De arbeidsmarkt is vastgelopen, verzuchtte Sander van ’t Noordende, bestuursvoorzitter van uitzendconcern Randstad woensdagmorgen in een telefonische vergadering met analisten.
De economie verzwakt, werkgevers in een groot aantal landen zijn terughoudend met het aannemen van tijdelijk personeel en werknemers durven niet te wisselen van baan. „Het algehele vertrouwen van klanten in de economie is laag”, aldus Van ’t Noordende.
Tegelijkertijd groeit het aantal vacatures in met name de techniek en de sector zorg en welzijn de komende jaren fors. Voor iedere werkzoekende zijn deze maand in Nederland 1,6 vacatures beschikbaar.
Die stagnatie merkte Randstad, een van de grootste uitzendorganisaties ter wereld, in de financiële resultaten. Zo leed het Nederlandse bedrijf – dat gewoonlijk profiteert van een bloeiende, flexibele en snel doorstromende arbeidsmarkt – in het vierde kwartaal van vorig jaar zelfs een verlies van 149 miljoen euro (vierde kwartaal 2023: 163 miljoen winst).
Over heel 2024, meldde Randstad woensdagmorgen, daalde de bedrijfswinst 80 procent, naar 123 miljoen euro. De jaaromzet nam 5,5 procent af, naar 24,1 miljard euro.
In Duitsland (omzet 1,6 miljard euro, een daling van 12 procent) en de VS (4,8 miljard euro, -11 procent) zag Randstad zijn omzet vorig jaar het hardst dalen. In Spanje en in mindere mate in Italië wist Randstad juist wel meer omzet te boeken.
Investeren in zorg en welzijn
Randstad Nederland kende een omzetdaling van 7 procent, tot 3 miljard euro. „Vanwege de krapte op de arbeidsmarkt moeten we veel meer moeite doen om de juiste kandidaat op de juiste plaats te krijgen”, aldus Jeroen Tiel, topman van Randstad Nederland, woensdag in een videogesprek met Nederlandse journalisten. „Daarbij komt dat wij dominant zijn in een aantal sectoren – in de maakindustrie bijvoorbeeld, de toeleveringsketen van de autoindustrie – maar ik hoef jullie niet te vertellen dat die sectoren het moeilijk hebben.”
Tiel benadrukte dat Randstad in Nederland daarom blijft investeren in groeiende markten zoals zorg en welzijn. In oktober meldde het Nederlandse bedrijf de overname van de kleinere branchegenoot Zorgwerk. Bij dat digitale platform zijn 75.000 zorgmedewerkers aangesloten.
De gezondheidszorg zal op termijn de techniek passeren als de sector met de meeste vacatures, voorspelde arbeidsmarktanalist Bart van Krimpen van Randstad woensdag. Dat heeft enerzijds te maken met de toenemende vraag naar zorg in een verouderende samenleving. Anderzijds vergrijst ook het personeel dat nu in de zorg werkt. „Bij ongewijzigd beleid zijn rond 2034 waarschijnlijk 300.000 extra medewerkers nodig in de gezondheidszorg”, aldus Van Krimpen. Nu werken er 1,5 miljoen mensen in de zorg. De vacatures betreffen overigens lang niet allemaal zorgmedewerkers; het gaat ook om ondersteunend personeel (automatisering, administratie, schoonmaak).
Onorthodoxe maatregelen
Zo’n groot dreigend personeelstekort vraagt om onorthodoxe maatregelen, aldus Randstad. Zo stelde directeur Tiel van de Nederlandse tak onder meer dat de zorg vermoedelijk ook meer een beroep zal moeten doen op arbeidsmigranten. Dat is een heikel thema in de Nederlandse politiek. Tiel: „Daarbij moet wel worden opgetreden tegen de excessen op de arbeidsmarkt voor migranten, zoals in de huisvesting.”
De zorg telt nu een kleine vijftigduizend vacatures. Dat is pakweg 10 procent van het totaal. Het aandeel gaat vermoedelijk stijgen naar 12 procent: ofwel een op de acht vacatures in Nederland is een baan in de zorg. Op dit moment is de techniek nog de sector met de meeste vacatures, aldus de arbeidsmarktanalisten van Randstad. Voor machinemonteurs, werktuigbouwkundigen, operators, timmerlieden en projectleiders in de bouw zijn zeventigduizend tot tachtigduizend banen beschikbaar. Volgens het concern komt het personeelstekort hier vooral doordat technische opleidingen onvoldoende, dan wel niet de juiste afgestudeerden afleveren.
Tijdens de telefonische vergadering met analisten op woensdagmorgen kreeg topman Van ’t Noordende de vraag in hoeverre Randstad zijn beleid op het gebied van diversiteit zal aanpassen in de Verenigde Staten. De regering-Trump wil maatregelen schrappen die het personeelsbestand van de Amerikaanse overheid diverser moeten maken. Randstad stelde ’s ochtends aanvankelijk ook het eigen diverisiteitsbeleid te willen herzien, maar dat voornemen zwakte het concern later woensdagmorgen weer af.
