Verdubbeld risico op hart- en longklachten bij postcovidsyndroom

Infectieziekte Veel covidpatiënten houden langdurig klachten na hun besmetting. Tijdens dit proces is bij hen het risico op hartklachten ook groter.

Longfoto van een covidpatiënt in het Jeroen Bosch Ziekenhuis in Den Bosch.
Longfoto van een covidpatiënt in het Jeroen Bosch Ziekenhuis in Den Bosch.

Foto Ilvy Njiokiktjien

Mensen met langdurige klachten na Covid-19 hebben tot zeker een jaar na de infectie een verhoogde kans op hart- en vaatziekte zoals een beroerte, embolie, hartritmestoornis of hartaanval. Het risico is soms meer dan verdubbeld vergeleken met mensen die geen Covid-19 hebben gehad. Ook het risico op longaandoeningen en op overlijden is hoger. Dat wijst een grote Amerikaanse studie uit met de gegevens van patiënten in een medische verzekeringsdatabase, die vrijdag verscheen in het medisch-wetenschappelijke tijdschrift JAMA Health Forum. Het onderzoek bevestigt eerdere aanwijzingen in een grotere en diversere groep.

Sommige mensen houden na een corona-infectie langdurig klachten: long covid of postcovidsyndroom. Er zijn meer dan tweehonderd symptomen gemeld, waaronder extreme vermoeidheid, kortademigheid, problemen met het denkvermogen en hartkloppingen. Hoeveel mensen kampen met postcovidsyndroom is onduidelijk, maar uit Nederlands onderzoek blijkt dat één op de acht covidpatiënten na drie of meer maanden nog klachten heeft.


Lees ook: Langdurig gevangen door het coronavirus: een raadsel zonder snelle oplossing

In de Amerikaanse studie vergeleken de onderzoekers ruim 13.000 volwassenen met het postcovidsyndroom met bijna 27.000 mensen die geen Covid-19 hadden gehad maar wel vergelijkbaar waren wat betreft leeftijd, geslacht, onderliggende ziekten, opleiding, sociaal-economische status en ras. De postcovidgroep was besmet geraakt toen er nog geen vaccins beschikbaar waren.

3,6 keer meer risico op trombose

Tot twaalf maanden na de infectie liepen mensen in de postcovidgroep 3,6 keer meer risico op een longembolie of trombose en ruim twee keer meer op hartritmestoornissen of een herseninfarct. Ook het risico op andere hartziekten en astma en COPD was bijna verdubbeld. Het sterftepercentage was in de postcovidgroep 2,8 procent tegen 1,2 procent in de controlegroep. In het deel van de patiënten die vanwege Covid-19 waren opgenomen in het ziekenhuis, ruim een kwart, waren de risico’s nog hoger. Hoe dat komt is onduidelijk, mogelijk verergert een infectie onopgemerkte problemen die al aanwezig waren.

De studie is gedaan in een periode met andere virusvarianten en veel minder immuniteit. Momenteel is de situatie mogelijk anders. Maar dat Covid-19 gedurende de hele pandemie de hartgezondheid aantastte bleek eind februari uit een studie naar oversterfte in de Amerikaanse bevolking tot maart 2022: er zijn tijdens de vijf coronagolven ruim 90.000 mensen meer overleden aan hart- en vaatziekten dan verwacht.

In een begeleidend commentaar pleiten twee Amerikaanse artsen voor het voorkomen van besmettingen: ook bij een herinfectie lijkt het risico niet weg. In een studie onder Amerikaanse veteranen nam met elke herinfectie de kans toe op hart- en vaatziekten in het halfjaar na de infectie.

Ouderen, vrouwen, rokers en mensen met overgewicht lopen meer risico op long covid. Uit de beperkte studies die tot nu toe zijn gedaan rijst het beeld dat een volledige vaccinatie tegen Covid-19 het risico op long covid verlaagt, en het risico op hartziekte halveert.