N.B. Het kan zijn dat elementen ontbreken aan deze printversie.
Kwartaalresultaten Net als veel andere Europese banken maakt ABN Amro door de hogere rente flink meer winst. Krijgen hun spaarders wel voldoende?
:format(webp)/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data103838499-2674e8.jpg)
ABN Amro heeft een goed tweede kwartaal achter de rug, blijkt uit woensdag gepubliceerde cijfers. De kwartaalwinst van de staatsbank steeg tot 870 miljoen euro, 83 procent meer dan een jaar eerder. De bank wist vooral te profiteren van een grotere rentemarge. Van kritiek op ‘overwinsten’ op de rente wil de bank niets weten.
ABN Amro profiteerde verder van een reductie van zijn ‘stroppenpot’. Omdat mogelijke verliezen op leningen, als gevolg van de coronapandemie, geen praktijk werden, kon de bank de voorziening hiervoor verminderen.
De rentemarge is grofweg het verschil tussen de rente die de bank spaarders betaalt en de rente die ze ontvangt op leningen aan bedrijven en huizenkopers. De marge is de belangrijkste inkomstenbron van banken. Doordat de rente jarenlang heel laag en zelfs een tijd negatief was, stond die marge langdurig onder druk.
Banken berekenden de negatieve rente die ze zelf aan centrale banken betaalden maar mondjesmaat door aan spaarders. Aan de uitleenkant waren de rente-inkomsten tegelijkertijd beperkt door sterke concurrentie op met name de hypotheekmarkt. Hierdoor schommelde de rentemarge jarenlang rond de 1,2 procentpunt.
Inmiddels heeft de Europese Centrale Bank de rente in hoog tempo een aantal malen verhoogd – naar deze maand 4,25 procent. Banken hebben die rentestijging niet volledig doorgeven aan spaarders, om hun rentemarge weer naar het ‘normale’ niveau te krijgen. Dat is nu het geval bij ABN Amro, met een marge van boven de 1,5 procent.
Extra belasting
ABN Amro is niet de enige bank die meer verdient door betere rentemarges. ING liet vorige week ook al bijna een verdubbeling zien van de winst dankzij verbeterde rente-inkomsten, en ook andere Europese banken rapporteerden een goed tweede kwartaal door hogere rentebaten.
Die oplopende rentemarges van banken wekken in veel Europese landen kritiek. Minister van Financiën Sigrid Kaag (D66) riep al voor de val van het kabinet Nederlandse banken op de rente voor spaarders sneller te verhogen. Dinsdag maakte de Italiaanse regering bekend vanwege de ‘overwinsten’ van banken een eenmalige belasting te willen heffen van 40 procent op hun rente-inkomsten. De opbrengst wil premier Meloni gebruiken om ondernemingen en huishoudens te ondersteunen. Het nieuws stuurde dinsdag alle Italiaanse bankaandelen in de min.
In zijn toelichting op de jongste resultaten zei topman Robert Swaak van ABN Amro dat zijn bank de afgelopen vier maanden drie keer de spaarrente heeft verhoogd. Per 1 mei ging die naar 0,75 procent, per 1 juni naar 1 procent en sinds deze maand is het 1,25 procent. Swaak: „Nederland heeft een goed functionerende, transparante markt voor sparen. Consumenten hebben keuze wat betreft spaarrentes.” Rabobank en ING hanteren vanaf 15 augustus ook een tarief van 1,25 procent. Spaarders kunnen bij aanbieders als onlinebank Bunq en het Franse Renault wel iets meer dan 2,5 procent rente krijgen op hun spaartegoed.
:format(webp)/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data100427989-a5c8a8.jpg)
Ondanks die hogere rentes elders lieten spaarders bij ABN Amro hun tegoed in het voorbije kwartaal grotendeels staan. Wel zag de bank dat meer klanten geld van betaalrekeningen verplaatsen naar spaar- of depositorekeningen. Op depositorekeningen staan tegoeden een bepaalde periode vast in ruil voor een wat hogere rente.
Bestuursvoorzitter Swaak wees er in reactie op het Italiaanse belastingplan op dat Nederland al tien jaar een bankenbelasting heft, die jaarlijks 500 miljoen euro oplevert. ABN Amro betaalt daarvan zo’n 100 miljoen euro. „We leveren als bank sowieso al een grote bijdrage aan de economie, in de vorm van onze leningen”, aldus Swaak. Financieel bestuurder Ferdinand Vaandrager voegde daaraan toe, in reactie op de term ‘overwinsten’ van Meloni, dat banken pas net weer voldoende geld verdienen om de kosten te dekken die ze maken om kapitaal aan te trekken.
In mineur op de beurs
ABN Amro behaalde op meer vlakken goede rapportcijfers in het tweede kwartaal. Door de hogere winsten kwam het rendement op eigen vermogen uit op 16 procent. Dat is flink hoger dan de 10 procent die marktkenners als gezond beschouwen. Nederlandse banken als ABN Amro zaten jarenlang onder die grens.
Ook wat de kosten betreft, deed ABN Amro het goed: om 1 euro te verdienen was de bank in het tweede kwartaal net iets meer dan 51 eurocent kwijt. Een jaar eerder was dat nog 70 cent. ABN Amro stond lang bekend als een bank met zeer hoge kosten per verdiende euro.
Toch reageerden beleggers teleurgesteld: het aandeel ABN Amro bleef de hele dag flink in het rood . Dat komt waarschijnlijk doordat de bank geen nieuw aandeleninkoopprogramma aankondigde. Dit jaar kocht de bank voor een half miljard euro eigen aandelen in. Over een eventueel nieuw programma doet de bank pas mededelingen in het eerste kwartaal van 2024, bij de jaarcijfers, aldus Swaak.
Aandeelhouders blijven niet met lege handen achter. Per aandeel krijgen ze halverwege dit jaar alvast 62 cent dividend uitgekeerd. Dat komt bij elkaar neer op een bedrag van 537 miljoen euro. Daarvan zal – zonder dat daarvoor een belasting op ‘overwinsten’ nodig is – net iets meer dan de helft in de Nederlandse schatkist vloeien. De Nederlandse staat is immers nog altijd grootaandeelhouder van ABN Amro, met ruim 56 procent van de aandelen. Minister Kaag kondigde eerder dit jaar aan dat zij dit belang onder de 50 procent wil brengen.
