Veiligheidslek in Amerikaans laboratorium dat Chinezen zien als oorsprong van het ‘ontsnapte’ coronavirus

Uit naam der liefde doen mensen de gekste dingen. Dat blijkt maar weer uit het verhaal van twee geliefden die als wetenschappers werkten in één van de zwaarstbeveiligde laboratoria van de Verenigde Staten, waar onderzoek wordt gedaan naar ziekteverwekkers zoals SARS-CoV-2, het lassavirus en het ebolavirus. Als je op zo’n plek ruzie krijgt, wat is dan de ultieme wraak? Gaatjes prikken in de beschermende kleding van de ander, natuurlijk. De levensgevaarlijke actie zou een veiligheidslek hebben veroorzaakt. Daarom is het laboratorium op Fort Detrick, een legerbasis in Maryland, sinds afgelopen week tijdelijk op slot.

Althans, dat is de sappige verklaring die Fox News gaf voor de sluiting van het lab, dat onderdeel uitmaakt van het National Institute of Allergy and Infectious Diseases (NIAID) en waar onderzoek wordt gedaan naar de behandeling van infectieziekten die „significante risico’s voor de volksgezondheid” kunnen veroorzaken. Het gerucht kwam van één anonieme medewerker van het Amerikaanse ministerie van Volksgezondheid en Sociale Zaken (HHS) en werd nergens bevestigd.

Met hangsloten verzegeld

Maar in het laboratorium zijn per 29 april klokslag 17.00 uur wel degelijk alle experimenten tot nader order stilgelegd, in opdracht van het ministerie. Dat meldde Wired afgelopen week. Vriezers waarin ziekteverwekkers opgeslagen liggen, zijn door medewerkers van het ministerie van Binnenlandse Veiligheid met hangsloten verzegeld. Ook zou de directeur van het lab op non-actief zijn gesteld. De officiële oorzaak: „personeelsproblemen” met medewerkers die de „veiligheidscultuur van de faciliteit in gevaar hebben gebracht”, aldus een woordvoerder van de National Institutes of Health (NIH) in een e-mail die in handen is van Wired. Wat die personeelsproblemen precies behelzen is niet duidelijk.

Het nieuws is koren op de molen van aanhangers van de zogenoemde lab leak theory, de aanname dat het coronavirus in 2019 is ontsnapt uit een laboratorium. De Amerikanen, met Trump voorop, wezen gelijk naar China (Trump sprak van „Kung Flu” en „the China Virus”), maar omgekeerd was in China en omringende landen „ziektefabriek” Fort Detrick verdacht terrein, en niet voor niets. In 2019, vlak voor de coronacrisis begon, waren er óók problemen in een van de biolabs op hetzelfde militaire terrein. Toen waren er niet genoeg systemen om het afvalwater van het lab te ontsmetten. Het feit dat de militaire basis vroeger dienst deed binnen het Amerikaanse programma voor de ontwikkeling van biowapens maakte het allemaal extra verdacht.

De coronacrisis mag dan voorbij zijn, speculaties over een lab leak zijn dat niet. Afgelopen week nog doopte de regering-Trump een overheidswebsite over corona om tot een site met de opmaak van een true crime-serie („Lab Leak, The True Origins of Covid-19”). Trump wijst er opnieuw naar een Chinees lab waar SARS-virussen worden onderzocht. Als tegenreactie kwam China afgelopen week met een nieuwe publicatie die zou moeten aantonen dat Amerikaanse laboratoria de oorsprong zijn van de pandemie.