N.B. Het kan zijn dat elementen ontbreken aan deze printversie.
Necrologie
Jan Stekelenburg (1941-2023) Terwijl ellebogenwerk de norm was, sloeg hij een arm om je schouder. Jan Stekelenburg werkte ruim vijftig jaar bij NOS Sport. „Hij gedroeg zich niet als icoon.”
:format(webp)/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data102373647-1b2f65.jpg)
Het waren niet zijn woorden die beklijven bij wat later verkozen werd tot ‘sportmoment van de eeuw’. Bij het beslissende punt in de finale van de Nederlandse volleybalmannen tegen Italië op de Spelen van Atlanta in 1996 zegt commentator Jan Stekelenburg: „Gianni… Nee, buiten de antenne om. Ja hoor! Nederland wint met 17-15 de vijfde set en is olympisch kampioen.” Coach Joop Alberda, zien we, heft zijn handen ten hemel. Stekelenburg: „Ongelooflijk, wat een fantastische prestatie.”
De donderdag overleden Stekelenburg was eindredacteur bij NOS Sport, presentator, commentator en verslaggever bij zo’n beetje alle denkbare sporten. Hij was er al bij op de Spelen van Mexico in 1968. Stekelenburg deed de sportopleiding (ALO) in Amsterdam, was deeltijd gymleraar en conrector. In 1996, het jaar van de ‘lange mannen’ in Atlanta, werd hij zelfs rector op het Fons Vitae Lyceum in Amsterdam. Tot een jaar voor zijn dood bleef hij bij NOS Sport. Hij werd 81.
„Ik zou dat commentaar niet sober willen noemen”, zegt NOS-commentator Herbert Dijkstra. „Maar Jan gaf de kijker de ruimte. Omdat hij wist wat televisie maken is.” Hij liet zich gelden met een combinatie van natuurlijk gezag en een bescheiden inborst, zeggen collega’s. Een icoon van Studio Sport, volgens Dijkstra. „Maar hij gedroeg zich niet als icoon.”
Een verbinder waarvan er, indachtig het recente artikel van de Volkskrant over de onveilige werksfeer, te weinig rondliepen op de redactie. Terwijl ellebogenwerk de norm was, sloeg Stekelenburg een arm om je schouder. „Letterlijk, dat deed-ie”, zegt Dijkstra. „Jan zei niet tegen een jonge verslaggever: maak drie minuten. Maar: hoe veel vind jij het waard?”
‘Vakbondsbloed’
Volgens Dijkstra „stroomde ook bij Jan vakbondsbloed door de aderen”, als tweelingbroer van de in 2003 overleden Johan Stekelenburg. Die was FNV-voorzitter en burgemeester in Tilburg. Twee zoons, NOS Sport-verslaggever Jeroen Stekelenburg en Milan van Dongen van sportzender ESPN, traden in hun vaders voetsporen. Zijn oudste zoon Maarten – niet de keeper – is voetbaltrainer.
Stekelenburg was tussen 2004 en 2014 eindredacteur van de De Avondetappe. Pim Marks, adjunct-hoofdredacteur, schreef aan de redactie vrijdag dat Stekelenburg „regels beschouwde als suggesties”. Hij liet het Tour-programma met Mart Smeets geregeld een paar minuten uitlopen. „Een eeuwigheid in de tv-wereld”, zegt redacteur Maaike van den Broek. „‘Het loopt toch lekker’, zei hij dan. Dat heeft hem heel wat flessen wijn gekost” – goedmakertjes voor collega’s in Hilversum. Van den Broek reisde tien jaar met hem door Frankrijk tijdens de Tour de France, langs idyllische locaties voor opnames. „Liefst buiten, weer of geen weer. Dat viel niet altijd lekker bij de lichtmensen. Maar hij had het in zich om een groep van A tot Z te verbinden, met veel vertrouwen in ieders individuele kracht.”
Ze zegt het aan de telefoon ter hoogte van Bordeaux, op weg naar de Tourstart. „Dit is zijn habitat. Zo raar: het lijkt alsof hij pas net bij ons weg is. Maar dat is natuurlijk ook zo.”
Vorig jaar pas nam hij afscheid. Hij heeft de cultuur niet eigenhandig kunnen kenteren, zegt Dijkstra. „Al weet ik zeker dat hij ook heeft gezorgd dat er mensen overeind zijn gebleven. ‘Laat je niet kisten, ‘dat ging goed die dag’, ‘hou vol’. Van die korte kreetjes. Dat deed verder niemand.”
