Sommige ‘Eendagshaantjes’ mogen niet meer gedood worden na geboorte

Vanaf 2026 mogen Nederlandse pluimveehouders sommige zogenoemde ‘eendagshaantjes’ niet meer doden na de geboorte. Het kabinet hoopt dat hierdoor jaarlijks 6 tot 7 miljoen ‘eendagshaantjes’ minder worden geslacht, schrijft minister Femke Wiersma (BBB) van Landbouw dinsdag aan de Tweede Kamer. De beperking die Wiersma nu voorschrijft, heeft geen betrekking op alle haantjes, maar gaat uitsluitend over ’tafeleieren’, andere pluimveehouders mogen nog wel haantjes doden.

Hanen kunnen niet worden gebruikt voor het leggen van eieren en worden ook niet gefokt voor vleesconsumptie, hierdoor hebben ze voor veel pluimveehouders geen economische waarde. Hoeveel ‘eendagshaantjes’ er in Nederland jaarlijks gedood worden, weet het ministerie van Landbouw niet. Volgens dierenwelzijnsorganisatie Wakker Dier worden jaarlijks minimaal 25 miljoen haantjes via gas gedood in de eerste 24 uur na geboorte.

MRI-scans

Met behulp van speciale MRI-scans en herkenning door kunstmatige intelligentie kunnen hennen en haantjes gescheiden worden voordat de eieren uitkomen. Er is dan wel al sprake van een embryo in het ei. Die haantjes-eieren worden verwerkt en verkocht als diervoeder.

In de Kamerbrief schijft Wiersma dat „innovatie van pluimveehouderijen hierin een sleutelrol speelt”. De meeste Nederlandse bedrijven hebben inmiddels apparatuur geïnstalleerd waarmee geslachtsbepaling in het ei kan worden uitgevoerd.

Wiersma zet hiermee het beleid van haar voorganger Piet Adema (ChristenUnie) voort. Adema was al langer in gesprek met de sector om het doden van haantjes tegen te gaan, hij dreigde zelfs met een volledig verbod. In onder meer Duitsland, Frankrijk en Oostenrijk bestaat al zo’n verbod. Nederlandse eieren zijn sinds 2022 niet meer welkom op de Duitse markt vanwege het doden van haantjes. De Duitse markt is de grootste afnemer van Nederlandse eieren.

ZED-eieren

Jan Vroegindeweij, voorzitter van ‘stuurgroep Eendagshaantjes’ en woordvoerder van de Nederlandse pluimveehouderijsector, benadrukt dat het gaat om het uitfaseren van het doden van kuikens. „Er is nu een begin gemaakt voor de ’tafeleieren’-markt maar we moeten zien of de consument daar ook in mee gaat”, zegt Vroegindeweij. Voor overige zogenaamde ‘industrie-eieren’ worden in Nederland komende jaren nog wel kuikens gedood.

De tafeleieren die in de winkel komen, krijgen het keurmerk ‘Zonder Eendagshaantjes Doden’: ZED-eieren. Hiermee volgt de stuurgroep het Duitse model. Daar worden alleen eieren op de markt toegelaten die het ‘OKT- Ohne Kücken Töten’, keurmerk hebben.