Syrische oppositie-aanhangers in Den Haag: Syrië zal nooit veilig zijn voor ons

Posted on October 27, 2024 by admin

„One, two, three, four, Bashar al-Assad, dic-ta-tor!’’ wordt er gezongen. Tussen de lindebomen op de Lange Voorhout protesteerden zondag honderden demonstranten tegen het plan van het kabinet om delen van Syrië veilig te verklaren voor terugkeer. „De mensen die je hier ziet staan kunnen geen stap in Syrië zetten”, zegt Daisy van der Pol, woordvoerder van de organisatie Vrije Syriërs, initiatiefnemer van deze demonstratie.

Het zijn leden van de Syrische diaspora, vooral mannen, maar ook gezinnen en vrouwen met kinderen nemen deel aan de demonstratie. Hun doel: laten klinken dat het voor hen nergens in Syrië veilig is zolang Assad daar aan de macht is – zelfs als het front ver weg is. Vlaggen van de Syrische opstand en de Free Syrian Army worden voor 15 euro uit een klein wagentje verkocht, bijna iedereen draagt er een.

„Hier kun je vrijuit praten, in Syrië kan dat niet,” zegt Iman Almeshaal. Ze loopt met een klein meisje, dat een zelfgebreide hoofdband van de vlag om haar hoofd heeft. Zij zou liever willen dat ze terug had gekund naar Syrië, dan kon ze haar vader zien. Of ze had afscheid kunnen nemen van haar moeder, die vijf jaar geleden overleed.

Enkele honderden Syriërs demonstreren tegen het aangekondigde voornemen van het kabinet om een deel van Syrië veilig te verklaren.

Foto’s: Bart Maat

Syriërs vormen de grootste groep asielzoekers in Nederland. Dit jaar al kwamen er meer dan 15.000 verzoeken binnen, 43 procent van het totaal aantal aanvragen. Vooral sinds 2015 kwamen Syriërs naar Nederland, er wonen nu zo’n 165.000 van hen hier.

In navolging van andere Europese staten onderzoekt het kabinet nu of delen van het land veilig verklaard zouden kunnen worden, zodat asielverzoeken van Syriërs mogelijk afgewezen kunnen worden.

Drie jaar in azc’s

Zijn zwager, Hassan Alsalka (21), werd geboren in Damascus en is al meer dan drie jaar in Nederland. Hij heeft er wel woorden voor: „Assad is een crimineel. Zijn regime wil mijn vader doden en heeft mijn oom al gedood. Ze waren op een demonstratie en het regime had daar een foto van. Mijn oom liep over straat en werd opgepakt, daarna is hij nooit meer gezien.”

Met zijn ouders vertrok hij negen jaar geleden uit Syrië. Het gezin vroeg asiel aan in Denemarken. Precies dat land besloot als eerste in Europa in 2021 de regio rondom Damascus als veilig gebied aan te merken. Verblijfsvergunningen werden ingetrokken. Zo ook die van Alsalka, die al vloeiend Deens sprak.

Het gezin besloot naar Nederland te gaan, waar het na drie jaar in azc’s een verblijfsvergunning kreeg. Nu staat hier plots hetzelfde ter discussie: „Mijn moeder is er echt ziek van”, zegt Alsalka. Hij leerde Nederlands tijdens een bijbaantje in de horeca, en was zich net aan het oriënteren op een studie rechten.

**Hassan Alsalka** (21) is geboren in Damascus en woont nu in Zwolle: „Assad is een crimineel.”

Kamer Amru (30) is al bijna tien jaar in Nederland. In 2011 deed ze als student mee aan anti-regeringsprotesten. In oktober van dat jaar werd ze op de universiteit in de stad Latakia gearresteerd. „Ik ben verkracht en geslagen door de bewakers. De littekens staan nog op mijn rug”, zegt Amru. „We zaten met veel mensen op een paar meter. Mensen stierven naast je op de grond aan hun verwondingen.” Toen ze in januari vrijkwam, vertrok ze.

Amru heeft inmiddels het Nederlanderschap en wordt door de plannen niet geraakt. Maar ze kwam naar Den Haag om Nederland op het hart te drukken: „Syrië is niet veilig”, zelfs wanneer er niet geschoten wordt. „Mijn broer werd in 2011 ook gearresteerd en zit nog in de cel. Ik heb al dertien jaar niets meer van hem gehoord.”

**Kamar Amru** (30) werd in 2011 opgepakt toen ze protesteerde tegen Assad: „Mijn broer werd ook gearresteerd en zit nog in de cel.”

Mustafa Zakour (34) was wiskundeleraar in Latakia en vluchtte zeven jaar geleden naar Nederland. Nu zit hij in het vierde jaar van zijn opleiding tot bio-medisch labonderzoeker in Leiden. „Ik ben naar Nederland gekomen op zoek naar een veilige plek voor mijn kinderen”, zegt hij, „en niet, zoals wordt beweerd, voor geld.” Zelfs wanneer repressie niet tot vervolging lijdt, dooft het levens uit, stelt Zakour. „Wie in Syrië geen steun betuigt aan Assad, kan geen werk krijgen, geen geld verdienen en maar moeilijk aan eten komen.” Hij heeft een familielid bij wie dit speelt.

**Mustafa Zakour** (34) uit Leiden: „Ik ben naar Nederland gekomen op zoek naar een veilige plek voor mijn kinderen.”

De middag verloopt rustig. Na de demonstratie stuurt Al-Khalil een bericht. Hij heeft een vertaler gevonden om alsnog woorden te geven aan zijn angst: „Wat als ik terug moet en weer tegenover datzelfde regime kom te staan waarvan ik ben gevlucht?” schrijft hij. „Ondanks alles houd ik vast aan de hoop dat Nederland bescherming blijft bieden aan degenen die dat nodig hebben.”

Vrouwelijke 17de-eeuwse kolonialist Maria van Aelst krijgt in toneelbewerking weinig verdieping

admin
November 18, 2024
0

Er is een meme die vaak opduikt in de context van Amerikaans imperialisme en oorlogszucht. Op de tekening zien we een man en een vrouw met een Arabische achtergrond, in een bergachtig gebied. In de lucht hangen drie vliegtuigen met de Amerikaanse vlag erop, die bommen boven het landschap loslaten. De man kijkt met een blik van verwondering naar boven en zegt: „They say the next ones will be sent by a woman!” De vrouw slaat haar ogen neer en antwoordt: „Really makes you feel like you’re part of history.”

Ik moest aan de satirische cartoon denken bij het zien van De mannen van Maria, de theaterbewerking van de gelijknamige roman van Anneloes Timmerije. De voorstelling is een initiatief van actrice Anna Drijver, die tevens de hoofdrol speelt, en werd aangekondigd met dezelfde heldhaftige publiciteitstekst als het boek: „Het waargebeurde verhaal van een vrouw die in een bikkelharde tijd zag wat haar mogelijkheden waren, haar eigen weg koos en deed wat geen enkele vrouw voor haar had gedaan.” Expres of per ongeluk word je als kijker zo op het verkeerde been gezet. Wat hoofdpersonage Maria van Aelst namelijk heeft ‘gedaan’ is, zo blijkt uit de voorstelling: in het begin van de zeventiende eeuw net zo’n gruwelijke kolonisator van het latere Indonesië worden als de mannen om haar heen.

**Anna Drijver** in de voorstelling ‘De mannen van Maria’.

Eenzijdig perspectief

Toneelschrijver Maxine Palit de Jongh traceert in haar bewerking hoe Van Aelst van slachtoffer van het patriarchale systeem zélf tot dader werd. Als meisje wordt ze naar ‘de Oost’ verscheept als ‘volksplanter’: ze wordt op een ‘meisjesmarkt’ geveild aan de hoogste bieder om Batavia met witte kinderen te kunnen bevolken. Als haar eerste echtgenoot overlijdt, zet ze via een zaakwaarnemer een eigen handel in sieraden op, en laat zich in haar huishouden ondersteunen door enkele tot slaaf gemaakte vrouwen. Haar gruwelijkste daden komen voort uit haar seksistische indoctrinatie: omdat haar is ingepeperd dat haar enige bestaansrecht als vrouw voortkomt uit haar rol als moeder, drijft haar kinderloosheid haar tot het ontvoeren van de dochter van een van haar dienstmeisjes.

Hoewel Palit de Jongh twee passages heeft toegevoegd waarin dieren aan het woord zijn, als metaforen voor het land dat de Nederlanders exploiteren, blijft het eenzijdige perspectief van Van Aelst dominant in de voorstelling. Haar gebrek aan introspectie levert voor een hedendaagse theatervoorstelling onoverkomelijke problemen op: ze is in haar slaafse hunkering naar weelde, huwelijk en moederschap een voorspelbaar product van haar opvoeding en omgeving en wordt nooit een interessant individu. De conventionele spelregie van Olivier Diepenhorst biedt ook geen verdieping: het spel van Drijver toont weinig tegenkleur ten opzichte van de emoties die al in de tekst besloten liggen en neigt in haar portrettering van de personages die Van Aelst tegenkomt naar karikatuur.

Vanwege het gebrek aan opvallende regiekeuzes blijft onduidelijk wat Drijver nu precies zo interessant vond aan dit verhaal, en waarom ze het naar het toneel wilde brengen. De spanning tussen proto-feminisme en kolonialisme is te zwak uitgewerkt om te beklijven, waardoor je als kijker lang voor het einde je aandacht verliest.

Vogelgriep laait op bij Puttense kippenboerderij: ‘Zware klap’

admin
November 18, 2024
0

Laatste update:

14:27

Nederland was bijna een jaar lang vogelgriepvrij, maar in een biologisch leghennenbedrijf in het Gelderse Putten is het virus weer ontdekt. Om verdere verspreiding te voorkomen gaat de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) de circa 23.000 kippen van het bedrijf ruimen. Dat meldt de Rijksoverheid maandag. De laatste uitbraak dateert van vorig jaar december.

Vogelgriep is net als het coronavirus een zoönose, een ziekte die zowel dieren als mensen kan treffen. Overigens worden kippen van het merendeel van de honderd varianten niet meer ziek. Vooral wilde vogels (als zwanen, ganzen en eenden) nemen het virus mee naar Nederland en dragen het virus bijvoorbeeld over via poep of veren. Het eten van eieren van besmette vogels is voor mensen niet gevaarlijk.

De uitbraak komt niet als een verrassing voor BBB-minister Femke Wiersma (Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur). „Dat dit vroeg of laat zou gebeuren, wisten we, maar het blijft ingrijpend”, schrijft ze op haar X-kanaal. „Ik kan mij voorstellen dat dit een zware klap is voor de betrokken pluimveehouder. We nemen passende maatregelen en houden de situatie nauwlettend in de gaten.”

Screening

De NVWA gaat de dertien pluimveebedrijven die in een zone van drie kilometer van de plek van de uitbraak liggen, klinisch screenen. Vervolgens zal de Gezondheidsdienst voor Dieren (GD) de betreffende boerderijen monitoren. Zo worden er bijvoorbeeld monsters van kadavers onderzocht en blijft de dienst contact houden met de bedrijven.

De 58 pluimveebedrijven die in een straal van tien kilometer liggen, mogen van de overheid geen „pluimvee en broed- en consumptie-eieren” vervoeren. Ook mag er geen mest van vogels en gebruikt strooisel worden afgevoerd. Bedrijven die naast vogels ook ander vee hebben, mogen ook niet de mest en het strooisel van andere dieren en dierlijke producten afvoeren.

LTO

De genoemde lokale maatregelen moeten verspreiding van de vogelgriep naar andere delen van het land voorkomen. Verder moet pluimvee in de buurt van Putten worden opgesloten in een hok en moeten hobbykippen worden afgeschermd, om de kans op contact tussen wilde besmette vogels en gehouden vogels te verkleinen. De NVWA gaat ook na of er producten of pluimvee van en naar de Puttense boerderij zijn vervoerd in de periode vóór de melding.

Boerenorganisatie LTO roept op tot een „onmiddellijke” landelijke ophokplicht, zo reageerde de organisatie maandagmiddag na bekendmaking van het nieuws uit Putten. „We zitten vanwege de vogeltrek in een risicovolle periode en zien ook besmettingen in omringende landen.”

De enige vrouw die keizer van China werd: Wu Zetian was machtig en meedogenloos – maar moorddadig?

admin
November 18, 2024
0

Als een vrouw uiterst intelligent en grenzeloos ambitieus is, doet dat zelfs tegenwoordig bij velen de wenkbrauwen fronsen. Laat staan in het China van de 7de eeuw.

In 624 krijgen houthandelaar Wu Shiyue en zijn vrouw een dochter. In die tijd geven Chinezen meisjes geen voornaam. Maar dit kind zou op latere leeftijd zichzelf een naam geven, als ze de eerste – en enige – vrouwelijke keizer van China is.

Hoe het burgermeisje Wu Zetian (wat niet de naam is die ze zichzelf gaf) het tot een van de machtigste vrouwen van haar tijd wist te schoppen, is onderwerp van de tentoonstelling Wu Zetian – De enige vrouwelijke keizer van China in het Princessehof in Leeuwarden.

Het museum neemt de bezoeker mee naar het begin van de Tang-dynastie (618-907). Aan de hand van Wu’s geschiedenis en opmerkelijk goed geconserveerde eeuwenoude objecten schetst de rijke expositie een beeld van deze fascinerende vrouw en het leven in het 7de-eeuwse China.

Mythes

Als Wu veertien is, neemt keizer Taizong het beeldschone meisje op in zijn harem – ze krijgt de bijnaam ‘de betoverende juffrouw Wu’. Als hij sterft, wordt ze naar een klooster gestuurd, maar opmerkelijk genoeg haalt Taizongs zoon, keizer Gaozong, haar terug en geeft haar een positie twee rangen onder de keizerin.

Hoe het Chinese hof er in die tijd uitziet, wordt op de tentoonstelling overtuigend in beeld gebracht met voorwerpen van keramiek maar ook van edelmetaal als zilver en goud, plus reproducties van muur- en zijdeschilderingen op de zaalmuren. Dames aan het hof zijn vaak hele dagen bezig met het verzorgen van hun uiterlijk, maar ze spelen ook spelletjes, musiceren of schrijven poëzie.

Hoe Wu zich een weg omhoog konkelt aan het hof, behoort tot een van de mythes die door de eeuwen heen rond haar zijn ontstaan. Vermoordt ze haar eigen dochter om de keizerin daarvan te kunnen beschuldigen? Tegenwoordig wordt gedacht dat het kindje aan wiegendood stierf – maar er rijzen ook nog beschuldigingen van hekserij aan het adres van de keizerin. Gaozong degradeert zijn echtgenote in 655 tot gewone burger, en kiest Wu als nieuwe keizerin.

Van Wu Zetian zelf zijn geen voorwerpen te zien op de expositie: haar met haar man gedeelde tombe in het Qianling Mausoleum blijft gesloten. Uit het graf van een schoondochter zijn wel fraaie artefacten te zien, zoals een puntgave, drievoetige pot en meerdere ragfijn gedetailleerde ruiterfiguren.

Hemelse koning, afkomstig uit de tombe van generaal An Pu en zijn vrouw. Sancai aardewerk, China, 709. (113 centimeter hoog).

Dekselpot met diamantpatroon, sancai aardewerk, China, 618-907. (30×24,5 cm.)

Vrouw te paard, sancai aardewerk, China, 618-907. (42×35 cm.)

Foto’s: Luoyang Museum

Hoogstaand vakmanschap

Veel van de tentoongestelde aardewerken stukken, vaak mens- of dierfiguren, zijn gemaakt van een speciaal soort keramiek. Sancai – letterlijk driekleurig – is crèmekleurig aardewerk dat vaak met twee of drie maar ook wel met meer heldere kleuren wordt geglazuurd.

De prachtige figuren geven zowel het hoogstaande vakmanschap van de Chinese pottenbakkers weer als de duurzaamheid van keramiek: zijn deze objecten echt al ruim duizend jaar oud? Mooie voorbeelden hiervan zijn een beeld van een ambtenaar waarvan het gezicht niet helemaal gelukt lijkt: hij heeft een scheve mond. Maar juist daardoor lijkt het beeld heel echt. De man kijkt met trotse blik en sardonische glimlach de hedendaagse wereld in. Een beeldje van een vrouw met schoudertas doet bijna modern aan. Net als veel vrouwen nu draagt ze de forse tas niet over de schouder, maar aan de arm, en gezien het formaat sleept ze heel wat spullen mee.

De zaalteksten zijn deels in de eerste persoon enkelvoud, zodat de keizer(in) zelf lijkt te spreken. Ze vertelt dat haar man wegens zijn slechte gezondheid veel staatszaken aan haar overlaat. Ze hervormt de landbouw met lagere belastingen en herverdeling van land, ze laat oorlogen voeren waardoor het Chinese rijk uitdijt. Dat wakkert welvaart en technologische vooruitgang aan.

Tijdens de Tang-dynastie kunnen de Chinezen al wit porselein maken: op de tentoonstelling zijn meerdere porseleinen stukken te zien, zoals een vaas met elegant slanke hals uit 709 – duizend jaar voordat in Europa het eerste porselein wordt gemaakt.

Soldaten te paard, muurschildering uit een tombe van de Tang-dynastie, Qianling Mausoleum, China, 618-907.

Luoyang Paviljoen, toegeschreven aan Li Zhaodao, China, 675-758.

Foto’s: Taipei National Palace Museum

Sociale hervormingen

Als Gaozong na een beroerte in 683 overlijdt, heeft Wu al zo’n twintig jaar de werkelijke macht in handen. Die weigert ze op te geven: twee van haar zonen zijn kort keizer, maar ze zet hen af en roept zichzelf in 690 uit tot keizer Wu Zhao. In de vijftien jaar dat ze in eigen naam regeert, voert ze onder meer sociale hervormingen door die meer ruimte geven voor ontwikkeling van gewone burgers. Dat maakt de keizer bij hen populair.

Ook geeft Wu Zhao ruimte aan meerdere religies. Het boeddhisme eert ze met haar bijdrage aan de Longmen-grotten in de provincie Henan: ze voegt, eerst samen met haar man en later zelf, tempels en beelden toe aan het complex. Beroemd is de kolossale zittende boeddha, waarvan het gezicht naar Wu zou zijn gemodelleerd. In de laatste zaal van de expositie wordt een spectaculaire poging gedaan om de grootsheid van dit complex weer te geven: de muren tonen metershoge foto’s van de vele beelden daar.

In 705, als Wu Zhao 81 en ziek is, dwingt een zoon haar afstand te doen van de troon. Hij eert haar wel met de titel Wu Zetian, ‘Wu de weg van de hemel volgend’. Na haar dood, enkele maanden later, wordt dat de naam waarmee ze de geschiedenis in gaat.

Meedogenloos was Wu Zetian ongetwijfeld, dat geldt voor vrijwel elke heerser van haar tijd. Maar dat ze voor de macht over vele lijken ging – inclusief die van familieleden – is waarschijnlijk geroddel van later datum, bedacht door geschiedschrijvers die een machtige vrouw een tegennatuurlijke gruwel vonden. Kwaadsprekerij ontkennen of proberen te nuanceren heeft amper effect, zien we ook nu nog. De enige vrouwelijke Chinese keizer ‘zelf’ haar verhaal laten vertellen en slechts summier aandacht besteden aan alle ongefundeerde mythes, is daarom een uitstekende keuze.

Aardewerk beeldje van een vrouwelijke polospeler, afkomstig uit Luoyang, China. (36,5×41×13 cm.)

Vrouwelijke drummer, sancai aardewerk, China, 618-907.

Vergulde bronzen draak, afkomstig uit een graftombe uit de Tang-dynastie, 618-907. (21,8×12,8 cm.)

Foto’s: Luoyang Museum, Luoyang City Cultural Relics and Archaeology Research Institute