Victoria Warmerdam kreeg een Oscarnominatie voor ‘I’m Not a Robot’: ‘Best grappig als ik erachter zou komen dat ik een robot ben’

Posted on by admin

Zeer herkenbaar: kom je op een website waar je persoonlijke gegevens, bijvoorbeeld je emailadres moet invullen, moet je eerst langs de zogeheten CAPTCHA-test: aanklikken dat je geen robot bent. Eerst moet je een reeks vervormde cijfers en letters overtikken en dan volgt het beruchte puzzeltje. Klik op alle plaatjes met stoplichten, bruggen, fietsen of auto’s. Wie is daar niet wel eens vastgelopen? Hoort de paal ook bij het stopbord? Is dat nog het viaduct, of eigenlijk meer de oprit?

CAPTCHA, weten we nu dankzij Victoria Warmerdams korte film I’m Not a Robot (2024), staat voor ‘Completely Automated Public Turing test to tell Computers and Humans Apart’. In het kort: het is een test om te controleren dat een site niet door een spam- of andere bot wordt bezocht. Denk nog maar even aan de DDoS-aanvallen op de TU Eindhoven vorige week. Het absurdistische I’m Not a Robot werd deze week genomineerd voor een Oscar voor Beste Korte Film. De laatste keer dat een Nederlandse film die eer te beurt viel was in 1963.

„Uiteindelijk begon ik me allerlei filosofische vragen te stellen, zoals wat ons eigenlijk tot mens maakt”

Frustratie

I’m Not a Robot ontstond uit haar eigen frustratie over die CAPTCHA-testen, vertelt Victoria Warmerdam tijdens een telefonisch interview: „Dat ging precies zoals in de film. Ik zat achter de computer en probeerde door zo’n test te komen, wat meermaals niet lukte en toen dacht ik: ‘Best wel grappig als ik er nu achter zou komen dat ik een robot ben.’”

In de film volgen we muziekproducent Lara, die als ze niet door de test komt in een spiraal van zelftwijfel belandt. Is ze wel normaal? Warmerdam: „Ja, nu ontkomen we natuurlijk niet aan een paar spoilers, maar ze ontdekt dus inderdaad dat ze een robot is en raakt in een identiteitscrisis.” Na dat ‘Truman Show ontmoet Pygmalion’-achtige begin wordt de film steeds duisterder.

„Uiteindelijk begon ik me allerlei filosofische vragen te stellen, zoals wat ons eigenlijk tot mens maakt. Ik heb haar vormgegeven als een mens met bewustzijn én emoties. Lara voelt zich enorm verraden door het feit dat ze door haar vriend is gekocht, en dat hij haar helemaal naar zijn ideeën heeft vormgegeven. Wat betekent het dan nog dat ze een goede baan heeft en het brood op de plank brengt? Is ze zijn fictie? Wie is ze zelf nog?”

Scène uit de korte film I’m not a Robot van Victoria Warmerdam.

Vervreemding

Sinds haar afstuderen aan de Hogeschool voor de Kunsten in Utrecht in 2015 is Victoria Warmerdam (1991) geïnteresseerd in vervreemding en dagelijkse absurditeiten. In haar afstudeerfilm Gelukkig ben ik gelukkig (2014) worden de personages gevolgd door een fysieke manifestatie van een voice-over die al hun handelingen van commentaar voorziet. Korte kuitspier (2019) gaat over dertiger Anders die zichzelf heel gewoon vindt, maar door anderen als heel ‘anders’ wordt ervaren: „Hij komt er namelijk achter dat iedereen denkt dat hij een kabouter is, terwijl hij in werkelijkheid twee meter lang is.”

In haar kleine oeuvre heeft Warmerdam al een duidelijke signatuur: ze kiest iets dagelijks en herkenbaars en drijft dat door tot in het absurde. Voor wie daarin een overeenkomst met die andere cineast met Warmerdam in zijn achternaam ziet: ja, dat klopt, en nee, ze is geen familie van Alex van Warmerdam, maar „hij was met name toen ik nog op de academie zat wel een voorbeeld, net als de scenario’s van Charlie Kaufman (Eternal Sunshine of the Spotless Mind). Net als zij neem ik mijn personages bloedserieus. Voor hoofdpersoon Lara is het totaal niet grappig om te ontdekken dat ze een robot is, het is een existentieel drama.”

Momentum

Dit jaar werden er maar liefst twee Nederlandse korte films genomineerd. In de categorie Korte Animatie dingt regisseur Nina Gantz mee met Wander to Wonder, die afgelopen zomer in première ging op het filmfestival van Venetië, genomineerd werd voor een BAFTA en eerder al een Gouden Kalf won. Ook I’m Not a Robot heeft al een hele festivaltournee achter de rug: „Het geheim is een goeie producent. Die van mij zat al eerder in de Oscarrace met Narcosis in 2022 en weet dus hoeveel tijd en energie je in zo’n campagne moet steken, in vertoningen in Londen, New York en Los Angeles, met nagesprekken en recepties na, zodat je zoveel mogelijk Academyleden kunt ontmoeten. We hadden het geluk met een vliegende start op het fantasyfilmfestival van Sitges, waar we de prijs voor beste film wonnen.”

„Het Spaanse Sitges is een van de festivals waar winnaars in aanmerking kunnen komen om ingezonden te worden voor de Oscars. En daarna draaiden we op wel honderd verschillende festivals en pikte The New Yorker de film op voor z’n YouTube-kanaal.”

Inmiddels is ze tussen alle Oscaractiviteiten door bezig een speelfilmversie van I’m Not a Robot te ontwikkelen, andere plannen liggen even op de plank: „Nu hebben we momentum dus dat moeten we pakken.”

I’m Not a Robot is te zien op het YouTube-kanaal van The New Yorker




Related Posts

Herdenken na de laatste Auschwitz-overlevenden

  • admin
  • January 27, 2025
  • 0

Vandaag is het tachtig jaar geleden dat concentratiekamp Auschwitz in Polen werd bevrijd. In het kamp is deze geschiedenis nog altijd voelbaar. Tegelijkertijd probeert de Poolse politiek Auschwitz in te zetten voor nationaal gewin, vertelt correspondent Mark Middel. Hoe beïnvloedt dat de herdenking?

Heb je vragen, suggesties of ideeën over onze journalistiek? Mail dan naar onze ombudsman via [email protected].

Gast:
Mark Middel
Presentatie:
Egbert Kalse
Redactie:
Ilse Eshuis
Montage:
Jeroen Jaspers
Coördinatie:
Henk Ruigrok van der Werven
Foto:
Anna Liminowicz


Akkoord over vrijlating drie Israëlische gijzelaars en terugkeer Palestijnen naar Noord-Gaza

  • admin
  • January 27, 2025
  • 0

Er is een akkoord bereikt over de vrijlating van drie Israëlische gijzelaars en de terugkeer van ontheemde Palestijnen naar het noorden van de Gazastrook. Dat meldde de Israëlische premier Benjamin Netanyahu zondagavond laat. Hamas heeft na bemiddeling door Qatar en Egypte beloofd om voor vrijdag de anderhalf jaar geleden uit haar kibboets ontvoerde Arbel Yehoud vrij te laten, net als de vrouwelijke Israëlische militair Agam Berger en een nog onbekende andere gijzelaar.

Eigenlijk zou de door Islamitische Jihad vastgehouden Yehoud al dit weekend worden vrijgelaten, maar volgens Hamas was er „een technisch probleem”. Daarom weigerde Israël de Netzarim-corridor open te stellen, de grens tussen het zuiden en het noorden van de Gazastrook. De tienduizenden Gazanen die zich dit weekend bij die grensovergang hebben verzameld mogen met de nu gesloten deal alsnog terug naar huis vanaf deze maandagochtend.

Sinds het ingaan van het staakt-het-vuren vorige week zondag heeft Hamas tot nu toe zeven gijzelaars vrijgelaten en Israël ruim tweehonderd Palestijnse gevangenen.

Liveblog
Crisis in het midden-oosten


Akkoord over vrijlating drie Israëlische gijzelaars en terugkeer Palestijnen naar Noord-Gaza


Getrouwd met de zaak? Neem op tijd rust

  • admin
  • January 27, 2025
  • 0

Dilemma

Op het bordje van een succesvolle ondernemer ligt vaak erg veel: verkoop, logistiek, klantbeheer, internetbeveiliging – en ga zo maar door. Intussen is personeel lastig te vinden. Moet je onder die omstandigheden wel een werkweek van 36 uur nastreven?

Dat hoeft echt niet

Als je geniet van je werk, kan het geen kwaad structureel langere werkweken te maken, zeggen Selma Foeken en Florien Versteegh. Zij zijn sparringpartner voor ceo’s, onder wie bedrijfsoprichters. „Veel van onze klanten zijn gepassioneerd en zitten supergoed in hun vel”, zegt Foeken. „Zij geven zeker niet de indruk dat ze op het punt van omvallen staan.”

Volgens Versteegh is het een misverstand om te denken dat je werkweken van 36 uur zou moeten maken. „Ik heb zelf ooit het conservatorium afgerond en jarenlang gewerkt als celliste. Dat een musicus iedere dag met zijn vak bezig is, vinden mensen oké. Ze zeggen niet: ‘Deze vakantie mag je echt drie weken niet aan je instrument komen. Dat is niet gezond. Je moet nu eens ontspannen.’ Maar een ondernemer mag in de vakantie niet met het bedrijf bezig zijn, of in het weekend naar de zaak gaan.”

Door die opvatting komen ondernemers volgens Foeken en Versteegh regelmatig in een spagaat terecht, want hun partner klaagt dat ze te weinig thuis zijn. Foeken: „Een directeur-eigenaar werkt niet alleen veel en hard, maar is ook in zijn of haar hoofd altijd met het bedrijf bezig. Volgens mensen die zelf geen ondernemer zijn, is dat niet gezond. En ook een eventuele partner vindt daar vaak wat van.”

Daarom is het verstandig om er voor de mensen van wie je houdt ‘ook echt te zijn’ zodra je in hun gezelschap bent, adviseert Versteegh: „Dat kan bijvoorbeeld door iemand te vinden met wie je over je zorgen praat, vóórdat je thuiskomt. Zodat je hoofd tegen die tijd leeg is.”

Echt wel

Volgens psycholoog Annita Rogier is een goede werk-privébalans voor directeuren net zo belangrijk als voor werknemers. Rogier schreef boeken over burn-out en is duo-voorzitter van de Vereniging van Erkende Stress- en Burn-outcoaches. „Ondernemers starten meestal met een leuk idee en gaan vervolgens keihard aan het werk vanuit een enorme bevlogenheid. Alleen zijn ze niet per se goed in bijvoorbeeld verkoop of boekhouding of aftersales en proberen dat toch zelf te doen. Ze denken dag en nacht aan hun bedrijf en voelen zich enorm verantwoordelijk.”

Taken overdragen lukt ze vaak niet. „Dat komt niet alleen doordat daarvoor in de beginfase van hun bedrijf nog weinig budget is, maar ook doordat ze erg perfectionistisch kunnen zijn.”

Versteegh: „Ze hebben vaak te veel werk op hun bordje dat ze niet leuk vinden en dat ook eigenlijk niet bij hen hoort.”

Delegeren is in zo’n geval van levensbelang, zegt Rogier. Net als prioriteiten stellen, bijvoorbeeld als het gaat om de werkdruk: „Als je nog niet de middelen hebt om meer mensen aan te nemen, is ‘nee’ zeggen tegen een klant soms de beste beslissing. Anders gaat het op den duur fout. Er zit echt een einde aan de rek.”

Dat geldt volgens Rogier ook wanneer ondernemers hun werk leuk vinden: „Ondernemers denken wel eens dat ze dan niet kunnen instorten, maar bevlogenheid beschermt maar een tijdje. In het begin kun je dat misschien prima aan, zonder duidelijke mentale of fysieke klachten. Maar uiteindelijk kunnen die toch ontstaan. Wie geen tijd neemt om te ontspannen of rusten, moet tijd vrijmaken om ziek te zijn.”

Piekdrukte mag af en toe, als je jezelf maar niet structureel overbelast, of langdurig je sociale relaties verwaarloost: „Je lichaam en je geest kunnen niet zonder rust, sociale contacten, beweging en naar buiten gaan. Als je steeds op zondag denkt dat je naar de fabriek moet omdat anders de machines stilstaan, kun je daar op den duur behoorlijk ongelukkig van worden.”

De druppel die de emmer doet overlopen kan volgens Rogier van alles zijn, van financiële stress tot zorgen over cyberrisico’s of teleurstellingen op persoonlijk vlak. „Wanneer bijvoorbeeld blijkt dat een medewerker fraude heeft gepleegd, kan dat echt pijn doen. Hetzelfde geldt voor miscommunicatie of conflicten, of een werknemer van het eerste uur die plotseling zijn of haar ontslag indient.”

Ook privéfactoren kunnen meespelen. „Als iemand getrouwd is met de zaak, kan dat een tijdje goed gaan en uiteindelijk toch in een scheiding resulteren.”

Ook volgens Foeken en Versteegh is delegeren belangrijk: „Wij adviseren ondernemers vaak een directeur aan te nemen die als manager kan fungeren. Dat geeft de ondernemer de vrijheid om weer te doen waar hij of zij goed in is en waardoor het bedrijf groot is geworden.”

Dus

Hard werken mag, als het maar niet altijd is. Probeer je als ondernemer zoveel mogelijk te richten op het ondernemen zelf. Dat betekent bijna altijd dat je meer moet gaan delegeren dan je nu waarschijnlijk doet.