Van de Chinese concurrentie tot Elon Musk zelf: de drie plagen van Tesla

Posted on March 30, 2025 by admin

Is topman Elon Musk de grootste vijand van Tesla? Daar lijkt het de laatste weken soms wel op. Sinds de geboren Zuid-Afrikaan zich vergaand bezighoudt met bezuinigingen op de Amerikaanse overheid, zich mengt in de Duitse verkiezingscampagne en ogenschijnlijk een nazigroet bracht, komt over zijn autofabrikant Tesla nog vooral slecht nieuws naar buiten.

De verkopen in Europa daalden fors in januari en februari. De beurskoers verloor dit jaar 30 procent, zelfs 50 procent sinds een piek half december. Anti-Musk-stickers, die beschaamde Tesla-bezitters op hun op auto’s plakken, zijn niet aan te slepen.

Zaterdagmiddag volgde een wereldwijde demonstratiedag tegen Tesla. In Tilburg, Amsterdam en Den Haag, maar ook in Berlijn en München werd bij Tesla-dealers gedemonstreerd met teksten als „Your Tesla paid for fascism”. In de VS vonden meer dan tweehonderd demonstraties plaats, de grootste in New York en Washington.

Probleem 1Elon Musk

Jarenlang kon de excentrieke Zuid-Afrikaan rekenen op zijn imago van visionair. Zijn typische mix van tech-optimisme en vergroening leverde Tesla een trouwe groep fans op, die júíst de auto’s kochten vanwege Musk. Het bedrijf verkocht jaar na jaar de meeste elektrische auto’s van alle fabrikanten.

Inmiddels roept de naam Musk heel andere associaties op. Als buddy van Trump is hij verantwoordelijk voor massale, omstreden ontslagrondes bij overheidsdiensten in de Verenigde Staten. Hij prees de Duitse radicaal-rechtse AfD en riep Duitsers op te stemmen op deze partij.

Dit leidt bij Tesla tot een bijzonder economisch experiment. Zelden werd een topman van een groot, beursgenoteerd bedrijf zo politiek actief. Overigens geldt andersom ook: zelden ontpopte een president zich als marketingman zoals Trump nu. Na vandalistische aanvallen op dealers en laadpalen richtte Trump eerder in maart een oprijlaan van het Witte Huis in als een soort Tesla-dealer. Staand voor twee auto’s, en vergezeld door Musk, verklaarde de president zelf twee Tesla’s te hebben gekocht. Hij riep Amerikanen op dat ook te doen.

Veel analisten houden het politieke gedrag van Musk verantwoordelijk voor in ieder geval een deel van recente verkoopdalingen bij Tesla, vooral in Europa. Over februari kwamen enkele dagen geleden slechts cijfers naar buiten die erop lijken te duiden dat veel Europeanen niet meer gezien willen worden met een Tesla: het verkocht circa 17.000 auto’s op het continent, veel minder dan de 28.000 in diezelfde maand een jaar eerder. Nog maar één op de tien elektrische auto’s was een Tesla, tegenover één op de vijf een jaar eerder. Opvallend is dat de verkoop van elektrische auto’s als geheel in Europa juist aantrok.

In de VS is het beeld minder eenduidig, maar een uitgebreide analyse van The Wall Street Journal op basis van marktonderzoeken kwam tot de conclusie dat ook hier het merk gevaar loopt. Onder Democraten neemt bijvoorbeeld het animo om een Tesla te kopen af. Die mag bij Republikeinen groeien, maar zij zijn vermoedelijk überhaupt minder geneigd een stekkerwagen te kopen.

Musk veroorzaakt een „merkcrisistornado”, zei Dan Ives van investeringsbank Wedbush Securities. Dat was opmerkelijk: Ives geldt als misschien wel de trouwste pro-Musk-analist ter wereld. Bij elke ophef bleef hij jarenlang steevast aan de zijde van de topman staan. Nu riep hij Musk op meer tijd te besteden aan het merk en minder aan Washington. „Je wil niet dat Tesla een politiek symbool wordt.”

Ives deelt de vrees van meerdere analisten dat Musk de milieubewuste Tesla-kopers van zich verwijdert. Maar het gedrag van de topman heeft breder effect. Meerdere werknemers hebben zich op sociale media of intern uitgesproken tegen Musk, meldden Amerikaanse media, of besloten zelfs te vertrekken. Na vier jaar besloot Anil Patel het bedrijf te verlaten, meldde ook de The Wall Street Journal, dat meer verhalen van gefrustreerd personeel opduikelde. „De belangrijkste reden daarvoor is Elons leiderschap en zijn politieke acties”, schreef de ingenieur in een afscheidsmail.

Half maart riep Musk het personeel op geen aandelen te verkopen, nadat de beurskoers enorm was gedaald. De toekomst is „ongelofelijk mooi”, zei hij in een intern bericht.

Probleem 2Geen nieuwe auto’s

Musk mag Tesla dan nu misschien kwaad doen, het merk is in feite al langer zijn aura van groei en onschendbaarheid kwijt. In Californië – verantwoordelijk voor een derde van de elektrische autoverkopen in de VS – daalden de verkopen over heel 2024 al 12 procent. De totale verkopen krompen in het jaar voor het eerst voor Tesla.

Traditionele automerken brengen om de zoveel jaar nieuwe modellen op de markt. Tesla draait al jarenlang grotendeels op twee auto’s: de plattere Model 3, en de gezinswagen-achtige Model Y.

In feite is het al een wonder – en een teken van de kwaliteit van de auto’s – dat het met zo weinig vernieuwing zo lang een leidend merk is geweest. „Ze worden gewoon nog steeds goed verkocht”, zegt Rico Luman, auto-analist bij ING. „De Model Y en 3 staan nog steeds in de top-drie van meestverkochte elektrische auto’s in Nederland.”

Toch heeft Tesla duidelijk nieuwe modellen nodig. Dit jaar komt er een nieuwe versie van de Model Y. Dat is het populairste voertuig van Tesla, maar verkoopt nu minder goed – vermoedelijk omdat geïnteresseerde consumenten wachten op de nieuwe.

Tesla heeft al vaak beloofd dat het met nieuwe modellen zou komen, waaronder een betaalbare middenklassewagen. „Er worden veel beloftes gedaan, maar die raken dan toch weer vertraagd”, zegt Luman. Voor het goedkope model zou een fabriek komen in Mexico, maar dat plan werd in 2024 uitgesteld.

Dat het hier zo stil over blijft, leidt tot speculatie over of Musk eigenlijk überhaupt nog wel geïnteresseerd is in zijn autobedrijf. Met rollen bij ruimtevaartbedrijf SpaceX, sociaal netwerk X en AI-onderneming xAI, lijkt zijn aandacht voor Tesla al langer wat verzwakt – laat staan sinds hij ook bij DOGE aan de slag ging. Wat is zijn plan om meer auto’s te verkopen? Daar hoor je hem nog maar zelden over.

Musk lijkt vooral te verwachten dat Tesla een grote rol gaat spelen op een toekomstige markt voor zelfrijdende auto’s en robots. Ofschoon de uitwerking nog onduidelijk is, zijn er genoeg investeerders die hem in deze toekomstvisie willen volgen: Tesla is nog altijd veel meer waard dan andere autobedrijven.

Nieuwe modellen leiden bij Tesla overigens soms weer tot andere problemen. In de VS heeft Tesla wel de Cybertruck op de markt gebracht, een bijna tank-achtig voertuig met alleen maar scherpe hoeken. Half maart moest het bedrijf er meer dan 46.000 terugroepen vanwege een probleem met een paneel aan de buitenkant. Dat kan losraken tijdens het rijden.

Probleem 3Chinese concurrentie

Inmiddels is het een berucht moment: in 2011 schoof Musk aan bij een tv-interview van Bloomberg. Gevraagd naar de kansen van het Chinese BYD begon hij hard te lachen. „Heb je hun auto gezien?”

Afgelopen maandag passeerde BYD voor het eerst Tesla in omzet. Die kwam voor de Chinese fabrikant van elektrische auto’s in 2024 uit op 107 miljard dollar. Tesla bleef steken op 98 miljard dollar.

BYD, opgericht door batterijfanaat Wang Chuanfu in de jaren negentig, heeft zich snel opgewerkt tot belangrijkste wereldwijde concurrent van Tesla. Was het een paar jaar geleden nog obscuur, inmiddels is BYD de kwelgeest van de autowereld – de rol die Tesla nog niet zo lang geleden had.

BYD maakt auto’s met goede batterijen, tegen weinig geld (vermoedelijk mede vanwege staatssteun). Sinds dit jaar geeft het bovendien min of meer gratis geavanceerde zelfrijdsoftware weg, waar je bij Tesla en andere fabrikanten veel voor moet bijbetalen.

De strijd tussen de twee elektro-giganten is uitgegroeid tot een soap die internationale (auto)media gretig volgen. De twee bedrijven zijn sterk aan elkaar gewaagd, in batterijtechnologie, in hun strijd om de beste zelfrijdsoftware, in omzet en in verkoopaantallen.

Voorzichtig wordt Tesla in het defensief gedrukt. Anderhalve week geleden maakte BYD bekend een batterij te hebben ontwikkeld die in een paar minuten kan opladen. In China zelf staat het marktaandeel van Tesla, net als van veel andere westerse merken, zwaar onder druk.

In de Verenigde Staten zal Tesla niet snel last krijgen van BYD, daar is het Chinese merk door torenhoge importheffingen in feite van de markt verbannen. In de rest van de wereld belooft het de komende tijd spannend te worden.

Tesla is nog lang niet verloren; het maakt auto’s die op technologisch gebied tot de top van de elektrische markt behoren. Maar de scheurtjes die zich de laatste tijd aftekenen, kan het zich niet eindeloos permitteren.

Kamermeerderheid voor vuurwerkverbod is rond, nu NSC om is

admin
April 1, 2025
0

Een meerderheid van de Tweede Kamer is voorstander van een vuurwerkverbod voor consumenten, nadat NSC dinsdagmiddag bekendmaakte zich achter een initiatiefwet van GroenLinks-PvdA en de Partij voor de Dieren te scharen. Aankomende donderdag wordt gedebatteerd over het voorstel, en volgende week dinsdag stemt de Tweede Kamer.

NSC-Kamerlid Faith Bruyning, verantwoordelijk voor vuurwerk, zei dinsdag na afloop van de fractievergadering waarin haar partij klaar was met twijfelen: „Ik heb goed nieuws, wij als NSC zijn er over uit, wij zijn vóór een vuurwerkverbod.” Volgens Bruyning is „het risico voor politie, ambulancemedewerkers en hulpdiensten, gewoon veel te groot”.

In januari stemde het CDA in met een verbod, en vorige week besloot de VVD om te gaan, waardoor er 74 Kamerleden voorstander waren. De vraag was deze week of NSC dan wel Denk, twee partijen die twijfelden, het verbod aan een meerderheid zouden helpen.

Veel slachtoffers

De behandeling van het vuurwerkverbod begon al in 2020, maar de afgelopen jaren was een meerderheid ver te bekennen. Daarom besloten GroenLinks en de PvdD de behandeling van hun wet uit te stellen. Na afgelopen jaarwisseling – waarin weer veel slachtoffers vielen en politie en hulpdiensten zich beklaagden over vuurwerk – zagen de initiatiefnemers dat een meerderheid waarschijnlijk begon te worden, en zetten ze de behandeling door.

Een belangrijke factor in het ontstaan van een meerderheid was een amendement van de ChristenUnie samen met CDA en SGP, waarin zij voorstelden om burgemeesters de mogelijkheid te geven om verenigingen toe te staan – onder bepaalde veiligheidsvoorwaarden – vuurwerk in te kopen en af te steken. De VVD noemde dat voorstel als voorwaarde, en ook NSC verwijst ernaar. Bruyning: „Wij vinden het heel belangrijk dat het in georganiseerde vorm alsnog georganiseerd kan worden, omdat het samen beleven een onderdeel van de traditie is.”

De vorige keer dat de VS zich Groenland toe-eigenden – in 1941

admin
April 1, 2025
0

Het leek wel een trailer voor een nieuwe, spectaculaire Hollywood-kaskraker. De Amerikaanse president Donald Trump verspreidde onlangs een filmpje via sociale media waarin met veel trompetgeschal wordt gejubeld over de militaire steun die Groenland sinds de Tweede Wereldoorlog ontvangt van de Verenigde Staten. Soldaten draven in zwart-wit (toen) en kleur (nu) door het beeld, terwijl een bronzen mannenstem de offers in herinnering brengt die Amerikaanse militairen hebben gebracht voor de „vrijheid van Groenland”.

Anno 2025 dreigt eenzelfde gevaar als in 1940, is de boodschap. Toen waren het de nazi’s, nu zijn het de Chinezen en Russen die het voorzien hebben op het besneeuwde eiland voor de Noord-Amerikaanse kust. Maar wees gerust Groenlanders, zo besluit de verteller, de VS zijn er om jullie helpen.

Wie in de geschiedenisboeken duikt, ziet opvallende overeenkomsten tussen het handelen van Amerika in de Tweede Wereldoorlog en nu – al zijn de omstandigheden heel anders. In april 1940 was Denemarken – de kolonisator van Groenland, die volgens de regering Trump niet goed voor de veiligheid van het eiland zorgt – namelijk onder de voet gelopen door nazi-Duitsland. De regering in Kopenhagen liep aan de leiband van de bezetter.

De Amerikaanse kustwacht blaast een gat in het ijs rondom Groenland om met hun kotter op Duitse onderzeeboten te kunnen jagen.

Groenland was strategisch gezien toen net zo belangrijk als nu, misschien nog wel belangrijker omdat er in 1940 geen weersatellieten bestonden. Wie wilde weten hoe het weer zich zou ontwikkelen op de Atlantische Oceaan – een belangrijk strijdtoneel – had meetstations op Groenland nodig. Daarnaast bevond zich bij het plaatsje Ivittuut op de westkust van Groenland een mijn die kryoliet produceerde. Dit zeldzame mineraal (Na₃AlF₆) was van cruciaal belang voor de aluminium-industrie in de VS.

De Amerikaanse regering wendde zich daarom tot de Deense ambassadeur in Washington. Deze Henrik Kauffmann ging ermee akkoord dat er op 20 mei 1940 een Amerikaans consulaat geopend werd op Groenland. De eerste zorg van consul James K. Penfield was de veiligheid van de kryolietmijn. Omdat de VS nog niet in oorlog waren, was de inzet van het leger problematisch. De oplossing werd gevonden bij de Amerikaanse kustwacht. Een dozijn kustwachters werd ontslagen, om daarna als privépersoon als bewaker te worden ingehuurd.

Onderzeeboten

Deze mannen namen hun werk bijzonder serieus, zo valt te lezen in de officiële oorlogsgeschiedenis van de kustwacht. „Dit werd een keer gedemonstreerd tot grote consternatie van groep kustwacht-officieren die een groep bezoekers rondleidden. Geen risico’s nemend met vreemden, zelfs niet met leden van zijn oude dienst, riep een gewapende wacht met luide stem: ‘Halt, en identificeer je!’ De kleine groep stopte abrupt en wachtte. Na een eindeloze tijd – maar liefst tien seconden – gaf iemand antwoord en identificeerde de groep. De Ivittuut-mijn werd goed bewaakt.”

De veiligheid van de wateren rondom Groenland werd ook toevertrouwd aan de kustwacht. Onder leiding van kapitein Edward ‘Iceberg’ Smith, een aan Harvard gepromoveerde oceanograaf, voer de Greenland Patrol rond het eiland, op zoek naar Duitse onderzeeboten.

In april 1941 – dus nog vóór de Amerikaanse deelname aan de oorlog op 8 december van dat jaar – besloten de VS het gezag op Groenland helemaal naar zich toe te trekken. Minister van Buitenlandse Zaken Cordell Hull schreef aan ambassadeur Kauffmann dat de Amerikaanse regering „maatregelen” had voorgesteld om Groenland „adequaat te beschermen”. Hoewel de VS „de soevereiniteit van het Koninkrijk Denemarken over Groenland erkenden”, was het beter als Amerika troepen naar het eiland zou sturen.

Kauffmann ging hiermee akkoord, na een, naar eigen zeggen, „open en vriendelijke uitwisseling van standpunten”. Het kwam hem vanuit bezet Kopenhagen op een veroordeling wegens hoogverraad te staan.

Duitse propaganda

De Amerikanen waren zich bewust van de delicate aard van de zaak. Militairen mochten geen contact maken met de lokale Inuït-bevolking, mede om hen te vrijwaren van ziektes waartegen ze geen weerstand hadden. Hull schreef aan een collega: „Het zal je interesseren om te weten dat de Duitse propaganda al flink hamert op het feit dat het contact tussen Groenlanders en Amerikanen zal leiden tot de onderwerping, rassenvermeninging en uiteindelijke extinctie van de lokale bevolking.”

Amerikaanse militairen zetten voet aan wal op Groenland.

Dat de Duitsers inderdaad belangstelling hadden voor Groenland, bleek op 12 september 1941. ‘Iceberg’ Smith liet toen een Noors vissersschip enteren, waar aan boord geavanceerde radioapparatuur werd aangetroffen. Een Amerikaanse eenheid van twaalf man ging vervolgens aan land en stuitte op een jagershut. Luitenant Leroy McCluskey trapte de deur in en trof er „drie verraste maar niet bijzonder strijdlustige” Duitse radio-mannen aan. Zij gaven zich onmiddellijk over.

Op dezelfde wijze namen Amerikanen, bijgestaan door een Deense sleehondenpatrouille, gedurende de oorlog nog tientallen Duitse weervorsers gevangen. De VS bouwden tussen 1941 en 1945 in totaal 17 bases op Groenland.

Nadat de nazi’s verslagen waren, stelden de Amerikanen voor het eiland te kopen voor 100 miljoen dollar (ongeveer 1,5 miljard euro nu). De betaling zou geschieden in goud. „Er zijn maar weinig mensen in Denemarken die zich interesseren in Groenland”, vermoedde een ambtenaar. Dat bleek een vergissing. „Onze behoeften kwamen als een schok voor de Deense minister van Buitenlandse Zaken”, noteerde hij nadat hij het bod had overgebracht.

Groenland bleef dus Deens. De Amerikanen hebben er nog wel Pituffik Space Base, hun noordelijkste basis. Vicepresident JD Vance was hier vorige week op bezoek om duidelijk te maken hoe belangrijk het eiland is voor de veiligheid van de VS . „We kunnen onze kop niet in het zand steken – of in de sneeuw, in het geval van Groenland.”

Hoe uitzonderlijk is de veroordeling van Le Pen en wat zijn de gevolgen? Vier vragen over een historische uitspraak

admin
April 1, 2025
0

De naam van Marine Le Pen (56) domineert dinsdag alle Franse media. De leider van het radicaal-rechtse Rassemblement National (RN) is schuldig bevonden aan verduistering van Europees geld. Ze kreeg een vierjarige celstraf (waarvan twee voorwaardelijk en twee met enkelband) en een vijfjarig verbod om zich verkiesbaar te stellen dat meteen ingaat. Dit betekent dat ze geen kandidaat kan zijn bij de presidentsverkiezingen van 2027, terwijl ze goede kaarten had die te winnen.

Le Pens partij heeft tussen 2004 en 2016 in totaal ruim 4 miljoen euro die bedoeld was voor de betaling van assistenten van Europarlementariërs gebruikt voor vergoedingen voor ‘gewone’ partijmedewerkers. Hoe uitzonderlijk is deze zaak? Wat betekent deze veroordeling voor Le Pen, haar partij, en Frankrijk?

Hoe reageert de partij van Le Pen?

Le Pen gaat in hoger beroep en probeert via een constitutionele spoedprocedure het ‘verkiesbaarheidsverbod’ te doen verdwijnen. Maar de kans dat dit lukt is niet erg groot, erkende ze maandagavond zelf al. „Er is een pad, maar dat pad is erg smal”, aldus de politica.

Ondertussen zijn haar medestanders begonnen met een media-offensief. RN-leden stellen dat er sprake is van een politiek proces, dat Le Pen onschuldig is, dat de rechter dit besluit heeft genomen omdát zij zo populair is. Partijvoorzitter Jordan Bardella (29) sprak dinsdag op de populaire radicaal-rechtse zender CNews over een „pure en simpele ontkenning van de rechtsstaat” en stelde dat „alles eraan wordt gedaan om te voorkomen dat het RN in 2027 kan winnen”.

Dat staat haaks op het dossier vol bewijzen dat leidde tot de veroordeling van Le Pen en 24 partijgenoten. Wat Le Pen een aanval op de democratie noemt, wordt door anderen juist gezien als de verdediging ervan: door misbruik van EU-geld gaf RN zichzelf in de nationale politiek een oneigenlijk voordeel.