Op 20 augustus 2023 keek de wereld toe hoe Luis Rubiales na de WK-finale in Australië Jenni Hermoso onverwacht op de mond kuste toen de spelers hun medailles ontvingen. Hermoso, zichtbaar geschokt, liet snel weten dat de kus ongewenst was, terwijl Rubiales het tegenovergestelde beweerde. Het incident zorgde voor grote opschudding in Spanje, waar seksueel grensoverschrijdend gedrag tegen vrouwen een diepgeworteld probleem is.
De rechtszaak begon maandag in het Nationale Hof, dat zich bezighoudt met complexe zaken zoals internationale misdrijven, terrorisme en corruptie. 27 getuigen, waaronder teamgenoten en trainers, gaven hun verklaringen. Ook Hermoso kreeg de gelegenheid haar verhaal te doen.
1. Wat waren de opvallendste verklaringen?
„‘Kan ik je een kus geven? Een kleintje?’ Heeft Rubiales dit aan jou gevraagd?”, vraagt de rechter. Het antwoord is nee. Hermoso: „Ik heb niets gehoord. Ik begreep niet wat er gebeurde. Toen hij zijn handen op mijn oren drukte, volgde de kus direct.” De rechter vraagt of Rubiales daarna misschien om toestemming vroeg. Hermoso: „Niets wees erop dat hij dat deed.” De rechter vervolgt: „Zou je hebben ingestemd als hij wel toestemming had gevraagd?” Het antwoord blijft nee. „Mijn baas kuste me en dit had nooit mogen gebeuren. Ik voelde me niet gerespecteerd”, besluit Hermoso.
Donderdagochtend getuigen drie teamgenoten van Hermoso. Alexia Putellas vertelt hoe Hermoso huilend in het vliegtuig zat op de terugweg naar Spanje. „Ze zei dat ze zich onder druk gezet voelde om een verklaring af te leggen waar ze niet achter stond. Rubiales zou zelfs zijn dochters hebben gebruikt om haar een schuldgevoel aan te praten, omdat hun leven anders verpest zou worden.”
Lees ook
De Kus. Of: hoe een machtige man sportvrouwen verdeelt
Een paar uur na de kus publiceerde de voetbalbond een verklaring namens Hermoso, waarin stond dat de kus een spontaan wederzijds gebaar was. Hermoso liet later weten dat ze de verklaring nooit had goedgekeurd.
Dit lekt morgen uit naar de pers, dan is het klaar
Putellas vertelt in de rechtszaal hoe Rubiales, coach Jorge Vilda en andere prominente figuren in het vliegtuig bespraken hoe ze de schade moesten beperken. „Dit lekt morgen uit naar de pers, dan is het klaar”, hoorde Putellas hen zeggen. Ook werd gesproken over het moment dat Rubiales zijn geslachtsdelen vastgreep op het podium. Spelers Irene Paredes en Laia Codina bevestigen Putellas’ verhaal.
2. Hoe verdedigt Rubiales zich?
Rubiales heeft nog geen verklaring gegeven. Oorspronkelijk zouden zijn dochters, Lucía en Ana, getuigen voor hem. Ze waren aanwezig bij de WK-finale en zaten in hetzelfde vliegtuig als de spelers. Maar nadat verschillende getuigen, waaronder Hermoso, verklaarden dat Rubiales zijn dochters had ingezet om Hermoso onder druk te zetten, besloot zijn verdediging hun getuigenis in te trekken. Op 12 februari heeft Rubiales de kans om zijn verhaal te doen, maar het is nog onduidelijk of hij van zijn spreekrecht gebruik zal maken.
3. Waarom is deze rechtszaak zo belangrijk voor de Spanjaarden?
Wat begon als een controverse rond een ongewenste kus, is uitgegroeid tot een symbool van de strijd voor vrouwenrechten. Het schandaal in Spanje werd groter toen Rubiales in de nasleep weigerde zijn functie neer te leggen, omdat hij „niets fout had gedaan” en er volgens hem sprake was van een „heksenjacht”. Voor feministen staat dit symbool voor de Spaanse man die denkt ongestraft aan vrouwen te kunnen zitten. Nu een publieke figuur als Rubiales berecht wordt, geeft dat veel vrouwen hoop en moed om hun belagers aan te klagen.
4. Welke straf hangt Rubiales boven het hoofd?
Het OM eist een jaar gevangenisstraf voor aanranding en nog eens anderhalf jaar cel omdat Rubiales Hermoso onder druk zou hebben gezet om hem publiekelijk te verdedigen. Rubiales riskeert dus een totale gevangenisstraf van tweeënhalf jaar. Hermoso verzoekt Rubiales bovendien om haar gedurende vier jaar niet meer te benaderen of in haar buurt te komen binnen een straal van 500 meter.
De straf kan ook hoger uitvallen door de wet ‘Solo si es si’ – alleen ja is ja. Sinds 29 april 2023 zijn de straffen voor seksueel misbruik strenger onder deze wet. Artikel 178 van het Wetboek van Strafrecht bepaalt nu: „Wie de seksuele vrijheid van een ander zonder toestemming schendt, wordt gestraft met gevangenisstraf van één tot vier jaar.” De rechter doet binnen enkele weken uitspraak.
