Stichting Droom en Daad schenkt 80 miljoen voor nieuw ‘ontklonterd’ ontwerp van Museum Boijmans

Posted on June 28, 2024 by admin

Stichting Droom en Daad draagt alsnog 80 miljoen euro bij aan de verbouwing van het Rotterdamse museum Boijmans Van Beuningen, dat al sinds 2019 gesloten is voor renovatie. Eerdere vertrouwelijke plannen van deze Rotterdamse stichting om bij te dragen liepen in 2020 stuk, volgens bronnen omdat partijen het niet eens werden over hoeveel controle de stichting zou krijgen bij de verbouwing.

De bijdrage van de filantropische organisatie van de Rotterdamse familie Van de Vorm is bedoeld en nodig om het plan te financieren waarover de betrokken partijen nu – eindelijk – overeenstemming hebben bereikt. Daarvoor is ook vereist dat de gemeente 47 miljoen euro extra bijdraagt, naast de in 2021 al toegezegde 223 miljoen euro.

Deze vrijdag presenteerden museumdirecteur Ina Klaassen, architect Francine Houben en de Rotterdamse wethouders Maarten Struijvenberg (Leefbaar Rotterdam) en Saïd Kasmi (D66) gezamenlijk het verbouwingsplan. Ook erfgoedorganisaties staan achter dit plan, dat moet leiden tot oplevering in 2029 en heropening van het museum in 2030. Kritiek van deze organisaties en van het museum op een eerder voorlopig ontwerp van Francine Houben, naast de dreiging van forse kostenoverschrijdingen, leidde er vorig voorjaar toe dat wethouder Struijvenberg het ontwerproces stopzette. Dat kwam na een periode waarin de verhoudingen tussen gemeente, architect en museum zo waren verslechterd dat ze onwerkbaar waren geworden, en er niet tot een goed ontwerp kon worden gekomen. Een van de problemen was een chaotische aansturing door de gemeente, eigenaar van de collectie en het gebouw. De gemeente ging het project daarna strakker aansturen en stelde ook een externe supervisor aan, die het ontwerpproces begeleid.

Doolhof

In dit nieuwe ontwerp wordt het gebouw, dat bestaat uit vier delen van vier verschillende architecten(koppels), „ontklonterd”, zoals architect Francine Houben het noemde. „Het gebouw was een doolhof, en dat gold ook voor de logistiek”, lichtte Houben het ontwerp toe. „Bovendien is het introvert en afstandelijk, zowel vanuit de stad als vanuit het park.” Om dat op te lossen is er voor gekozen om de drie rijksmonumenten van het museum „in al hun schoonheid te laten zien” in een logisch, compact ontwerp: het oorspronkelijke gebouw van Van der Steur uit 1935, de door Bodon in 1972 toegevoegde vleugel voor grotere exposities, en het aan het park grenzende paviljoen van Henket uit 1991.

Daarvoor is volgens de architect vereist dat de meest recente toevoeging uit 2003, het bouwdeel van de Belgische architecten Robbrecht en Daem, wordt gesloopt. Dan wordt ‘Bodon’ weer in ere hersteld en ontstaat er een open en toegankelijke publieke ruimte aan de straatkant . Bovendien komt er dan de zo gewenste ruimte voor de logistiek: de aan- en afvoer van kunst, voorraden en afval. Dat moest voorheen allemaal via de binnenplaats van het museum, waar ook het publiek naar binnen ging. In het nieuwe ontwerp blijft de hoofdingang in die binnenplaats, waar het publiek straks via een verzonken rotonde in een gedeeltelijk nieuw te bouwen souterrain het museum binnenkomt. Daar komt de „jas, plas, tas”, zoals Houben de receptie noemt. Ook krijgt het museum een tweede ingang aan de kant van het park, waardoor straks een restaurant in het Henket-paviljoen vanuit het park toegankelijk wordt.

Over de sloop van het bouwdeel van Robbrecht en Daem is nu nog geen overeenstemming bereikt. De architecten dreigden eerder met een rechtszaak als ‘hun’ bouwdeel gesloopt zou worden. Wethouder Struijvenberg zei vrijdag dat hij de architecten op de hoogte had gehouden van de ontwikkelingen. „Wat ze nu doen, is aan hen.” De architecten lieten via hun advocaat Arnout Groen weten „compleet verrast” te zijn. „Wij zijn om 13.00 uur (twee uur na begin van de persconferentie, red.) op de hoogte gesteld.” De architecten beraden zich nu over verdere stappen.

Extra geld

Er is nog een beer op de weg: het extra geld dat de gemeente moet bijdragen aan het nieuwe plan. Dit plan kost in totaal 359 miljoen euro. Droom en Daad en andere schenkers dragen in totaal 89 miljoen euro bij. In 2021 had de gemeenteraad ingestemd met een bedrag van 223 miljoen euro voor de zogenoemde ambitie-variant voor de verbouwing, in plaats van te volstaan met het verwijderen van het asbest (de kale variant) en het verduurzamen van het gebouw (basis plus variant). Dat betekent een tekort van 47 miljoen euro, dat de gemeente zal moeten aanvullen.

Wethouder Struijvenberg hoopt dat de gemeenteraad hiermee instemt. „Dat is veel geld, maar het is een breed gedragen plan dat een investering betekent in de toekomst van het museum.” Bovendien: ook de kosten van de eenvoudiger basis-plus verbouwing zijn volgens hem inmiddels opgelopen tot 253 miljoen euro, 30 miljoen euro meer dan de toezegde 223. „Voor 17 miljoen meer heb je dan een toekomstbestendig museum, waarvoor 80 miljoen euro extra beschikbaar is.” Want voorwaarde voor de bijdrage van Droom en Daad is dat de gemeente instemt met en meebetaalt aan het duurdere ontwerp.

Gevraagd naar waarom de stichting nu wel wilde bijdragen aan de verbouwing en eerder niet, zei Struijvenberg dat het verzoek dit keer kwam van zeer eendrachtige partijen, die een breed gedragen ontwerp voorlegden dat in overeenstemming is met een nieuwe erfgoedvisie. Er kan, anders gezegd, minder misgaan dan vier jaar geleden toen er veel meer onzekerheid was. En heeft de stichting gevraagd om bijzondere bevoegdheden, zoals een plek in de raad van toezicht bijvoorbeeld? „Er zijn geen governance-afspraken gemaakt met de stichting”, aldus Struijvenberg.

Met medewerking van Toef Jaeger.

Forum Groningen toont de beste wildedierenfoto’s

admin
July 3, 2024
0

Honderd prachtige en soms schokkende winnende wildedierenfoto’s uit de jaarlijkse Wildlife Photographer of the Year competitie van Londens natuurhistorisch museum zijn tot zondag 3 november te zien in Forum Groningen. Voor de 59ste editie van die wedstrijd van vorig jaar werden door professionele en amateurfotografen bijna 50.000 natuurfoto’s uit 95 landen ingestuurd. De uitverkoren foto’s geven niet alleen een beeld van de diversiteit van de natuur, maar ook van de kwetsbaarheid ervan en de invloed van de mens op de natuur. Forum Groningen werkt voor deze expositie samen met het National History Museum in Londen, die de wedstrijd jaarlijks organiseert.

De spanning nam toe maar Cavendish heeft er nu 35

admin
July 3, 2024
0

En jawel hoor, hij flikte het. Op dag vijf van de Tour, in een etappe die finishte op een bedrijventerrein in het stadje Saint-Vulbas ten oosten van Lyon, pakte sprinter Mark Cavendish het record waar hij al jaren op jaagt: zijn 35ste etappezege in de Tour de France. Behendig werkte hij zich in de kop van het peloton door een paar openingen in de kop naar voren en klopte de zijn concurrenten met bijna een fietslengte verschil.

‘Cav’ is nu de renner met de meeste Touretappes ooit op zijn naam – één meer dan Eddy Merckx, door velen gezien als de beste wielrenner aller tijden. De andere coureurs, inclusief zijn directe concurrenten in de sprint, waren zich bewust van het historische moment: ze feliciteerden Cavendish na de finish uitbundig.

Tijdens de persconferentie na afloop kon Cavendish (39) zijn emoties moeilijk in bedwang houden. Met horten en stoten vertelde hij hoe de laatste kilometers van de sprint had afgelegd. „Rustig blijven en vertrouwen op mijn ploeggenoten. Meer kon ik niet doen.” Stilte. „Dit was van mijn sportpsychologie-praatje. Niet heel eloquent verwoord.”

In de versukkeling

De weg naar het record was lang en moeilijk voor Cavendish – sinds enkele weken ‘Sir Mark’. Zijn eerste etappeoverwinning in de Tour behaalde hij in 2008, toen de massasprints gedomineerd werden door een generatie renners die inmiddels al jaren met pensioen is: Oscar Freire, André Greipel, Robbie McEwan. Na jaren van totale dominantie raakte Cavendish halverwege vorig decennium in de versukkeling – naar later bleek door een hevige depressie. Hij kwam terug en won in 2021 na vijf jaar droogte weer vier Touretappes.

Vorig jaar strandde Cavendish’ jacht op het record van Merckx toen hij ten val kwam en moest opgeven. Daarop besloot hij zijn al aangekondigde pensioen nog één jaar uit te stellen, maar ook in deze Tour leek het er al snel op alsof hij voortijdig zou sneuvelen: in de eerste etappe voelde hij zich door de hitte zo beroerd dat hij op de fiets overgaf en door teamgenoten binnen de tijdslimiet naar de finish moest worden geloodst.

Gezin op bezoek

Even later zit Nederlander Cees Bol, de belangrijkste helper van Cavendish in de sprinttrein, tevreden op de motorkap van een auto. De spanning in de ploeg nam de afgelopen dagen toe, vertelt hij, na Cavendish’ horrordag in de eerste etappe én een gemiste kans bij de sprintrit naar Turijn op maandag. „Je merkte een voorkeur om pas echt over de sprint te praten op de ochtend van de etappe”, zegt hij. „Geweldig dat het vandaag is gelukt.”

Cavendish heeft zijn recordzege goed getimed: afgelopen dinsdag arriveerden zijn vrouw en vijf kinderen vanuit Engeland in de Tourkaravaan. „Ik ben dit jaar drie weken thuis geweest denk ik”, zei hij na de finish.

Halvering tankstations? Op ‘tankdag’ gooien klanten van pompstation Autoradam hun tank nog ouderwets vol

admin
July 3, 2024
0

Soms voelt bedrijfsleider Lia Klick (59) zich de „psycholoog van de buurt”. Vaste klanten (zo’n 80 procent van het totaal) van het tankstation van Autoradam in Amsterdam vertellen haar alles. Vooral de ouderen. Die willen bij haar kwijt dat hun hondje ziek is, of dat de kleinkinderen niet zijn langsgekomen. „Een tankstation is een soort buurthuis”, zegt ze.

Voor ouderen is een bezoek aan het tankstation een dagelijks riedeltje. „Tanken, koffie halen, misschien stofzuigen van de auto”, zegt Klick. Met een stanleymes in de hand staat ze naast een kar met gestapelde kartonnen dozen. Een nieuwe voorraad schoonmaakdoekjes en auto-startkabels om uit te pakken. Sommige oudere klanten ziet ze een paar keer per week tanken voor 5 euro. „Ik vraag dan waarom ze er gister niet wat meer in hebben gegooid. Dit is voor mij een uitje, zeggen ze dan. Zo kom ik nog buiten.”

Overnames

Klick hoopt dat de economen van ING ongelijk hebben. Zij verwachten dat de komende vijf tot tien jaar het aantal tankstations in Nederland zal halveren. Momenteel telt Nederland er in totaal zo’n vierduizend. Die hebben allemaal te maken met stijgende lonen en andere kosten. Vanaf 2030 mogen ze geen tabak meer verkopen. Maar de belangrijkste reden, zegt ING sectoreconoom trade en retail Dirk Mulder, is de verplichte transitie van diesel- en benzineauto’s naar elektrische auto’s.

Vanaf 2035 mogen in de EU alleen nog auto’s worden verkocht die geen CO₂ uitstoten. „De gemiddelde levensduur van een auto is 19 jaar”, zegt Mulder. „Diesel en benzine auto’s die voor 2035 nog gekocht worden, kunnen nog tot ongeveer 2053 rijden. Gedurende die tijd wordt de afzet aanzienlijk minder. De komende jaren kunnen pomphouders dit gaan merken.”

Ze klagen dat ze maar korte afstanden kunnen afleggen en dan alweer moeten opladen

Lia Klick
bedrijfsleider tankstation

Tegelijkertijd verwacht de ING de komende jaren veel overnames in de sector omdat pompstations moeite zullen hebben om overeind te blijven. „Een grote keten die twintig pompen overneemt, zal er daarvan misschien wel vijf sluiten die minder opbrengsten genereren.”

Vooral onbemande tankstations zullen hieronder lijden, verwacht Mulder. Die kunnen hun bedrijfsactiviteiten doorgaans niet uitbreiden, omdat ze daar de ruimte en capaciteit niet voor hebben. „Tankstations die wel personeel hebben, kijken nu al hoe ze hun inkomsten minder afhankelijk kunnen maken van de verkoop van brandstof. Ze zetten er vaak al elektrische laadpalen of een wasservice bij.”

Weinig enthousiasme

En daarom maakt Klick zich nog geen zorgen over Autoradam, een kleine keten met een paar vestigingen in Almere en de buurt van Amsterdam. Het bedrijfsmodel is gericht op veel meer dan alleen benzine en diesel verkopen. Bij het Amsterdamse filiaal op een bedrijventerrein in de buurt van het Westerpark kun je onder meer tanken, je auto én kleren wassen, stofzuigen en een auto huren. Sigaretten verkopen ze ook veel. Binnenkort vers belegde broodjes.

Dagelijks komen er gemiddeld zo’n 450 klanten, zegt Klick. En deze woensdag nog meer, want het is „tankdag”. Iedere woensdag kunnen mensen dan met korting komen tanken. De laatste maanden gooien klanten hun tank weer helemaal vol. Dat was anders toen de brandstofprijzen door de oorlog in Oekraïne zo hoog waren. Mensen waren zuinig: ze vulden hun tank misschien voor een derde.

Binnenkort worden de oude diesel- en benzinepompen bij het filiaal vervangen voor nieuwe. Laadpalen staan er niet. Tot nu toe hoort Klick van haar klanten weinig enthousiasme voor elektrische auto’s. Veel taxichauffeurs die sinds kort elektrisch rijden komen nog steeds bij Autoradam voor koffie of om hun auto schoon te maken. „Ze klagen dat ze maar korte afstanden kunnen afleggen en dan alweer moeten opladen.”

Een paar kilometer verderop, in een woonwijk aan de andere kant van het park, staat de 55-jarige Muhammed Elissawi zijn zaak Scooter World „op te knappen”. In zijn garage repareert hij scooters, voert hij taxaties uit en houdt hij zich bezig met de in- en verkoop van losse onderdelen. Vlak voor de garage staat een onbemande benzinepomp. Die verhuurt hij aan tankstationketen TinQ. Een deel van de opbrengst van de verkochte benzine en diesel is voor hem.

Tankstation TinQ/Scooter World aan de van Hallstraat in Amsterdam, met eigenaar Muhammed Elissawi.

Het voordeel van zo’n onbemande pomp, zegt Elissawi, is dat je geen gedoe hebt met klanten óf met personeel. Hij runt zijn garage als een eenmanszaak. Voorlopig maakt hij zich geen zorgen over zijn brandstofverkoop. „Ik heb veel klanten, omdat mijn prijzen laag zijn.” Ongeveer de helft van zijn omzet komt nu van de pomp, de andere helft van de scooterwerkzaamheden. Elissawi denkt dat de branche over ongeveer tien jaar wel gaat merken dat er meer elektrisch gereden wordt. „Nu hoor ik dat mensen nog twijfelen om over te stappen, maar op een gegeven moment moet het wel.”

Pringles

Sectoreconoom Mulder verwacht dat kleinere pompen die midden in een wijk staan, zoals die van Elissawi, misschien een grotere kans hebben om langer door te blijven gaan. „Tankstations in buitengebieden waar minder verkeer langskomt, zullen een grotere daling in het aantal bezoekers zien dan pompen in de grote stad.”

Pomphouders in de grensgebieden bij Duitsland en België zullen mogelijk het hardst geraakt worden. Die hebben het nu ook al zwaarder, zegt Mulder. Veel klanten rijden door naar het buitenland, omdat het daar goedkoper is. Naast de transitie naar elektrische auto’s, zal ook het tabaksverbod hen raken. „In deze gebieden zullen er nog sneller meer pompen gaan sluiten.”

Elissawi mist momenteel vooral de grote aantallen toeristen die voorheen in zijn buurt een appartement huurden via Airbnb. Sinds een paar jaar moeten Amsterdamse woningbezitters een vergunning hebben om hun woning via het platform te verhuren. „Voor die tijd verhuurde ik ook fietsen. Vaak wel tien per dag. Klanten kochten voordat ze op de fiets stapten vaak ook snoep, drankjes, chips of chocola.”

Nu er minder toeristen zijn focust hij zich vooral op het werk rondom de scooters. Naast een lange rij jerrycans met benzine staan nog een paar bussen Pringles. „Die eet ik zelf.”