Rothko-kapel in Texas is voor onbepaalde tijd gesloten door orkaanschade

De Rothko Chapel in Houston is voor onbepaalde tijd gesloten vanwege orkaanschade. Het gebouw, een bedevaartsoord voor kunsthistorici en -liefhebbers, heeft waterschade opgelopen aan een deel van het plafond en een aantal muren. Drie van de veertien Rothko-schilderijen zijn beschadigd. De precieze schade en de kosten daarvan worden nog berekend door de organisatie achter de Rothko-kapel.

De kapel is begin juli getroffen door de Atlantische orkaan Beryl. Die trok eerst langs Jamaica, Grenada en andere landen in het Caribisch gebied, en kwam daarna aan land in Texas. In totaal zijn er vijftig dodelijke slachtoffers gevallen, de schade wordt geschat op ruim 6 miljard dollar.

Jaarlijks bezoeken ruim 100.000 mensen de kapel met werken van de abstract-expressionistische schilder Mark Rothko. De bakstenen kapel is toegankelijk voor alle geloven, er kunnen bruiloften, herdenkingen en andere diensten plaatsvinden. Het gebouw, gelegen in het museumdistrict bij Houston, is normaal gesproken zes dagen per week open. De kapel en de schilderijen zijn in 2021 nog gerenoveerd.

De zandkleurige bakstenen Rothko-kapel met op de voorgrond een sculptuur van de Amerikaanse kunstenaar Barnett Newman.
Foto Karen Warren/ Houston Chronicle/ Getty Images

‘Vensters op het oneindige’

De meditatieve doeken in de achthoekige kapel zijn zwart, of eerder diep paars, het hangt af van het licht, het moment op de dag en van de blik van de toeschouwer. Maar eigenlijk gaat het niet om de kleur, het gaat om het gevoel. Er is weinig wat de bezoeker afleidt van de werken. De bezoeker kan neerstrijken op een paar simpele houten banken en zich verliezen in de „vensters naar het oneindige”, zoals Rothko de werken zelf noemde.

De werken vormen een gesamtkunstwerk met de kapel. Toen in Fondation Louis Vuitton in Parijs eind 2023 een groot retrospectief van Rothko opende met 115 doeken, wist de artistiek directeur dat het „zinloos” was geweest om te proberen die veertien doeken naar de Franse hoofdstad te halen. „De kapel is immers veel meer dan zijn schilderijen. Het is een geheel, een architecturale structuur. Je kunt die plek niet zomaar verplaatsen.”

De kapel is in 1971 gebouwd in opdracht van het filantropenechtpaar Dominique en John de Menil. De legendarische architect Philip Johnson moest de kapel ontwerpen, Rothko zou de schilderijen maken. De samenwerking verliep moeizaam. Rothko zag een simpel gebouw voor zich, dat ten dienste moest staan van zijn schilderijen. Johnson, in zijn necrologie door NRC omschreven als ‘dé Amerikaanse architect van de twintigste eeuw’, kon zich er niet in vinden. De architecten Howard Barnstone en Eugene Aubry hebben het project uiteindelijk afgemaakt. Rothko heeft de voltooiing van de kapel niet meegemaakt, hij was een jaar eerder overleden.


Lees ook

NRC bezocht in 2018 de Rothko-kapel in Houston en zag: het is een ‘gunfree zone’.

Deze kapel moest toegankelijk zijn voor alle geloven