„Ik ben een verkrachter, net als de anderen in deze zaal.” De 71-jarige Dominique Pelicot uit het Zuid-Franse Mazan geeft het zonder aarzeling toe, dinsdagochtend in de rechtszaal van Avignon. Vanuit het verdachtenbankje erkent de pensionado schuld aan alle gruwelijke feiten waarvan hij wordt verdacht: het jarenlang drogeren van zijn vrouw Gisèle Pelicot. Haar verkrachten. En zijn bewusteloze vrouw laten verkrachten door tientallen andere mannen die hij thuis uitnodigde. „Ze heeft dat niet verdiend.”
Dominique Pelicot staat sinds 2 september terecht in een verkrachtingszaak die Frankrijk in zijn greep houdt. De zaak kwam aan het licht in november 2020 toen Gisèle Pelicot (nu 71) gebeld werd door de politie. Die had haar man eerder die herfst opgepakt omdat hij filmpjes had gemaakt onder de rokjes van vrouwen in een supermarkt. Gisèle Pelicot wist ervan en had haar man vergeven, vertelde ze aan Le Monde: de actie was niets voor hem. Dacht ze.
Maar toen de politie na de arrestatie Pelicots spullen doorzocht, vond zij een USB-stick met het mapje ABUS (misbruik). Daarin stonden tientallen video’s van verkrachtingen van zijn bewusteloze vrouw. Dominique Pelicot bleek zijn vrouw jarenlang te hebben aangeboden op de inmiddels offline gehaalde datingwebsite Coco.gg, waar al langer kritiek op was omdat er veel kinderporno te vinden was. Vervolgens drogeerde hij Gisèle met kalmeringsmiddelen en liet hij mannen die hij online ontmoette haar verkrachten in hun slaapkamer. Pelicot filmde alles, bij sommige video’s noteerde hij de datum, de naam van de man en hoe vaak hij al was geweest(„nacht van 09 06 2020 met Charly 6e keer”).
Kinderporno
Het misbruik duurde bijna tien jaar: tussen juli 2011 en oktober 2020 zou Gisèle 92 keer zijn verkracht door 83 verschillende mannen. Naast Dominique Pelicot werden 51 mannen geïdentificeerd die nu terechtstaan. Er zitten twintigers en pensionado’s tussen, met beroepen van brandweerman tot verpleegkundige en journalist. Volgens Dominique Pelicot wisten de uitgenodigde mannen van zijn modus operandi, sommige verdachten ontkennen dat en stellen dat ze dachten zij had ingestemd. Eén verdachte vond dat Dominique Pelicots instemming voldoende was. „Het is zijn vrouw, hij doet met haar wat hij wil.”
Het is zijn vrouw, hij doet met haar wat hij wil
Een deel van de verdachten is al vaker veroordeeld voor geweld tegen een vrouw, anderen worden ook vervolgd voor bezit van kinderporno. Op Dominique Pelicots gegevensdragers werden ook beelden gevonden van zijn (gedeeltelijk) ontklede dochter en kleinkinderen (hij ontkent schuldig te zijn aan incest). En hij wordt vervolgd in twee cold cases: hij zou in 1999 een jonge vrouw hebben aangevallen (dit heeft hij bekend) en hij wordt vervolgd voor de verkrachting en moord op een andere vrouw in 1991 (in deze zaak ontkent hij schuld). Pelicot verklaarde zijn acties dinsdag in de rechtbank door seksueel misbruik dat hij zelf in zijn jeugd zou hebben ondergaan en de „verslaving” die hij vervolgens zou hebben ontwikkeld.
Lees ook
Actrice Judith Godrèche: ‘De Franse cinema is geen veilige werkplek’
Gezicht geweld tegen vrouwen
De gebeurtenissen hebben enorme gevolgen voor Gisèle Pelicot, die de man met wie ze al decennia samen was en met wie ze drie kinderen en kleinkinderen heeft volledig vertrouwde. „Ik was zijn object”, zei ze volgens Le Monde tegen een psychiater, die ernstig psychisch trauma en een verhoogd risico op suïcide vaststelde. Ook kampte ze al jaren met door artsen onverklaarde gynaecologische en andere lichamelijke klachten als oververmoeidheid, liep ze soa’s op en had de herhaaldelijke drogering haar haar leven kunnen kosten.
Op Gisèle Pelicots verzoek wordt de rechtszaak, die maandag kortstondig werd geschorst wegens ziekte van Dominique Pelicot, niet achter gesloten deuren behandeld. Ze wil dat heel Frankrijk op de hoogte is van de gebeurtenissen: ze wil naar eigen zeggen „totale publiciteit”, volgens haar advocaat om ervoor te zorgen dat „de schaamte van kamp wisselt”: van slachtoffers naar daders. Het maakt dat het proces door alle Franse en inmiddels ook tal van buitenlandse media op de voet wordt gevolgd.
Activisten grijpen de zaak aan om zich uit te spreken tegen „een verkrachtingscultuur” in Frankrijk
Zo groeide Gisèle Pelicot uit tot een symbool voor geweld tegen vrouwen. Afgelopen weekend werd in verschillende Franse steden gedemonstreerd met leuzen als „we zijn allemaal Gisèle” en „verkrachter we zien je, slachtoffer we geloven je”. Activisten grijpen de zaak aan om zich uit te spreken tegen „een verkrachtingscultuur” die volgens hen bestaat in Frankrijk en die onder meer in stand zou worden gehouden door het uitblijven van veroordelingen voor verkrachting. 94 procent van de verkrachtingszaken in Frankrijk leidt niet tot een veroordeling, onderstreepte de vrouwenrechtenorganisatie Fondation des Femmes in een opiniestuk in het dagblad Libération.
Volgens die organisatie had Gisèle Pelicot eerder „gered” kunnen worden als er in de Franse maatschappij betere voelsprieten zouden zijn voor seksueel geweld. Zo zou haar gynaecoloog de fysieke klachten die ze al jaren had beter kunnen interpreteren, ook had Coco.gg eerder offline moeten worden gehaald. De organisatie pleit voor een brede Wet tegen Seksueel Misbruik die „het disfunctioneren van onze instituties in de breedte” moet aanpakken met onder andere het uitbreiden van het aantal onderzoekers voor verkrachtingszaken en het opschroeven van subsidies voor slachtofferorganisaties.
Gisèle Pelicot zei maandag in de rechtbank dat ze steun heeft gehaald uit de demonstraties. „Deze opkomst geeft me een verantwoordelijkheid. Dankzij jullie heb ik de kracht om deze strijd tot het einde te voeren, een strijd die ik opdraag aan de vrouwen en mannen over de hele wereld die slachtoffer zijn van seksueel geweld. Ik wil tegen hen zeggen: kijk om u heen, u bent niet alleen.”
Lees ook
‘Cultuur van verkrachting is in Frankrijk levend en wel’
