Tien graden verschil tussen provincies: waardoor zijn de temperaturen zó verschillend in Nederland?

Mathieu van der Poel komt aangelopen over het kunstgras op het middenterrein van het Velodrome André-Pétrieux. Of nou ja, het lijkt meer op waggelen wat de kersverse winnaar van Parijs-Roubaix – voor de derde keer op rij – doet. Op zijn voorhoofd staat een rimpel van modder, het lukt hem nog net zijn moeder Corinne een knuffel te geven.

Even later verschijnt ook Tadej Pogacar, en ook bij hem lijkt het meer op strompelen dan op zijn natuurlijke loopje. Terwijl achter hem renners zittend in het kunstgras worden geïnterviewd – staan kunnen ze niet meer – baant hij zich een weg door fotografen en officials naar een tent van de organisatie, om daar snel op een stoel plaats te nemen.

Kapot zijn ze, de twee beste renners van de wereld. Moegestreden na weer een koers vol aanvallen, die meer dan honderd kilometer voor de finish zijn begonnen. De afgelopen weken bestookten de Nederlander en de Sloveen elkaar constant in de grootste eendagskoersen van het wielerseizoen, en waren ze zo aan elkaar gewaagd dat ze elkaar bij de start van hun laatste confrontatie van dit voorjaar nog helemaal in balans hielden.

En ook deze zondag blijven de twee coureurs weer als laatste over, in de finale van Parijs-Roubaix. Er is een stuurfout van Pogacar voor nodig, waardoor hij in een greppel belandt, om het duel in het voordeel van Van der Poel te beslissen.

Een kroniek van een aangekondigde tweestrijd.

Het gonst

„Hey, niet te snel!” De Belgische renner Tim Wellens fietst in het Bos van Wallers over een van de zwaarste kasseienstroken van Parijs-Roubaix, maar het gaat hem te hard. Filmend met een telefoon wil hij zijn teamgenoot Pogacar vastleggen, maar die zet zo hard aan dat hij bijna uit beeld verdwijnt.

Op 10 februari zet Pogacar de resulterende video online, een week nadat Van der Poel het veldritseizoen heeft afgesloten met zijn zevende wereldtitel. Vanaf dat moment gonst het: zou de Sloveen mee gaan doen aan Parijs-Roubaix? Dat zou een bijzondere keuze zijn. Sinds Greg LeMond in 1991 meedeed als regerend Tourwinnaar, hebben alle renners die in de gele trui Parijs binnenreden de voorjaarskoers gemeden. De laatste keer dat een renner beide in hetzelfde jaar won, was Bernard Hinault in 1981.

Voor klassementsrenners is Parijs-Roubaix simpelweg te gevaarlijk. Een slippertje op een ongelijke kei en je sleutelbeen is gebroken, of veel erger. Herstellen doorkruist de voorbereiding om drie weken lang in de Tour de France op je allerbest te zijn. Pogacar heeft er ervaring mee: in 2023 viel hij in Luik-Bastenaken-Luik, brak zijn pols en moest zijn preparatie voor de Tour aanpassen. In Frankrijk moest hij dat jaar de gele trui aan Jonas Vingegaard laten.

Bovendien is het wielrennen de afgelopen decennia te veel gespecialiseerd: de dunne klimmers die doorgaans bergop uitvechten wie de grote rondes winnen, hebben niks te zoeken op de kasseien waar ze overheen stuiteren bij gebrek aan gewicht. Zulke koersen zijn geschikter voor grotere, gebloktere renners van het type Wout van Aert uit België of Van der Poel, niet Pogacar.

1-0 Van der Poel

Na de video uit Noord-Frankrijk blijft Pogacar lang stil over zijn voorjaarsplannen. Hij rijdt, én wint, de UAE Tour en wint ook Strade Bianche in Italië. Van der Poel begint zijn wegseizoen in de Belgische Samyn Classic, wint, en rijdt wat ereplaatsen bijeen in de Italiaanse rittenkoers Tirreno-Adriatico.

Ze treffen elkaar voor het eerst in Noord-Italië op 22 maart, bij de start van de klassieker Milaan-Sanremo. Ze maken er een onvergetelijke editie van: Pogacar begint met aanvallen op de Cipressa, 25 kilometer van het einde, en blijft aanvallen tot hij samen met Van der Poel en Filippo Ganna uit Italië Sanremo inrijdt. De rest van het peloton is kansloos achtergelaten, uitzonderlijk voor deze race. In de sprint weet de Nederlander zijn twee medekoplopers te verrassen; 1-0 voor Van der Poel in zijn onderlinge duel met Pogacar.

Het peloton verplaatst daarna zich richting België, voor eendagsklassiekers als de E3 Saxo Classic en Gent-Wevelgem. Van der Poel rijdt en wint de E3, maar Pogacar laat zich niet zien. In een persbericht dat eind maart uitkomt, valt te lezen dat hij zich heeft teruggetrokken. Want, zo staat er bijna achteloos: de Sloveen wil op zijn best zijn voor de Ronde van Vlaanderen én Parijs-Roubaix.

De keuze van Pogacar is er een uit eerzucht en uit liefde voor de geschiedenis van het wielrennen. Op 26-jarige leeftijd heeft hij de Ronde van Lombardije (vier keer), de Ronde van Vlaanderen (twee keer) en Luik-Bastenaken-Luik (twee keer) al gewonnen. Hij wil proberen de resterende twee grootste eendagsklassiekers te winnen; Milaan-Sanremo en Parijs-Roubaix. De Sloveen zou pas de vierde renner in de historie zijn die dat zou lukken.

Aan wielerwetten onttrekt Pogacar zich sowieso al jaren. De man met het kleine, ranke postuur kan tijdrijden, sprinten en liet in de Ronde van Vlaanderen zien dat kasseien hem niet deren. Sterker: in de enige Noord-Franse kasseienrit die hij in zijn profcarrière reed, een etappe in de Tour de France van 2022, was het de Sloveen die tijd pakte op zijn concurrenten, niet andersom.

Pogacar laat blijken dat het hem menens is: in een verkenning van het parcours van Parijs-Roubaix rijdt de Sloveen op twee van de drie zwaarste kasseienstroken – Mons-en-Pévèle en Carrefour de l’Arbre – de snelste tijd ooit gefietst. Weliswaar achter een motor, zo blijkt later, maar de vorm is er, en Pogacar kent schijnbaar geen angst voor de kasseien.

De voorpret wordt nog groter als Pogacar en Van der Poel op 6 april in de Ronde van Vlaanderen opnieuw een grote wielershow voorschotelen. Tot diep in de finale blijft Pogacar op elke heuvel versnellen, want hij weet: met Van der Poel naar de finish rijden is de koers verliezen in de sprint. Hij moet hem ergens afschudden. Bij zijn zevende aanval, op de Oude Kwaremont, lukt het hem eindelijk. Ruim zestien kilometer later komt Pogacar alleen over de streep; de stand is 1-1.

Ineens valt de beslissing

De onderlinge strijd moet worden beslist tussen de akkers van Noord-Frankrijk, op weggetjes die normaliter bereden worden door zware tractoren, met dikke banden die maling hebben aan scheef aflopende weggetjes vol knoeperds van stenen die een fietswiel doormidden kunnen breken.

Al vroeg laten de topfavorieten zich zien. De Deen Mads Pedersen geeft het startschot met een demarrage, daarna gaat Pogacar in de aanval, Van der Poel klapt er op zijn beurt overheen. Ze lossen elkaar niet, de grote namen, maar hun eerste speldenprikken zorgen ervoor dat het peloton achter hen volledig uit elkaar spat.

Terwijl de regie beelden van lekke banden, gebroken wielen en renners op de grond toont, blijven Pogacar en Van der Poel bij elkaar, hoeveel moeite ze ook doen om elkaar te lossen. De Sloveen bijt op zijn tanden en schudt met het hoofd. Van der Poel tuit zijn lippen nog maar eens bij weer een inspanning.

Op zo’n 70 kilometer van de finish gaat Pogacar er opnieuw vandoor. Van der Poel zit eigenlijk te ver van achter, maar met een reuzeversnelling rijdt hij zich toch naar het wiel van zijn rivaal. Ineens zitten ze, met nog meer dan 65 kilometer te gaan, samen en alleen aan kop. Van der Poels ploeggenoot Jasper Philipsen voegt zich nog even bij hen, maar moet hen even later weer laten gaan.

Nu vallen de verschillen tussen de coureurs op. Van der Poel is acht centimeter langer, negen kilo zwaarder. Hij lijkt soms zijn fiets uit elkaar te trekken, zoveel kracht probeert hij over te brengen op de pedalen. Pogacar heeft daarnaast een soepelere tred. Een paar keer versnelt hij bijna geruisloos, en ontstaat er ineens een klein gat tussen hem en Van der Poel.

Het duo bevindt zich op de Pont-Thibault à Ennevelin, een medium moeilijke kasseienstrook op 38 kilometer van de finish, als ineens de beslissing in de wedstrijd valt. De weg maakt een haakse bocht naar rechts en de Sloveen schat zijn rijbaan volledig verkeerd in. Plots ligt hij in de greppel, zijn ketting van de fiets. Van der Poel weet hem maar ternauwernood te ontwijken.

Zelfs een vanuit het publiek gegooide bidon, die zijn hoofd raakt, deert Van der Poel niet. Het gat is twintig seconden, wordt nog even dertien, maar loopt dan al snel op. Als Pogacar stopt voor een fietswissel wordt de witte vlag definitief gehesen. Met een grimas van vermoeidheid stuurt Van der Poel het velodrome in Roubaix op. Op de finishfoto die na afloop getoond wordt, is te zien hoe hij zelfs al voor de streep afstapt.

„Het is een grote eer om tegen iemand als Mathieu te mogen koersen. Als ik nog een kind was geweest, zou hij mijn idool zijn”, zegt Pogacar na afloop. Hij noemt het een van de zwaarste races uit zijn carrière. Van der Poel zegt even later: „Tadej is een van de beste renners ooit. Ik vermoed dat als hij stopt, zijn carrière een beetje op die van Eddy Merckx zal lijken.” Ze hebben er, ondanks alle inspanningen, van genoten. Beiden staan nu op acht gewonnen monumenten.

Van der Poel gaat na zijn zege met vakantie, Pogacar rijdt nog de Amstel Gold Race en Luik-Bastenaken-Luik. Ze treffen elkaar pas weer in de Tour de France, en zullen elkaar daar weinig tegenkomen omdat Pogacar voor het klassement rijdt en Van der Poel voor ritzeges. Vinden ze dat dan nog jammer? „Nu moet je niet te hebberig worden”, reageert Pogacar. „Laten we genieten van wat we hebben laten zien.”

Delen

Mail de redactie

Petra Laseur mocht niet toneelspelen op de Amsterdamse Montessori School. De school kende een strikte regel: leerlingen niet voortrekken. En dus werd de dochter van de bekende toneelouders Cees Laseur en Mary Dresselhuys verre gehouden van het schooltoneel.

Daarop meldde ze zich op zestienjarige leeftijd aan bij de Amsterdamse Toneelschool, waar ze in 1959 afstudeerde. Meteen kreeg ze een contract aangeboden bij de Nederlandse Comedie en debuteerde ze in de komedie Geleerde dames (Les Femmes Savantes) van Molière – het begin van een glansrijke carrière. Petra Laseur overleed afgelopen vrijdag op 85-jarige leeftijd, meldt haar familie aan NRC.

Ze trouwde in 1976 met dichter Martin Veltman, die in 1995 overleed. Uit een eerder huwelijk had ze twee zoons. Tot kort voor haar dood bezocht Laseur met grote regelmaat toneelvoorstellingen, bij voorkeur in ‘haar’ Stadsschouwburg in Amsterdam of in het naastgelegen Nieuwe de La Martheater. Sinds 1992 reikte ze ook elke twee jaar de Mary Dresselhuys Prijs uit, voor de ontwikkeling van het toneelspel in de breedste betekenis van het woord.

Zwemmend repeteren

Maar haar interesse reikte verder dan het toneel. Laseur was maatschappelijk betrokken, las dagelijks NRC en Het Parool en was, in navolging van Veltman, een aantal jaar bestuurslid van het Genootschap Onze Taal.

Later werd ze ambassadeur van de Nierstichting. Door het fameuze BNN-programma De Grote Donorshow in 2007 was ze op het idee gekomen om een nier af te staan aan een haar onbekende patiënt.

Nadat ze alle medische tests had doorstaan, kreeg ze voor de operatie in het ziekenhuis een plek toegewezen op een slaapzaal. Dát ging haar te ver. „Ik help de maatschappij graag maar ik wil een eigen kamer”, zei ze tegen de verpleegster. En zo geschiedde. Het hele donorverhaal, waarover ze zelf smakelijk kon vertellen, typeert haar. Inclusief de eis van een eigen kamer.

Petra Laseur acteerde niet („Dat doen ze in Goede tijden, slechte tijden”), ze speelde toneel. De witte wijn lag bij haar thuis niet in de koelkast, maar in de ijskast. En ze was grootmoeder, geen oma. In die rol bemoeide ze zich overigens niet met de opvoeding van haar vijf kleinkinderen. Tenzij een van hen een mes aflikte. „Daar zeg ik meteen iets van.”

Tuinieren met gelakte nagels

Het trefpunt voor Laseur en haar (klein)kinderen was, zeker in de zonnige maanden van het jaar, haar woonboot in Weesp, in een bocht van de Vecht. Ze genoot er van de rust en repeteerde al zwemmend haar teksten. Tussendoor knipte ze, met gelakte nagels, het riet bij.

Petra Maria Laseur werd op 26 november 1939 in Amsterdam geboren. Tot 1968 bouwde ze bij de Nederlandse Comedie een gevarieerd repertoire op van blijspelen tot tragedies en van wereldtoneel tot nieuwe Nederlandse teksten. Die rijkdom aan speelstijlen in voornamelijk grote rollen maakt haar tot een van de veelzijdigste actrices van haar generatie. Vanaf het begin van haar carrière was ze veelvuldig te zien in televisieseries, zoals De Stille Kracht (2000) en Rozengeur & Wodka Lime (2005).

Ook de filmwereld ontdekte haar talent. Ze speelde in 2001 in The Discovery of Heaven en, met Bram van der Vlugt, in Familie (2001). Ook trad ze vaak op met haar moeder. Ter gelegenheid van Dresselhuys’ tachtigste verjaardag in 1987 speelden ze samen in Een bijzonder prettig vergezicht, speciaal voor hen geschreven door Paul Haenen.

Dat Petra Laseur zich verbond aan de Nederlandse Comedie heeft haar vader nooit kunnen aanvaarden – hij was oprichter en directeur van de Haagse Comedie. In een interview met NRC zei Laseur dat er tussen haar vader en haarzelf „nooit iets [is] geweest”. Hij verliet het gezin toen ze vijf was. Samen met haar moeder en haar oudere zus Merel leidde Laseur naar eigen zeggen een onbekommerd leven.

Doos sherry

Het spel van Laseur kende een grote constante: het was altijd glashelder, mede dankzij haar perfecte dictie en verreikende stem. Met milde spot kon ze jonge collega’s aan het toneel nadoen die daar niets om gaven: „We hebben toch zenders?”

Ze liet zich ook nooit verleiden tot pathos of overdreven emotionaliteit in haar spel. Tweemaal ontving ze de Theo d’Or, de hoogste toneelonderscheiding: in 1973 voor de titelrol in Hedda Gabler van Ibsen bij Zuidelijk Toneel Globe en in 1981 voor haar rol van Lotte in Groot en klein van de jonge Duitse auteur Botho Strauss door het Publiekstheater.

Hoogtepunt was de scène waarin Laseur als Lotte bladerde in een reusachtig boek dat voor haar op het toneel lag. Ze hoopte hierin antwoord te vinden op haar levensvragen en ze wilde verlossing van de pijn, eenzaamheid en liefdesverdriet. Laseurs bijna rationele vertolking vormde een prachtig contrast met de heftige bewogenheid van dit stuk.

Ze schuwde het moderne theater niet, hoewel ze altijd een actrice bleef met een hang naar het toneel-van-vroeger. In interviews refereerde ze graag aan de „doos sherry” die in de tijd van de Nederlandse Comedie tijdens de generale achter het podium stond „tegen de dorst” of de paard-en-wagen waarmee ooit in Tilburg de decorstukken werden binnengereden.

Desalniettemin speelde ze later in haar carrière achtenswaardige rollen in de beroemde montagevoorstellingen van Gerardjan Rijnders, zoals Bakeliet (1987). Later gaf ze toe dat deze destijds revolutionaire voorstellingen wel ver van haar afstonden, maar ze vervulde haar taak met verve.

Een héérlijk leven

In december 2023 kreeg ze een slechte diagnose. Van operaties en chemokuren wilde ze niets weten. „Om dan, doodziek, drie maanden langer te kunnen leven? Mij niet gezien. Ik heb een héérlijk leven gehad,” zei ze tegen familie en vrienden. „Mijn leven is voltooid maar zolang ik gezond ben, leef ik nog even vrolijk door”.

Een van Laseurs laatste indrukwekkende optredens was in Richard III (2010) naast Gijs Scholten van Aschat in de titelrol. In 2011 vertolkte ze de rol van koningin Wilhelmina in de bejubelde musical Soldaat van Oranje. Hier schitterde ze zoals ze dat haar leven lang had gedaan: koninklijk, waardig en met perfecte dictie.

Delen

Mail de redactie