De parlementsverkiezingen in Zuid-Korea zijn uitgelopen op een grote nederlaag voor president Yoon Suk-yeol. Yoon hoopte dat zijn conservatieve People Power Party (PPP) de nationale assemblee zou heroveren op de oppositie. Maar exitpolls wijzen woensdag uit dat de als liberaal te boek staande oppositiepartijen onder aanvoering van de Democratische Partij (DPK) hun positie juist hebben weten te versterken: ze zouden 197 van de driehonderd zetels in de wacht hebben gesleept, veel meer dan de huidige 156.
Met steun van een nieuwe partij onder leiding van voormalig minister van Justitie Cho Kuk beschikt de oppositie waarschijnlijk over een tweederde meerderheid, waarmee ze presidentiële veto’s kan terugdraaien.
De verkiezingen werden alom beschouwd als een referendum over de regering van Yoon, die al sinds zijn aantreden in mei 2022 kampt met slechte peilingen. Zijn binnenlandse politieke agenda, waarbij hervorming van de arbeidsmarkt, het pensioenstelsel en het onderwijs speerpunten zijn, kwam tot dusverre nauwelijks van de grond doordat Yoon niet op een parlementaire meerderheid kon rekenen. De uitslag van woensdag betekent dat Yoons politieke armslag in de rest van zijn vijfjarige termijn nog kleiner zal zijn.
Corruptiebeschuldigingen
De verkiezingen werden gekenmerkt door een zelfs voor Zuid-Koreaanse begrippen felle campagne. Partijleider Lee Jae-myung van de DPK raakte in januari gewond toen hij bij een campagnebijeenkomst in de zuidelijke stad Busan met een mes werd aangevallen door een man die later tegenover de politie verklaarde te willen verhinderen dat Lee ooit president zou worden. Lee verloor de strijd om het presidentschap in 2022 met een zeer kleine marge van Yoon, maar geldt als voornaamste kanshebber om bij de volgende verkiezingen, in 2027, namens de liberalen deel te nemen.
De goede uitslag van woensdag zal die kansen verder hebben vergroot, ondanks de corruptieverdenkingen tegen Lee. Hij wordt er onder meer van beticht dat hij in zijn tijd als burgemeester van de stad Seongnam zou hebben gesjoemeld met investeringen in vastgoed, en dat hij illegaal zou hebben geprobeerd miljoenen euro’s naar Noord-Korea over te maken om een bezoek aan het land tot stand te brengen. Het proces tegen Lee ging, tot diens ergernis, tijdens de verkiezingscampagne gewoon door. „Nu hij er niet in slaagt de prijzen te beteugelen, probeert Yoon politieke tegenstanders uit te schakeken”, zei Lee volgens persbureau Yonhap voordat hij de rechtbank betrad.
Enkele weken na de aanval op Lee werd een kandidaat van de conservatieve PPP door een tiener op haar hoofd geslagen met een steen. Haar verwondingen vielen mee.
Derde partij
De verkiezingen waren dit keer moeilijker te voorspellen dan bij eerdere edities. Waar de strijd normaliter gaat tussen de PPP en de DPK, wisten afsplitsingen van de twee grote partijen dit keer ook relatief veel kiezers te trekken. Dat geldt met name voor de Rebuilding Korea Party van Cho Kuk, die minister van Justitie was in de regering van de vorige president, Moon Jae-in. Cho voerde campagne met de slogan „drie jaar is te lang”, een verwijzing naar de resterende ambtstermijn van president Yoon. Zijn rivaliteit met Yoon heeft een persoonlijke component: Yoon, destijds openbaar aanklager, liet in 2020 een onderzoek naar Cho instellen omdat die met zijn vrouw documenten zou hebben vervalst om hun dochter toegelaten te krijgen tot een artsenopleiding. Het onderzoek kostte Cho zijn baan aan de universiteit en zijn vrouw werd veroordeeld tot een gevangenisstraf. Cho’s partij, die pas een maand geleden werd opgericht, haalde volgens voorlopige uitslagen twaalf tot vijftien zetels, en krijgt daarmee in het nieuwe parlement een sleutelpositie.
Lees ook
‘Het lage geboortecijfer van Zuid-Korea ligt vooral aan ongelijkheid’
Zuid-Korea kampt met grote economische en maatschappelijke problemen. Het gaat gebukt onder woningnood en oplopende kosten van het levensonderhoud, terwijl het lage geboortecijfer zorgt voor snelle vergrijzing. President Yoon is al sinds februari verwikkeld in een verbeten strijd met jonge artsen die het werk hebben neergelegd uit protest tegen verruiming van de numerus fixus voor de medicijnenstudie. Dat moet een dreigend artsentekort voorkomen, maar de stakende artsen vrezen dat het plan de kwaliteit van de zorg bedreigt – al zal ook de angst een rol spelen dat hun zeer hoge salarissen onder druk komen te staan. Hoewel peilingen laten zien dat een meerderheid van de bevolking Yoons plan steunt, vinden de meeste Zuid-Koreanen dat de president – die zich tot nu toe onverzoenlijk opstelt – een compromis moet sluiten.
