Serie ‘Ripley’ is beklemmend, gewaagd én wonderschoon

‘Wat er ook gebeurt, ik maak me geen zorgen”, zegt de Amerikaanse Tom Ripley tegen zijn leraar Italiaans. „Er komt altijd wel iets op mijn pad. Dat is mijn levensfilosofie.” Het titelpersonage van de nieuwe miniserie Ripley heeft zich in het Zuid-Italiaanse kustplaatsje Atrani gevestigd en spreekt de taal al aardig. Iedereen die hem kent uit de boeken van Patricia Highsmith of van de verfilmingen van die boeken, weet dat Ripley bezig is om het leven van rijkeluiszoon Dickie Greenleaf over te nemen. Dickies vriendin Marge Sherwood vertrouwt de ongrijpbare Ripley niet helemaal, maar zijn leugens zitten te goed in elkaar om gepakt te worden. Ripley is een oplichter, manipulator en psychopaat, iemand die alles doet om hogerop te komen. Als mensen hem dan toch weten te ontmaskeren, is hij al weer vertrokken naar een andere plek. Want ja, er komt altijd wel weer iets op zijn pad. Al moet hij daar soms voor moorden.

De belangrijkste plotlijnen van de nieuwe miniserie bevatten geen grote verrassingen: de acht afleveringen zijn gebaseerd op The Talented Mr. Ripley, het eerste van die vijf boeken die Highsmith over het personage schreef. De schaduw van de glamoureuze verfilming uit 1999, met Matt Damon en Jude Law, hangt in eerste instantie ook over de serie. De keuze van schrijver en regisseur Steven Zaillian (Oscar voor het script van Schindler’s List) om qua stijl en sfeer een radicaal andere richting op te gaan, maakt echter dat je die film, net als de eerste verfilming Plein soleil uit 1960, snel kunt loslaten.

Ripley is gefilmd in prachtig, helder zwart-wit en zit vol met indrukwekkende shots. Zet de serie op ieder willekeurig moment op pauze, en het is bijna gegarandeerd dat er een waanzinnige compositie te zien zal zijn. De Italiaanse gebouwen, landschappen en straten worden op weergaloze wijze in beeld gebracht door cameraman Robert Elswit. Het zwart-wit geeft het geheel ook iets beklemmends, wat past bij de onderkoelde manier waarop de Ierse acteur Andrew Scott (47) de rol van Tom Ripley invult. Hij maakt een subtiel beangstigend figuur van hem, iemand die een bepaalde charme weet na te bootsen om tot zijn doel te komen, maar die je niet per se charismatisch kunt noemen. Hij moet keihard werken om mensen te overtuigen.

Beeld uit ‘Ripley’
Lorenzo Sisti / Netflix

De serie begint in 1961 in New York waar Ripley redelijk simpele klusjes doet. Op een dag vraagt zakenman Herbert Greenleaf hem om zijn verwende zoon Dickie, die in Italië halfslachtige pogingen doet om schilder te worden, over te halen om terug te keren uit Italië. Ripley neemt de klus aan, maar is niet van plan om Dickie terug naar de VS te brengen.

Topacteur

Scott is een flexibele acteur: hij speelde de charismatische slechterik Moriarty in Sherlock, de sympathieke ‘Hot Priest’ in Fleabag en recent een kwetsbare scenarist op een persoonlijke zoektocht in All of Us Strangers. Met Ripley bevestigt hij zijn positie als topacteur. Van de grotere gebaren, zoals de wijze waarop hij Dickies manier van spreken overneemt, tot de kleine maniertjes. Scott weet met een subtiele verandering van zijn gezichtsuitdrukking duidelijk te maken wat Ripley werkelijk voelt tijdens de vele toneelstukjes die hij moet opvoeren om zijn leugens in stand te houden. Bijvoorbeeld tijdens een gedenkwaardig bezoekje van een wantrouwend personage aan het appartement in Rome waar Ripley op een gegeven moment verblijft. De irritatie is zichtbaar op zijn gezicht, maar hij breekt niet.

Naast de stijl en het acteerwerk maakt het geduld van de serie indruk: Ripley neemt de tijd om in detail te tonen hoe onze manipulator te werk gaat. Een groot deel van één aflevering gaat over de manier waarop hij een lijk moet wegwerken, met alle ongemakkelijke stappen die daarbij komen kijken (houd die kat in de gaten).


Lees ook
Lees ook: Briljant slot ‘Better Call Saul’ tilt de serie boven ‘Breaking Bad’ uit

Jimmy en zijn ex-vrouw Kim in Better Call Saul

Ondanks de duistere ontwikkelingen heeft de serie droogkomische momenten, onder meer tijdens de verhoren met de Italiaanse rechercheur Pietro Ravini (een heerlijke rol van Maurizio Lombardi). Het doet daarmee op meerdere manieren denken aan de moderne serieklassieker Better Call Saul. Daar werden de gecompliceerde zwendelpraktijken van charlatan Saul Goodman uitgebreid en met gevoel voor humor gepresenteerd. In tegenstelling tot Goodman, die je vaak een overwinning gunde, heeft Ripley echter geen sympathieke kant. Toch is het op een perverse manier lekker om zijn capriolen te volgen. Het is dan ook te hopen dat deze makers hierna nog een Ripley-boek mogen verfilmen.

https://youtu.be/0ri2biYLeaI?si=IZGFulxqR6NMr7Qd