De vulkaanuitbarsting die zondag zeker drie huizen in het IJslandse dorp Grindavík verwoestte, is maandag in hevigheid afgenomen. Van wat begon als een scheur in de grond waar gloeiend gesteende uit stroomde is nu nog wat pruttelende lava en rook over.
Op foto’s van de IJslandse omroep RÚV is te zien dat de lavastroom tot aan de eerste straten van het dorp kwam, en daar is gestold. Het dorp van zo’n drieduizend mensen was voor de uitbarsting al ontruimd, en dat blijft voorlopig zo, zei justitieminister Guðrún Hafsteinsdóttir. „De situatie is gisteren volledig veranderd en mensen gaan de komende maanden niet naar Grindavík.”
Het is niet te voorspellen of het bij deze uitbarsting blijft. Behalve de kans op een nieuwe uitbarsting vormen ook giftige gassen nog een risico. Die waaien momentdeel over Grindavík naar zee, schrijft het IJslandse weerinstituut. ~
In de Amerikaanse staat Alabama zijn in de nacht van zaterdag op zondag zeker vier mensen omgekomen nadat mogelijk meerdere schutters het vuur openden. Dat melden Amerikaanse nieuwszenders zondag. Anderen raakten levensbedreigend gewond.
In Birmingham, een stad ten zuiden van Nashville, werden rond 23.00 uur schoten gelost in een populair uitgaansgebied. Daar trof de politie twee dode mannen en een overleden vrouw aan. Later overleed een vierde slachtoffer. Het Amerikaanse NBC News schrijft dat er gewonden met „levensbedreigende verwondingen” naar het ziekenhuis zijn gebracht.
Het is vooralsnog onduidelijk wat er precies gebeurd is. „Wij denken dat meerdere schutters meerdere schoten hebben gelost”, zei de lokale politie in een persconferentie. Een verdachte of verdachten zijn nog niet gevonden. De politie roept daarom ooggetuigen op zich te melden.
In het oosten van Iran zijn bij een gasexplosie in een kolenmijn op zaterdagavond zeker dertig mensen omgekomen. Dat melden onder meer persbureau AP en Reuters zondagochtend op basis van berichtgeving op Iraanse staatstelevisie. Naar tientallen mijnwerkers wordt nog gezocht.
In een mijn nabij een stad in de provincie Zuid-Khorasan vond rond 21.00 uur lokale tijd een explosie plaats door vrijgekomen methaangas. Volgens Reuters waren er 69 mijnwerkers in de buurt van de mijn tijdens de explosie. Zeventien mensen zijn met verwondingen naar het ziekenhuis gebracht.
De Iraanse president Masoud Pezeshkian heeft in een televisie-uitzending zijn medeleven aan de families van de slachtoffers betuigd. In 2017 kwamen bij een explosie in een kolenmijn in het noorden van Iran ook tientallen mensen om het leven. Toen zouden mijnwerkers geprobeerd hebben een locomotief met een lege accu te starten, waarschijnlijk veroorzaakte een vonk de explosie.
Ook in 2013 en 2009 kwamen mijnwerkers bij verschillende incidenten om het leven. Volgens AP produceert Iran jaarlijks zo’n 1,8 miljoen ton steenkool.
In een exclusief interview met De Gelderlander, uit John Berends zondag kritiek op de provinciale organisatie waar hij jaren werkte. Berends was de commissaris van de koning in Gelderland. In september vorig jaar legde hij zijn taken neer na beschuldigingen van grensoverschrijdend gedrag.
De 68-jarige Berends noemt de organisatie „hoogprofessioneel” maar „met weinig politieke-bestuurlijke antenne”. Berends trad in 2019 aan en werd gevraagd veranderingen door te voeren. In zijn pogingen dat te realiseren, voelde hij tegenwerking. „Ik heb het management niet voor me gewonnen”, zegt hij.
Vorig jaar berichtte De Gelderlander op basis van anonieme gesprekken met meerdere ambtenaren over een pestcultuur binnen het provinciehuis. Berends zou zich schuldig hebben gemaakt aan roddelen, verbale intimidatie en in sommige gevallen fysiek grensoverschrijdend gedrag. KPMG deed onderzoek naar de aantijgingen, maar vond geen bewijs voor de beschuldigingen, aldus De Gelderlander. Wel werd hem „ongewenst gedrag” verweten en was een terugkeer onbespreekbaar.
In het gesprek met de regionale krant is Berends regelmatig verdedigend. In zijn antwoorden houdt hij vast aan het onderzoek dat KPMG deed naar de aantijgingen. „Grensoverschrijdend gedrag is niet aangetoond”, benadrukt hij meermaals. Op vragen of hij „onhandig” handelde, zegt Berends bijvoorbeeld: „met de wijsheid van nu misschien. Op dat moment stond ik volledig achter mijn beslissing”.
Dat Berends te veel en te snel veranderingen wilde doorvoeren, heeft volgens hem bijgedragen aan zijn „val”. Op pogingen tot contact met oud-medewerkers kwam geen reactie. Hem werd gevraagd interactie met oud-collega’s te vermijden. „In de organisatie zit rancune naar mij”, zegt hij.
Berends was sinds 2019 commissaris van de koning in Gelderland. Zijn taken werden waargenomen door de oud-burgemeester van Leiden, Henri Lenferink (PvdA).
Lees ook
Gelderse commissaris van de koning John Berends legt taken neer tijdens onderzoek naar wangedrag
