een tijd waarin de inzet van de kroongetuige als opsporingsmiddel gevoelig ligt”. Het is een onuitgesproken referentie aan de strafzaak Marengo. In die zaak rond de criminele organisatie van Ridouan Taghi zijn drie personen uit de kring van de kroongetuige vermoord.
Toch ziet de officier van justitie de kroongetuige nog altijd als „een noodzakelijk en onmisbaar” instrument bij de aanpak van georganiseerde misdaad. Zonder dit middel blijven sommige „zeer ernstige misdrijven” onopgelost en kunnen criminele kopstukken en hun handlangers „vaak onder de radar doorgaan met het plegen van misdrijven die de samenleving ontwrichten.”
De verklaringen van Do K. zijn puzzelstukjes die samen met informatie uit in beslag genomen telefoons, verklaringen van andere getuigen en bevindingen van de recherche het fundament vormen voor de strafzaak Eftermid. En volgens het OM is er geen reden om aan de betrouwbaarheid van de verklaringen van Do K. te twijfelen: „hij is getoetst en betrouwbaar gebleken”.
Advocaat Sander Janssen, gepromoveerd op de kroongetuigenregeling en raadsman van een van de verdachten, twijfelt wel aan die betrouwbaarheid. „Het lijkt erop dat het verhaal van de kroongetuige over de betrokkenheid van mijn cliënt bij de twee voltooide liquidaties aantoonbaar niet klopt”, aldus Janssen. In het ene geval zat hij in de gevangenis op het moment dat de moord werd gepleegd en in het andere geval was hij niet op de plaats delict. Daarnaast heeft Janssen veel vragen over de curieuze relatie tussen Do K. en Piet Costa.
Verscheurde brieven in een kooi
Piet Costa kan het niet geloven als hij in het voorjaar van 2021 ontdekt wie er in de cel naast hem is geplaatst in de gevangenis van Lelystad. Het is Do K., lid van het moordcommando dat Costa’s jonge handlanger Ibrahim Azaim een jaar daarvoor heeft doodgeschoten. Uit het berichtenverkeer van Costa rond die moord blijkt dat hij vermoedt dat zijn voormalig handlanger Ali Reza D. achter die moord zit. Piet Costa wilde „martelen”, zo blijkt uit berichten die zijn opgenomen in de strafzaak van de martelcontainer in Wouwse Plantage waarvoor hij is veroordeeld als opdrachtgever.
„Hoe groot is de kans dat deze jongen bij mij op de afdeling zit: 0,000000001%. Bijna te mooi om waar te zijn”, schrijft Piet Costa in een brief die bedoeld is voor een handlanger. Die brief is nooit verstuurd. De politie heeft het stuk verscheurd teruggevonden in een vogelkooi die Piet Costa op cel had, zo blijkt uit het dossier waar het AD en Nu.nl inzage in hebben gehad.
Uit dat dossier blijkt ook dat Piet Costa heel veel met Do K. heeft gesproken. Een van de verdachten heeft verklaard dat Piet Costa kroongetuige Do K. één miljoen euro in het vooruitzicht heeft gesteld om kroongetuige te worden en zo zijn rivaal Ali Reza D. uit te schakelen.
Sander Janssen vraagt zich af of deze informatie is meegenomen bij het verhoor van de kroongetuige door de onderzoeksrechter die zijn betrouwbaarheid heeft getoetst. „Tot mijn verbazing is daar geen proces-verbaal opgemaakt”, aldus Janssen, die dat „onbegrijpelijk” noemt.
Volgens het OM is de rol van Do K. bij al het geweld in de kring rond Piet Costa nog niet bekend, aldus de officier op de zitting: toeval bestaat. Advocaat Sander Janssen vindt het moeilijk om dat te geloven. In de twee jaar die het zal duren voordat deze zaak inhoudelijk behandeld kan worden, zal het er nog vaak over gaan, zo verwacht hij.
