Trumps Rivièra-plan voor de Gazastrook blijkt meer losse flodder dan concreet plan

Posted on by admin

Een dag na zijn lancering is er niet veel meer over van het opzienbarende plan van president Trump om de Gazastrook over te nemen en na een gedwongen vertrek van de Gazaanse bevolking in een Midden-Oosterse Rivièra te herscheppen. Verontrustend voor de Gazanen, die vrijwel zonder uitzondering woedend zijn over Trumps plan, is niettemin dat de Israëlische minister van Defensie Israel Katz het leger opdracht heeft gegeven voorbereidingen te treffen voor de evacuatie van grote aantallen Palestijnen uit de Gazastrook.

Trumps plan leidde wereldwijd tot protesten. Velen, onder wie VN-secretaris-generaal Antonio Guterres, waarschuwden dat verwezenlijking ervan zou neerkomen op etnische zuivering. Al snel bleek intussen dat er van een zorgvuldig uitgewerkt project geen sprake is, eerder van een losse flodder van de president. Zelfs hoge medewerkers van het Witte Huis waren er niet van op de hoogte en evenmin was het besproken met de ministeries van Buitenlandse Zaken en Defensie, die gewoonlijk bij zulke ingrijpende voorstellen worden geraadpleegd. Pas vlak voor een gezamenlijke persbriefing van Trump en de bezoekende Israëlische premier Netanyahu werd ook die laatste erover bijgepraat.

Misschien heb ik de president gisteravond verkeerd begrepen

Josh Hawley
senator

Na Trumps aankondiging dinsdagavond probeerden zijn medewerkers critici de wind enigszins uit de zeilen te nemen. Zo zei zijn woordvoerder Karoline Leavitt tegen journalisten dat de Palestijnen slechts tijdelijk uit de Gazastrook zouden moeten vertrekken, naar Egypte en Jordanië. Bovendien zouden de Verenigde Staten helemaal geen militairen naar de Gazastrook sturen en er geen dollar overheidsgeld aan spenderen, zei zij. Trumps Midden-Oostengezant Steve Witkoff vertelde senatoren woensdag een verhaal van dezelfde strekking. Hoe het project zo ooit van de grond zou komen, bleef duister.

Trumps schoonzoon

„Misschien heb ik de president gisteravond verkeerd begrepen”, reageerde de Republikeinse senator Josh Hawley (Missouri) tegenover The Washington Post na Witkoffs briefing. Maar Trump zelf leek donderdag in een bericht op platform Truth Social grotendeels vast te houden aan zijn weinig concrete plan. „De Gazastrook zou na afsluiting van de strijd door Israël aan de Verenigde Staten worden overgedragen”, noteerde hij. Hij herhaalde dat de Palestijnen buiten de Gazastrook „gelukkig, veilig en vrij” konden zijn. Amerikaanse militairen hoeven volgens hem helemaal niet te pas te komen aan de wederopbouw. Bijzonderheden gaf hij – evenals een dag eerder – niet.

Medewerkers van Trump vertelden The New York Times dat de president de laatste weken wel herhaaldelijk had gesproken over overname door de VS van de Gazastrook. Hij zou in die gedachte gesterkt zijn na een ooggetuigeverslag van Witkoff over de onmetelijke verwoestingen die hij bij een recent bezoek aan de Gazastrook had aangetroffen.

Sommige analisten gaan ervan uit dat het plan voortbouwt op ideeën die Trumps schoonzoon Jared Kushner een jaar geleden al eens had ontvouwd. „Het onroerend goed aan het water in Gaza, dat kan erg waardevol zijn, als mensen zich zouden concentreren op het opbouwen van een bestaan”, zei hij toen tijdens een gesprek op de universiteit van Harvard. Kushner was tijdens Trumps eerste termijn Midden-Oostengezant en is evenals Trump zelf afkomstig uit een familie die rijk werd met de handel in onroerend goed.

Prachtige dingen

Ook direct na zijn inhuldiging vorige maand zinspeelde Trump al op de geweldige mogelijkheden die de Gazastrook zou bieden. „Er kunnen prachtige dingen mee worden gedaan”, zei hij, met name verwijzend naar de kuststreek. Hij sprak ook van „een fenomenale locatie” en „het beste weer”. Dat had hij in oktober vorig jaar ook al eens gedaan, toen hij op een vraag over de Gazastrook stelde dat Gaza beter kon zijn dan Monaco.

Tegelijkertijd noemde Trump de Gazastrook dinsdag „een afschuwelijk oord (hellhole)” wegens de gigantische verwoestingen die de Israëlische luchtbombardementen er hebben aangericht. Witkoff, zelf eveneens afkomstig uit de wereld van het onroerend goed, schat dat er zo’n tien tot vijftien jaar nodig is om de Gazastrook te herbouwen. Met de wederopbouw zal volgens experts al gauw 100 miljard dollar zijn gemoeid. Washington heeft er eerder op gespeculeerd dat de Golfstaten dit voor hun rekening kunnen nemen, maar Saoedi-Arabië herhaalde gisteren dat dit niet aan de orde is, zolang er geen eigen Palestijnse staat in het vooruitzicht wordt gesteld.

Van dat laatste wil de Israëlische regering niets weten. Vooral de extreemrechtse coalitiegenoten van Netanyahu zien liever uitvoering van het Trump-plan. Minister van Defensie Katz, een havik die Trumps plan als „moedig” omschreef, liet weten instructies te hebben gegeven om de uittocht van grote aantallen Palestijnen voor te bereiden, zowel te land als ter zee en in de lucht. De minister leek echter vooralsnog alleen te doelen op vrijwillig vertrekkende Palestijnen. Gedwongen vertrek zou een grove schending betekenen van het internationaal recht.

Een woordvoerder van Hamas, dat de Gazastrook nog altijd deels in handen heeft, verklaarde donderdag categorisch dat de Palestijnen het gebied niet zullen verlaten. Hij riep op tot een snelle top van Arabische leiders om zoveel mogelijk weerstand te bieden aan Trumps plan.

De Arabische zender Al Jazeera publiceerde intussen in reactie op Trumps plan een collage van videofragmenten van Gaza, daterend van voor de oorlog van de afgelopen vijftien maanden, die Gazanen met elkaar deelden. De levendige beelden vormen een schril contrast met de troosteloze ruïnes van na de door de VS gesteunde Israëlische bombardementen op het gebied. „Wie dit weer wil opbouwen, moet ons er nu niet uit schoppen”, zegt inwoner Ahmed Shahin in het item en zich tot Trump en de Amerikanen wendend. „U hielp Israël bij de verwoestingen die we hier kunnen zien.”


Lees ook

Het plan om van Gaza een Amerikaanse kustplaats te maken schokt de regio

Volgens Trumps plan zouden de Gazanen hun door Israël verwoeste Gazastrook zelf moeten ontruimen.




Related Posts

Waarom greep de politie in bij een examenstunt in Almere? Het begon feestelijk

Sara en drie vriendinnen kunnen het nog steeds niet goed bevatten. „We zijn toch geen drugskartel hiero?” Zeker twintig agenten veegden woensdagmiddag het schoolplein van het Oostervaarders College in Almere-Buiten leeg, nadat de examenstunt uit de hand liep. De vier meiden blikken desgevraagd terug, terwijl ze over de brug lopen waar de politie ze de dag ervoor ook overheen stuurde. Hun namen zijn bekend bij de redactie.

De meeste leerlingen die NRC donderdag sprak, vertellen er losjes over. „Toch moest net in de klas iedereen huilen”, zegt Sara’s vriendin, met een werkboek tegen zich aan geklemd. „Het was echt machtsmisbruik”, zegt Sara. „Ze scholden, sloegen. Ik hoorde zelfs dat ze een hond op ons loslieten.” Dat klopt niet, maar er was wel een hond mee ter afschrikking. „Als je nu niet loopt dan word je gebeten”, is te horen op één van de vele filmpjes.

De rust is donderdag weergekeerd op de middelbare school. In het fietsenhok klinkt een fatbike-alarm, iedereen spreekt over de politie-inzet. Docenten hebben er, op de laatste dag voor de paasvakantie, tijd voor ingeruimd. „Dit heb ik in 45 jaar nog niet meegemaakt”, zegt een medewerker tussen twee trekjes van de e-sigaret. Het eindexamengala, dat voor donderdagavond stond gepland, is geannuleerd.

Traditie

De examenstunt is traditie, maar ook een dag die schoolleidingen vrezen. Deze week alleen al ging het mis in Elburg (er werd een sloopauto aangestoken), in Almelo en in Wijk en Aalburg (zwaar vuurwerk). In Ermelo werd preventief een school in lockdown geplaatst, na signalen dat er groepen onbekende jongeren op weg waren.

Een schuimmachine en een confettikanon op het schoolplein van het Oostervaarders College in Almere-Buiten.

Foto VLN Nieuws/ANP

De examenstunt in Almere-Buiten – een schuimmachine en een confettikanon op het schoolplein – was afgestemd met de schoolleiding. Het begon feestelijk. Totdat groepjes leerlingen uit de lagere klassen zich ermee begonnen te bemoeien. Op beelden is te zien hoe een prullenbak door de lucht vliegt. Een vuilniscontainer dendert over het schoolplein. Er zou met meubels zijn gegooid. De school meldt dat vijf leerlingen gewond zijn geraakt. Toen is de politie gebeld.

Op het bruggetje vindt de vriendin met het werkboek „meubels wel een groot woord voor prullenbakken.” Sara zegt dat er wel stoelen door de lucht gingen. Toen er ook metalen bussen met spuitconfetti over en weer vlogen, zag ze een aantal bebloede gezichten. „Maar vechtpartijen: nee.” Dat zeggen meerdere leerlingen: gevochten werd er niet.

Er is maar weinig geregistreerd van het ‘uit de hand lopen’. Volgens leerlingen omdat er binnen een telefoonverbod is. Bewakingsbeelden heeft de school overgedragen aan de politie. Van het politiegeweld is echter voldoende beeld, dat gretig wordt verspreid. De jongste van de vier vriendinnen, die niet in een examenklas zit, pakt haar telefoon. „Kijk deze, die heeft iedereen geslagen”, zegt ze over een agent. „Heel veel moeders zijn boos”, zegt Sara.

Zoals de moeder van Sami (15), Tala Delkhoshnavaz. Ze is donderdagochtend op gesprek geweest bij de veiligheidscoördinator van de school, maar dat heeft haar niet milder gestemd. Haar zoon kreeg een klap terwijl hij, volgens hemzelf, zich terugtrok. „We zijn allemaal op de rug geslagen”, zegt hij. Beelden tonen ook klappen op de benen. Volgens verschillende leerlingen was het bij een versmalling op het schoolplein moeilijk voor de achtersten om weg te komen, aangezien de voorsten geen haast maakten. Toch werd er gemept. Delkoshnavaz heeft een klacht ingediend bij de politie. „Maar ook de school moet hier verantwoordelijkheid voor nemen. Want mijn zoon is hier op het terrein geslagen.” Ze hoopt dat meer ouders zich uitspreken.

Jongeren van buiten

Maar wat is het hele verhaal? Waren er groepen jongeren van buiten de school betrokken? Leerlingen zeggen van niet, de schoolleiding kan het niet uitsluiten. „Dat beeld hebben we niet compleet”, zegt Floris van den Driesche, communicatie-adviseur van de Almeerse Scholen Groep, waar de school onder valt. „We hebben hier ook geen routine in. Gelukkig maar,” zegt bestuurssecretaris Hugo de Boer. „Laat duidelijk zijn: dit is heel vervelend.”

Drie personen zijn aangehouden vanwege het niet volgen van vorderingen en het beledigen van een ambtenaar in functie.

Foto VLN Nieuws/ANP

Waarom de politie leerlingen in colonne naar het nabijgelegen KFC-restaurant dreef, is onbekend. Zeker drie jongeren zijn toen aangehouden, onbekend is waarom. Het gerucht dat een meisje daarbij haar neus heeft gebroken, wordt op het bruggetje ontkracht. „Ik ken haar”, zegt Sara. „Dat is niet waar. Wacht ik bel haar even.” Vergeefs. „Ik denk dat ze slaapt.” Even later meldt Sara dat ze haar heeft opgezocht; het meisje heeft geen letsel.

Sami laat een aantal racistische reacties zien bij nieuwsberichten op sociale media. „Lees dat nou maar niet”, zegt zijn moeder in de KFC, waar ze met haar twee zoons is gaan lunchen. In fatsoenlijkere commentaren wordt opgemerkt dat een aantal leerlingen zich weinig aantrok van de bevelen van de politie. Sommige gaven een grote bek. „Maar er waren ook agenten die onnodig provocerend waren”, zegt Delkoshnavaz. Ze was snel op school woensdag, nadat haar zoon geslagen was. „Het leek alsof ze er van genoten.”


Premier Schoof: kabinet stond niet buitenspel bij Voorjaarsnota

Premier Dick Schoof ontkende donderdag tijdens zijn wekelijkse persconferentie dat de coalitie buiten het kabinet om afspraken over de Voorjaarsnota heeft gemaakt. Het was dus niet „tekenen bij het befaamde kruisje” voor het kabinet, zei Schoof op mediavragen.

Verschillende bewindslieden lieten zich na het Voorjaarsakkoord kritisch uit over de gang van zaken. Minister van Onderwijs Eppo Bruins (NSC) vroeg zich donderdag voor de ministerraad bijvoorbeeld af of „alle consequenties” van de huidige Voorjaarsnota „doorleefd en doorvoeld” worden.

Staatssecretaris Ingrid Coenradie (Justitie, PVV) was teleurgesteld dat er geen extra geld komt om het cellentekort op te lossen. „Zoals ik hem nu zie, zie ik niet hoe dit mogelijk is”, zei ze. Minister Eddy van Hijum van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (NSC) heeft tijdens de laatste onderhandelingsnacht gedreigd met aftreden, als er geen verzachtende maatregelen voor bezuinigingen op WW-uitkeringen zouden komen.

Cijfers vrijdag bekend

Schoof zei dat de gesprekken over de Voorjaarsnota al sinds januari liepen, dat er gesprekken zijn geweest tussen minister Eelco Heinen van Financiën (VVD) en vakministers, en dat er uiteindelijk ook nog een aantal „politieke vragen” open waren. Het waren de vier coalitiepartijen PVV, NSC, VVD en BBB die woensdag na een ruim een etmaal onderhandelen naar buiten brachten dat er een akkoord lag.

Geen extra geld voor het cellentekort was een van de keuzes tijdens de onderhandelingen, legde Schoof uit. „Dat kan betekenen dat ministers en staatsecretarissen niet krijgen wat ze graag zouden willen hebben.” En zo zijn meer financiële keuzes gemaakt, zei Schoof: „Dat betekent niet dat elke minister meteen bij elk onderwerp staat te jubelen.”

Al met al sprak Schoof zelf van een „evenwichtig pakket” waar hij „uiteindelijk toch tevreden” mee was. De onderliggende stukken van de Voorjaarsnota komen alleen op Goede Vrijdag pas naar buiten, zo heeft de ministerraad donderdag besloten, omdat deze nog aangepast worden. „Alle cijfers worden morgen gepubliceerd”, zei Schoof.

Liveblog
Voorjaarsnota 2025


Waarom minister Van Hijum dreigde met opstappen: hij wilde bezuiniging op werklozen ‘verzachten’


Minister Van Hijum keert zich tegen het pensioenvoorstel dat voor zijn NSC zo belangrijk is

Minister Eddy van Hijum (Sociale Zaken, NSC) reageert afwijzend op het pensioenvoorstel van NSC, BBB en PVV. Deze partijen willen pensioenfondsen verplichten om werknemers en gepensioneerden inspraak te geven bij het verhuizen van hun tot nu toe opgebouwde pensioengeld naar het nieuwe stelsel. Van Hijum concludeert dat de „veronderstelde voordelen niet opwegen tegen de nadelen”, zo zei hij na de wekelijkse ministerraad. Volgende week debatteert de Tweede Kamer over dit voorstel.

Dat Van Hijum het voorstel afwijst, is opvallend omdat het zo’n belangrijk standpunt is van zijn eigen NSC en in het bijzonder van partijleider Pieter Omtzigt. Bovendien keert Van Hijum zich hiermee, namens het hele kabinet, tegen een voorstel van drie van de vier coalitiepartijen. De VVD is wel een uitgesproken tegenstander van het NSC-voorstel.

Maar als minister heeft Van Hijum een „eigen rol en verantwoordelijkheid voor het stelsel en de uitvoerbaarheid”, zegt hij in een toelichting. Het voorstel van zijn partijgenoten leidt tot „grote gevolgen voor de uitvoering, vertraging en financiële gevolgen”, volgens Van Hijum. „Wij vinden dat bestuurlijk niet verstandig.”

De minister heeft geluisterd naar de brede kritiek die het voorstel kreeg vanuit de pensioensector, toezichthouders en werkgevers- en werknemersorganisaties. Pensioenfondsen schreven dat het voorstel „getuigt van onbehoorlijk bestuur”. Toezichthouder De Nederlandsche Bank waarschuwde voor „onnodig complexe uitvoering” en jarenlange vertragingen. En de Raad van State adviseerde Van Hijum om zich tegen het voorstel te keren omdat het zou leiden tot een „ernstige verstoring” van de overgang op de nieuwe regels, waar pensioenfondsen al jaren mee bezig zijn.

Van Hijum zegt dat hij ziet dat er „zorgen” leven over de overgang op nieuwe pensioenregels, en hoe die uitpakt voor mensen. Om daaraan tegemoet te komen wil hij dat pensioenfondsen „beter uitleggen” waarom hun keuze om het oude pensioengeld mee te verhuizen in hun geval voordelig is.

Nieuwe poging

NSC-leider Pieter Omtzigt probeerde al in 2022 om meer inspraak te regelen, toen de Tweede Kamer debatteerde over de nieuwe pensioenwet. Zijn voorstel de pensioenfondsen referenda te laten houden werd weggestemd en de wet trad in 2023 in werking. Pensioenfondsen hebben tot 2028 de tijd om over te stappen. Maar de partijen die het plan van Omtzigt toen steunden, hebben inmiddels een meerderheid in de Tweede Kamer. Vandaar dat hij nu een nieuwe poging doet, samen met coalitiepartners BBB en, sinds deze maand, PVV.

In hun voorstel moeten pensioenfondsen hun aangesloten werknemers en gepensioneerden vragen of ze hun tot nu toe opgebouwde pensioengeld mogen meeverhuizen naar het nieuwe stelsel. Ze moeten dan kiezen uit twee vormen van inspraak.

Fondsen kunnen mensen de kans geven om individueel bezwaar te maken. Dan wordt alleen het ‘oude’ pensioengeld van deze bezwaarmakers afgezonderd, waarvoor de oude regels blijven gelden. Een pensioenfonds mag ook een referendum organiseren. Dan moet minimaal 30 procent van de aangesloten werknemers en gepensioneerden komen stemmen én een meerderheid moet instemmen met overzetten van ‘oud’ pensioengeld. Anders geldt het nieuwe stelsel alleen voor nieuwe premies.

In de Tweede Kamer is het pensioenvoorstel kansrijk, maar in de Eerste Kamer lijkt er geen meerderheid voor te zijn. Toch is het voor de Eerste Kamer niet eenvoudig om er zomaar tegen te stemmen, want het NSC-plan is geen apart wetsvoorstel. Het is een voorgestelde aanpassing (‘amendement’) bij een technisch wetsvoorstel van minister Van Hijum dat pensioenfondsen een jaar langer geeft – tot januari 2028 – om over te stappen op het nieuwe stelsel. Dat uitstel heeft de sector hard nodig.

De Eerste Kamer kan de NSC-aanpassing alleen tegenhouden door tegen het volledige wetsvoorstel te stemmen. Of door dat wetsvoorstel terug te sturen naar de Tweede Kamer: dan dreigt er een patstelling.

Een andere mogelijkheid is dat Van Hijum zelf besluit om het wetsvoorstel, met de voor hem ongewenste aanpassing, niet door te zetten. Hij zal dan wel een andere manier willen zoeken om het uitstel tot 2028 te regelen.