In België zijn zondag vier tieners opgepakt die een aanslag zouden hebben willen plegen op een locatie in Brussel. De mannelijke verdachten zijn tussen de 15 en 18 jaar oud en werden opgepakt in Brussel, Charleroi, Luik en Ninove, melden Belgische media. Volgens het Belgische OM zou het gaan om extremistische moslims. Ze worden verdacht van deelname aan een terroristische organisatie en het voorbereiden van een aanslag.
Het viertal zou een aanslag hebben willen plegen op een concertzaal in Brussel. In een chatgroep zou zelfs de datum van de terreurdaad al vaststaan, meldt Het Nieuwsblad. Het OM wilde niet zeggen hoe concreet de plannen voor de aanslag waren, „maar ze waren in ieder geval concreet genoeg om tussen te komen”, aldus een woordvoerder tegen VRT. In de woningen van de verdachten werden geen wapens of explosieven aangetroffen.
De Belgische minister van Justitie Paul van Tigchelt noemt de jonge leeftijd van de verdachten een „bevestiging van het huidige dreigingsbeeld” in België. „Het is niet de eerste keer dat we zien dat jongeren vooral via sociale media, via besloten communicatiegroepen, zeer snel radicaliseren.” Sinds de aanslag op Zweedse voetbalsupporters in Brussel van oktober vorig jaar staat het dreigingsniveau in België op 3. Dat betekent dat een aanslag mogelijk en waarschijnlijk is.
De vier verdachten zijn zondag verhoord en worden maandag voorgeleid bij de rechter. In het geval van de 18-jarige verdachte zal het gaan om de onderzoeksrechter, de drie minderjarige verdachten zullen waarschijnlijk voor de jeugdrechter moeten verschijnen.
Het Openbaar Ministerie vindt dat omroep PowNed niet strafbaar handelde door het uitzenden van beelden die gemaakt waren met een verborgen camera. De omroep maakte in 2014 in het geheim opnames van afspraakjes van Onno Hoes, destijds burgemeester van Maastricht, met een dertig jaar jongere man. Eerder liet het OM de zaak tegen PowNed en de man vallen. Hoes was het hier niet mee eens en begon een beklagprocedure. Het gerechtshof gaf het OM daarna de opdracht om alsnog te vervolgen. Deze woensdag diende de strafzaak voor de rechtbank van Amsterdam.
Functioneren en integriteit van Hoes lagen volgens justitie vanwege een eerdere affaire al onder het vergrootglas: zijn privéleven was onderwerp van publieke aandacht en debat. Hoes wist bovendien op grond van zijn functie en die van zijn levenspartner Albert Verlinde hoe media werken. Ook kon hem duidelijk zijn dat seksueel contact met een veel jongere man in het openbaar het risico inhield dat hij chantabel werd en zijn burgemeestersambt zou kunnen verliezen. In contacten met de destijds twintigjarige student Robbie Hasselt sprak Hoes zelf over het gevaar van uitlekken van gesprekken en opnames met verborgen camera.
Hoes zocht het contact met Hasselt en stuurde gesprekken steeds één bepaalde kant op. Dat zei iets over zijn oprechtheid en inschattingsvermogen
De beelden waar het tijdens de strafzaak van woensdag om draaide, werden op 3 december 2014 op tv uitgezonden door PowNed. Te zien was hoe Hoes tijdens contacten met Hasselt vertrouwelijke informatie over zijn ambt deelde en met dedain sprak over de Maastrichtse gemeenteraad.
Reeks rechtszaken
De rechtszaak van woensdag is de laatste in een hele reeks naar aanleiding van het item. In januari van dit jaar oordeelde de rechtbank in Amsterdam al dat Hasselt in 2014 niet strafbaar handelde.
Hoes werd in 2010 burgemeester van Maastricht. Eind 2013 kwam hij voor het eerst in opspraak. Shownieuws van SB6 bracht een foto naar buiten van Hoes, zoenend met een 24-jarige man in een hotellobby in de Limburgse hoofdstad. Kort daarna werd het profiel van de burgemeester op de homodating-app Grindr publiek. Hij stond daarop met een foto met ontbloot bovenlijf.
Het privégedrag van Hoes groeide uit tot een publieke kwestie. Paste dit allemaal wel bij het ambt van burgemeester? Maakte hij zich niet gevoelig voor chantage? In een lange vergadering van de Maastrichtse gemeenteraad bood hij zijn excuses aan. De fractievoorzitters kwamen na afloop met een gezamenlijke verklaring. Hoes kreeg de ruimte „zijn ambt ten volle waar te maken, zoals dat een burgemeester betaamt”. Een aantal fractievoorzitters maakte aanvullend daarop duidelijk dat het wat hen betreft eens maar nooit weer was. „Mochten er in de toekomst nog feiten naar boven komen die aantoonbare schade opleveren voor het ambt van burgemeester, dan heeft dat consequenties.”
Een jaar later zette het item van PowNed Hoes opnieuw vol in de schijnwerpers. In een nieuwe raadsvergadering bleef een motie van wantrouwen uit, maar kon de burgemeester tegelijkertijd niet meer op erg veel steun rekenen. Hoes trok zijn conclusies: „De stad worstelt enorm met de gevolgen van een zeer omstreden perspublicatie, en die worsteling kan ik de stad, zijn bestuur en mijzelf niet langer aandoen.” Bij de aankondiging van zijn afscheid maakte Hoes al duidelijk dat hij met zijn advocaat juridische stappen tegen PowNed voorbereidde.
Lees ook
Reconstructie: de val van Onno Hoes
Tweet
Het contact tussen Hoes en Hasselt ontstond eind september 2014, nadat Hasselt een tweet plaatste over een tv-uitzending waarin een weekend Maastricht viel te winnen. In dat bericht maakte hij een grap over een gangbang waarin ook de namen van Hoes en Verlinde vielen. Burgemeester Hoes zocht daarop contact via zijn officiële Twitter-account. Later volgden berichten via Facebook en ontmoetingen.
Hasselt, die media-ambities koesterde, had toen al contact gezocht met PowNed. Hij vond dat duidelijk diende te worden of de burgemeester zich hield aan zijn afspraken met de Maastrichtse gemeenteraad. De omroep zorgde onder meer voor apparatuur en dacht mee over het verloop van gesprekken. Hasselt verstrekt justitie onder meer een A4’tje met opmerkingen als: „Wat we willen horen: Ik vind je leuk. Ik wil je neuken.” PowNed wilde ook dat Hasselt met Hoes zou afspreken op een hotelkamer, wat de jongeman weigerde.
Op 12 december 2014, twee dagen na zijn aftreden als burgemeester, deed Hoes inderdaad aangifte. Het OM seponeerde de zaak in 2015, waarop de VVD-bestuurder een artikel 12-procedure startte om alsnog strafrechtelijke vervolging af te dwingen. Het gerechtshof Amsterdam stelde hem daarbij in juni 2017 in het gelijk, waarna een strafrechtelijk onderzoek volgde.
Terwijl dat liep, deed het hof in Amsterdam in 2019 uitspraak in een civiele procedure. Het hof woog het privacybelang van Hoes af tegen het recht op vrije meningsuiting. Het arrest liet de balans in deze zaak doorslaan ten gunste van de vrije meningsuiting, omdat PowNed „maatschappelijk relevante feiten” aan de orde stelde.
Elf jaar oud
Advocaat Jens van den Brink uitte woensdag namens PowNed zijn verbazing dat de omroep zich voorjaar 2025 nog voor de strafrechter moet verantwoorden. De zaak is elf jaar oud en bovendien heeft het hof van Amsterdam zich in het civiele arrest uit 2019 volgens de raadsman al gebogen „over dezelfde rechtsvraag”.
Van den Brink zegt dat Hoes het doet voorkomen alsof er sprake was van „gay bashing”. „Hij gebruikte termen als ‘lokhomo’ en ‘in de val gelokt’. Dat beeld droeg hij ook succesvol uit via RTL Boulevard, bestierd door Verlinde. Maar het is niet waar het in deze zaak om ging. Hoes had zelf bepaalde toezeggingen gedaan aan de raad, maar nam toch risico’s. Hij zocht het contact met Hasselt en stuurde gesprekken steeds één bepaalde kant op. Dat zei iets over zijn oprechtheid en inschattingsvermogen.”
De rechtbank doet uitspraak op 28 mei.
Lees ook
Integriteitscommissie VVD ziet geen onregelmatigheden bij aanstelling Onno Hoes
Fraudeurs hebben de afgelopen twee jaar voor ruim 107.000 euro aan onterechte vergoedingen ontvangen van BumaStemra. Er zou sprake zijn van identiteitsfraude, meldt de organisatie die vergoedingen incasseert voor ruim 35.000 componisten en tekstschrijvers.
Woensdag zou BumaStemra haar algemene ledenvergadering houden. Die is uitgesteld. De accountant keurt de jaarcijfers die op de vergadering besproken zouden worden pas goed als er meer opheldering is over de fraude. BumaStemra heeft „geen reden om te veronderstellen dat nog meer frauduleuze accounts in omloop zijn”.
Auteurs hebben recht op een vergoeding als hun nummer of tune wordt gespeeld op radio, televisie of een streamingsplatform. Artiesten registeren zich bij BumaStemra, die het geld in hun plaats int. Per gedraaid muziekstuk keren zij een bedrag uit aan de makers.
„Bij een reguliere controle viel het een van onze medewerkers op dat bepaalde mailadressen wel heel erg op elkaar leken”, zegt Marcel Gelauff, tijdelijk bestuursvoorzitter van BumaStemra. De mailadressen zijn gekoppeld aan 81 accounts waarmee ruim 890 muziekstukken werden geregistreerd.
BumaStemra heeft hen over 2024 en 2025 iets meer dan een ton uitbetaald. „Dat is pijnlijk en vervelend, maar het is een relatief bedrag ten opzichte van de 313 miljoen euro die we vorig jaar voor artiesten hebben geïnd.”
De organisatie weet niet wie de fraudeurs zijn en doet aangifte.
Ook is onduidelijk of de oplichters vergoedingen hebben gevraagd door bestaande nummers van andere auteurs op te geven, of dat ze fictionele werken indienden. „Het levert heel gedetailleerde vragen op”, zegt Gelauff. „Is iets bijvoorbeeld een nieuw werk als je alleen de titel verandert?”
Dancing Queen
„Als ik zou registreren dat ik ‘Dancing Queen’ van ABBA heb geschreven, moet ergens een rode vlag omhoog gaan”, zegt muzikant Arriën Molema, voorzitter van belangenvereniging BAM! Popauteurs. Er ligt volgens hem „veel druk” op het computersysteem van BumaStemra, waarop jaarlijks vele duizenden liedjes worden aangemeld.
Audio toevoegen aan zo’n registratie is overigens geen vereiste. „Als ik een liedje schrijf neem ik het op”, zegt Molema. „Maar als je bijvoorbeeld klassieke bladmuziek maakt, is daar niet altijd een opname van.”
Hoeveel auteurs per muziekstuk ontvangen is afhankelijk van veel factoren. Achtergrondmuziek in een tv-serie levert wat anders op dan een play op Spotify. „De schrijvers van de hits van Suzan & Freek of het songfestivalliedje van Claude [‘C’est La Vie’] zullen best veel geld krijgen voor hun airplays”, zegt Molema. „Ik verwacht niet dat de fraudeurs zich aan die tracks hebben gekoppeld.”
Molema stelt dat de fraudeurs „op een slimme manier geld hebben verdiend over de rug van muzikanten in het sowieso al fragiele ecosysteem van de muziek”.
De Europese Commissie presenteerde woensdag een omvangrijk pakket aan maatregelen voor de landbouwsector, dat administratieve lasten en controles moet verminderen en inspeelt op een betere crisisrespons en meer investeringsmogelijkheden. De maatregelen moeten tot flinke besparingen leiden. Europese boeren moeten tot zo’n 1,58 miljard euro besparen. Ook nationale regeringen moeten profiteren, met een uitsparing van 210 miljoen euro.
Ook wil de Commissie dat hoofdsteden meer flexibiliteit krijgen als het gaat om het inzetten van landbouwfondsen, bijvoorbeeld om de schade van klimaatrampen te herstellen. De maatregelen passen in de Brusselse geest de bureaucratische rompslomp te verminderen en het concurrentievermogen van Europa te vergroten.
Het is sinds het aantreden van Commissie-Von der Leyen II de derde zogenoemde Omnibus, een pakket aan maatregelen dat de Europese regelgeving vereenvoudigt en wetgeving stroomlijnt. Eerder werd er gesnoeid in duurzaamheids- en investeringswetgeving. Voor juni staat er een ‘defensie-omnibus’ gepland, later volgt een ‘digitale omnibus’. „Dit is nog maar het begin”, aldus Valdis Dombrovskis, Eurocommissaris voor Handel, woensdag over de plannen. „Regelgeving wordt door meer dan 60 procent van de bedrijven in de EU gezien als een belemmering voor investeringen en 55 procent van het midden- en kleinbedrijf beschouwt regelgevingsobstakels en administratieve lasten als hun grootste uitdaging. Het mkb maakt 99 procent van alle bedrijven in de EU uit, waaronder een groot deel in de agro-industrie”.
De nieuwe landbouwmaatregelen moeten boeren en tuinders meer lucht geven. „De kern van het beleid zit niet zozeer in de versimpeling, als wel in de toepasbaarheid voor het boerenbedrijf”, stelt Christophe Hansen, Eurocommissaris voor Landbouw, tijdens een persconferentie in de Belgische hoofdstad.
Hansen haalde een onderzoek aan waaruit zou blijken dat boeren gemiddeld zeven volle dagen per jaar kwijt zijn aan administratie. Hij vindt dat te veel. „Ik bezocht recent een Nederlandse boerin, die zichzelf maar één week vakantie per jaar gunt. Het lijkt er ook nog eens op dat zij die ene week besteedt aan het invullen van formulieren. Dat moet worden gecorrigeerd.”
Bas Eickhout, Europarlementariër voor GroenLinks-PvdA, is kritisch: „Het is een slechte gewoonte geworden dat de Commissie ieder jaar, in plaats van elke zeven jaar, het landbouwbeleid aanpast. Dit hak-op-de-tak-beleid is slecht voor onze ambities, maar ook gekmakend voor boeren. Duidelijkheid voor de lange termijn moet voorop staan.”
Om het boerenbedrijf toekomstbestendiger te maken verdubbelt de Commissie de standaard EU-bijdrage voor kleine boeren: van 1.250 euro naar 2.500 euro per jaar. De kleine boer is volgens Eurocommissaris Hansen de „ruggengraat van het platteland”. Ook worden kleine boeren gevrijwaard van bepaalde milieuregels, terwijl ze wél kunnen profiteren van ecoregelingen die milieuvriendelijke landbouw belonen. Ze krijgen daarnaast gemakkelijker financiële steun via een eenmalige uitkering om het concurrentievermogen van hun bedrijf te verbeteren. De financieringsoptie loopt op tot 50.000 euro per bedrijf.
Over de gehele linie worden de administratieve lasten rondom milieueisen en controles vereenvoudigd en verminderd. Is een landbouwbedrijf gecertificeerd als biologisch, dan zal het automatisch voldoen aan een aantal van de EU-milieueisen voor financiering. Controles zullen worden gestroomlijnd door middel van satelliettechnologie. Daarnaast wordt er een nieuw principe ingevoerd: slechts één controle ter plaatse per bedrijf per jaar.
Daarnaast zet Brussel in op eenvoudigere procedures bij crisismanagement. Zo mogen lidstaten 3 procent van het nationale budget in het kader van het Gemeenschappelijke Landbouwbeleid besteden aan boeren en tuinders die kampen met de gevolgen van natuurrampen en dierziekten. Lidstaten krijgen ook meer flexibiliteit bij het invullen én aanpassen van hun landbouwbeleid, als het aan de Commissie ligt. Onder andere de milieuvoorwaarden die gelden voor boeren om subsidies te krijgen, zoals pesticidevrije bufferstroken langs sloten of het behoud van permanent grasland, worden meer aan de lidstaten overgelaten.
BBB-Europarlementariër Jessika van Leeuwen is „tevreden”. Ze reageert in een persbericht: „De Commissie luistert naar de zorgen van boeren, zoals die vorig jaar tijdens protesten duidelijk werden. Dit pakket is een eerste stap in de broodnodige vereenvoudiging waar de sector al jaren om vraagt.”
Het is zowel aan het Europees Parlement als aan de lidstaten om het Commissievoorstel inhoudelijk te behandelen en nader in te vullen. Onderhandelingen hierover worden voor het najaar verwacht.
Lees ook
Lees ook De landbouwdeal van Cees Veerman in 2004: Nederlandse mest in ruil voor Italiaanse melkboetes
