De Amerikaanse president Donald Trump heeft de ingelaste importtarieven voor een aantal autofabrikanten in Mexico en Canada met één maand uitgesteld. Dat heeft het Witte Huis woensdagavond laten weten, nadat Trump bijna een uur met de Canadese premier Justin Trudeau heeft gebeld.
„We gaan een maand vrijstelling geven voor alle auto’s die via [de vrijhandelsovereenkomst tussen de VS, Canada en Mexico] binnenkomen”, zei Trump in een verklaring die een persvoorlichter van Washington voorlas. Dat meldt CNN. Trump zou hebben gesproken met „drie grote” autodealers, Stellantis, Ford en General Motors, die nog even vrijgesteld worden van een verhoging van de importtarieven.
Trump en Trudeau spraken elkaar met name over de heffingen, zo berichtten internationale persbureaus. Daarnaast beschuldigde Trump de Canadese premier ervan niet genoeg te doen aan de afgesproken grensbewaking tegen drugssmokkel en migranten. „Hij zei dat het beter gaat, maar ik zei: dat is niet goed genoeg”, aldus Trump op zijn platform Truth Social. Hij vindt daarom dat Trudeau zelf verantwoordelijk is voor de heffingen.
Trump lanceerde dinsdag een nieuwe handelsoorlog door importtarieven op te leggen aan Washingtons drie grootste handelspartners: 25 procent voor Canada en Mexico en 20 procent voor China. Dit leidde tot onmiddellijke vergeldingsmaatregelen van die drie landen, waardoor de financiële markten in een neerwaartse spiraal terechtkwamen. De Canadese premier Justin Trudeau zei woensdag, na afloop van het telefoongesprek met Trump, niet bereid te zijn de Canadese vergeldingsheffingen tegen de VS op te heffen.
Liveblog Amerikaanse politiek
Hooggerechtshof VS spreekt zich voor het eerst uit tegen Trumps ontmanteling van ontwikkelingshulp USAID
Het Openbaar Ministerie zoekt negen Israëliërs vanwege hun rol in de gewelddadigheden rond de voetbalwedstrijd tegen Ajax van afgelopen november. De Amsterdamse politie heeft hun portretten al voorgelegd aan de politie in Israël, maar dat heeft nog niet tot identificatie van de verdachten, laat staan tot hun arrestatie, geleid. Dit laat een woordvoerder van het OM donderdag weten.
Het gaat om mensen die zich „vermoedelijk schuldig hebben gemaakt aan geweld tegen mensen en voertuigen” in Amsterdam tussen 6 en 8 november 2024. Woensdagavond verspreidde de politie beelden van 23 verdachten, daarop herkenbaar getoond, die vermoedelijk betrokken waren bij de gewelddadigheden. Zeven van de getoonde verdachten zijn vermoedelijk supporters van Maccabi Tel Aviv.
Onder hen bevinden zich de man die een Palestijnse vlag van de gevel van een pand aan het Rokin in Amsterdam heeft getrokken en een man die met een riem op een taxi heeft geslagen. Beelden van hun agressie werden al vóór de wedstrijd Ajax-Maccabi verspreid op internet en vormden volgens de Amsterdamse driehoek (burgemeester, politie, justitie) de lont in het kruitvat voor de geweldsuitbarsting van na de wedstrijd.
Lees ook
Hoe Amsterdam even strijdtoneel werd van de Gaza-oorlog
Taxichauffeur
NRC sprak recent met een andere taxichauffeur wiens auto in de nacht voor de wedstrijd ook werd belaagd. Zijn schuifportier werd volgens hem geforceerd door Maccabi-supporters. Beelden die NRC zag ondersteunen zijn verhaal. Naar eigen zeggen heeft hij zelf op moeten draaien voor de schade, „een dure grap”. Zijn naam is bekend bij de redactie.
De chauffeur stelt aangifte te hebben gedaan, maar wat daarmee is gebeurd, is niet na te gaan. Hij zegt niets meer te hebben vernomen van de politie. Dit incident is eerder door NRC beschreven in een reconstructie in november.
Ook hebben meerdere partijen aangifte gedaan tegen Maccabi-supporters wegens groepsbelediging. In Amsterdam zongen die beledigende liederen, waarbij in elk geval het refrein ‘Fuck the Arabs’ klonk. Dat wangedrag is volgens de woordvoerder van het OM geen onderwerp van het onderzoek naar de negen verdachten. De woordvoerder kon niet vertellen hoe het met dit onderzoek naar de racistische spreekkoren staat.
Rechtbank
Woensdag stonden drie mannen voor de rechtbank in Amsterdam voor hun aandeel in de gewelddadigheden rond de wedstrijd, donderdag nog eens twee. Twee van de verdachten die woensdag voor de rechter kwamen, hadden volgens het OM opruiende, tot geweld aanzettende berichten geplaatst in een app-groep. Daarin deelden honderden mensen berichten over de Israëlische bezoekers, met aanwijzingen waar die zich bevonden en aansporingen om ze geweld aan te doen. De derde verdachte had de middag daarvoor een Maccabi-supporter nagezeten met een riem.
De rechter doet over twee weken uitspraak in deze zaken. In december werden al vijf mannen veroordeeld voor het plegen van of aanzetten tot geweld tegen Israëlische supporters. Ze kregen straffen die opliepen van een werkstraf tot zes maanden cel.
Lees ook
Zeker na Ajax-Maccabi voelen inwoners van Amsterdam Nieuw-West zich achtervolgd door het debat over integratie: ‘Wij hebben het weer gedaan’
Vrouwen blijven ondervertegenwoordigd in de Nederlandse muziekindustrie. Er is beperkte vooruitgang geboekt de afgelopen vijf jaar. Nog steeds is het overgrote deel van de professionele muzikanten in Nederland man, bovendien verdient hij meer.
Dat blijkt uit nieuw onderzoek van auteursrechtenorganisatie BumaStemra, die de rechten beheert van 40.000 Nederlandse muziekmakers. „Als bepaalde groepen structureel ondervertegenwoordigd blijven, missen we belangrijke verhalen, inzichten en creativiteit”, zegt interimdirecteur Marcel Gelauff in een begeleidend persbericht. Vijf vragen en antwoorden.
1. Ging het de laatste jaren niet juist goed met vrouwen in de muziek?
Dat lijkt er wel op: de grote festivals lijken vrouwen de laatste jaren steeds beter te vinden, en steeds vaker als headliners. In 2019 zei Lowlands-directeur Eric van Eerdenburg nog: „Als je het hebt over de hoofdacts is de vijver met geschikte vrouwelijke acts nu eenmaal niet zo groot.” Maar dit jaar is Chappell Roan een van hun headliners, heeft Pinkpop Olivia Rodrigo als hoofdact, en is op Best Kept Secret Eefje de Visser als headliner geprogrammeerd.
Toch blijkt uit een ander onderzoek, door Poplive, een onderzoeksproject van onder meer de Erasmus Universiteit in Rotterdam, dat in 2024 zelfs juist weer iets minder vrouwen op de festivals waren geboekt.
2. Wat zijn de resultaten van het BumaStemra-onderzoek?
In 2024 was 16 procent van de leden van BumaStemra vrouw. Dat is meer dan in 2016, toen was het nog 13 procent, maar dat is toch aan de lage kant, schrijft de organisatie. Die vijver waar Van Eerdenburg het over had, wordt zo niet snel een meertje. Onder de jongere muziekmakers zijn de percentages overigens wat hoger: tot en met 18 jaar is 31 procent vrouw, en in de groep van 19 tot 25 is 23 procent vrouw.
3. Is de emancipatie in de muziek mislukt?
BumaStemra heeft ook een enquête gehouden onder 560 leden, waaruit blijkt dat vrouwen weliswaar tevredener zijn over de arbeidsomstandigheden dan eerder (39 procent in 2017, 45,6 procent in 2024), maar dat meer dan de helft van de vrouwen het gevoel heeft harder te moeten werken om hun muziek gehoord te krijgen. Ruim een derde voelt zich überhaupt niet serieus genomen. Bijvoorbeeld „omdat er wordt verondersteld dat ze geen technische of instrumentale kennis hebben”.
De muziekwereld is dus een mannenwereld, vindt een overgrote meerderheid van de vrouwelijke respondenten. En ze hebben gelijk als het aankomt op de grootverdieners: in de top 100 hoogste inkomens onder de BumaStemra-leden stonden afgelopen jaar zes vrouwen (twee meer dan in 2016), en hun aandeel in de totale inkomsten was 3 procent.
Uit eerder onderzoek in opdracht van het Britse Lagerhuis blijkt dat discriminatie en seksisme „diepgewortelde problemen” in de muziek zijn. Vrouwen ervaren beperkte mogelijkheden in hun carrière, krijgen onvoldoende ondersteuning en hebben te maken met genderdiscriminatie en seksuele intimidatie. Bovendien worden ze systematisch ondergewaardeerd en is er „een onevenredige focus op hun uiterlijk”.
4. Is er niets positiefs over vrouwen in de muziek te melden?
Jawel. Het aantal vrouwelijke muziekprofessionals dat rolmodellen van hetzelfde geslacht kan noemen, is gestegen. Dit lijkt erop te wijzen dat er meer vrouwen in de sector werken, die zichtbaar genoeg zijn om genoemd te worden als rolmodel. En bovendien – ook al is de loonkloof nog aanzienlijk – stijgt het inkomen van vrouwen sneller dan dat van mannen: het gemiddelde inkomen van de top-100 vrouwelijke leden van BumaStemra steeg met bijna 70 procent. Ook is het aantal vrouwen dat positief antwoordt op de stelling ‘Hoe ik eruit zie is belangrijk voor hoe mensen over mij denken als muziekmaker/artiest’ met 10 procent gedaald – dat was 75 procent.
5. Wat te doen?
BumaStemra roept op eerst ook ervaringen van mensen met andere genderidentiteiten in beeld te brengen. Omdat dit een vervolgonderzoek is over de verschillen tussen mannen en vrouwen, zijn nu andere identiteiten niet meegenomen. Ook kan er een combinatie aanwezig zijn van meerdere vormen van discriminatie op allerlei gebieden.
Ook zegt BumaStemra: „Streef ernaar om met iedere communicatie-uiting genderstereotypen te doorbreken”. Op die manier moeten denkpatronen en vooroordelen worden aangepakt, het liefst al bij de opvoeding van kinderen. Daar hoort ook dialoog bij, en beleid waarbij alle genders betrokken zijn. Marcel Gelauff: „Hoewel er vooruitgang zichtbaar is, blijft er nog veel werk aan de winkel.”
De lome mellow sfeer. De langgerekte hoge synthesizer (‘drone’) noot. Het zonnige refrein. De extatische kreet „My life, my life, my life!”. Het nummer ‘Everybody Loves The Sunshine’ van Roy Ayers uit 1976 was een oerbron van inspiratie voor een kleine 190 artiesten uit de hiphop, r&b en soul. Ze sampelden er deeltjes uit of hergebruikten kenmerkende sfeerelementen.
‘Summertime’ van DJ Jazzy Jeff en The Fresh Prince uit 1991 straalde dezelfde zomerse onbezorgdheid uit. Of hoe ‘My Life’ van rapper Dr. Dre begint, en hoe het trio TLC er in ‘My Life’ langs scheerde (op 3 min 13). Of de smachtende cover van D’Angelo in 2000. „Het nummer lijkt elke generatie te raken”, stelde Ayers zelf vast in The Guardian. Iedereen houdt van de zon, behalve Dracula.”
Het is dan ook dit magische nummer waarom de dinsdag in New York overleden vibrafonist, componist en producer Roy Ayers (84) het meest zal worden herinnerd. Om de zoveel tijd ontdekte een nieuwe generatie, van Pharrell Williams tot Common, de lome, groovy souljazz van Ayers, van hitsongs tot obscuurdere albums. Maar komt de zon eenmaal goed door, dan drukt de jukebox in je hoofd automatisch de knop van ‘Everybody Loves The Sunshine’ in, al is het ruim vijftig jaar terug dat Ayers het opnam op een bloedhete dag in de Electric Lady studio in New York.
Traditionele jazz
Het nummer, vertelde hij bij een optreden op North Sea Jazz in 2011, bracht hem zelf altijd terug naar zijn jeugd in Los Angeles. Al als klein jongetje zag hij Lionel Hampton los gaan op de vibrafoon, hij werd direct aangestoken door de energie. Toch zou het tot zijn zeventiende duren voor hij zelf zijn eerste vibrafoon had. Ontdekt door de fameuze jazzauteur en producent Leonard Feather debuteerde Ayers in 1963 met het album West Coast Vibes met traditionele jazz. Al snel vroeg fluitist Herbie Mann hem voor zijn band, ze namen samen drie albums op.
Met zijn band Roy Ayers Ubiquity begon Ayers midden jaren zeventig en tachtig jazz te combineren met disco en funk. Zijn muziek werd steeds dansbaarder, met albums als Lifeline (1977) met daarop hits als ‘Running Away’. Of Fever (1979) met ‘Love Will Bring Us Back Together’. Het gebruik van zijn vibrafoonmallets werd ondergeschikt aan zijn zang.
In de jaren tachtig begon hij Uno Melodic, zijn eigen platenlabel, waarna Gold Mink Records volgde. Hij liet zich gelden als producer, voor onder meer platen van Fela Kuti. In de daaropvolgende jaren sloeg hij weer een andere richting in. Groot werd zijn invloed op de ontwikkeling van de neo-soul-beweging met artiesten als D’Angelo. Warmbloedige vibes in ‘Take a Look at Yourself’ op Guru’s album Jazzmatazz was in 1993 voor een groot publiek ook een hernieuwde kennismaking met de pionier.
Spraakzame gastheer
Zijn laatste soloalbum Mahogany Vibe kwam uit in 2004, met bijdragen van Betty Wright, Kamilah en Erykah Badu. Veel artiesten vroegen om samenwerking, zoals Erykah Badu of Tyler, the Creators in de track ‘Find Your Wings’ (2015).
Het laatste decennium van zijn leven trad hij nog altijd op, al vonkte zijn spel op de vibrafoon nog weinig, de mallets bleven vaak ongebruikt. De optredens waren een stoofpotje van acidjazz, soul, funk en slaapkamer r&b door zijn band, met Ayers als spraakzame, authentieke gastheer die áltijd zin had in zijn grootste hit.
