Huizenhoog favoriet was ze al, maar dat neemt niet weg hoe ongewoon het is: als debutant heeft schrijfster Safae el Khannoussi met haar roman Oroppa de eerste grote literatuurprijs van dit jaar gewonnen, de Boon. De grootste boekenprijs van Vlaanderen, met een geldbedrag van 50.000 euro tegelijk een van de voornaamste in het Nederlandse taalgebied, werd deze dinsdagavond in Leuven uitgereikt. De Boon voor jeugdliteratuur, ook 50.000 euro groot, werd toegekend aan de Vlaamse schrijfster Aline Sax voor haar negentiende jeugdroman Wat ons nog rest.
De jury bekroonde de Marokkaans-Nederlandse El Khannoussi (1994) voor haar „duizelingwekkende draaikolk van een vertelling” en sprak van „een volstrekt unieke roman over de diepe sporen die trauma trekt, maar ook over veerkracht en vreugde”.
Oroppa versloeg een concurrentie van 538 ingezonden boeken, zowel romans als non-fictie uit België en Nederland. Met deze toekenning is de Boon de eerste grote literatuurprijs in lange tijd die naar een debuut gaat; ook bij de andere twee ‘hoofdprijzen’ in de literatuur, de Libris Literatuur Prijs en de Boekenbon Literatuurprijs, is dat al decennia niet voorgekomen. In 1991 ging de AKO Literatuurprijs, een voorganger van de huidige Boekenbon-prijs, voor het laatst naar een debuut: Zuidland van P.F. Thomése.
‘Een huzarenstuk’
Maar Oroppa had goede kaarten: bij verschijnen juichten de recensies, afgelopen najaar riepen de Volkskrant en Het Parool de roman uit tot beste van het jaar en onlangs selecteerde ook de Librisjury El Khannoussi als een van de zes shortlistkandidaten – en de bekendmaking van de winnaar ligt nog in het verschiet.
Meer doorgewinterd is de Vlaamse Aline Sax (1984), schrijfster van voornamelijk historische jeugdromans, die met haar negentiende boek Wat ons nog rest nu haar eerste grote bekroning kreeg. Ze vertelt in haar boek het verhaal van de Russische invasie van Berlijn in april 1945. „De Tweede Wereldoorlog bekeken vanuit het perspectief van de verliezers: dat hebben we in de jeugdliteratuur nog niet vaak gezien”, aldus de jury, die Sax’ boek „een huzarenstuk” noemde.
De Boon voor jeugdliteratuur is met het geldbedrag van 50.000 euro de grootste prijs voor een kinder- of jeugdboek in het Nederlandse taalgebied. Vorig jaar ging die prijs naar Erna Sassen voor haar jongerenroman Neem nooit een beste vriend. De Boon voor volwassenen ging toen naar de roman Alkibiades van Ilja Leonard Pfeijffer.
