Ronja de roversdochter is terug in nieuwe Netflix-serie

Ronja. Alleen al de naam, uitgesproken met zo’n fijne, Scandinavisch rollende ‘r’, roept bij een hele generatie Nederlanders beelden op van hoge bomen en mist die dreigend en betoverend uit een met mos bedekte bosgrond opstijgt. Van woeste watervallen, een in tweeën gespleten burcht en krijsende vogelheksen. Maar vooral van één vreselijk stoer meisje dat tussen al deze gevaren behendig navigeert: Ronja de roversdochter.

Wie opgroeide in de jaren tachtig (of ouders heeft die dat deden) las waarschijnlijk het beroemde boek van Astrid Lindgren uit 1981 over de stoere, elfjarige dochter van de middeleeuwse rover Mattis die samen met haar beste vriend Birk avonturen beleeft in bossen vol mythische wezens. Vanaf deze week mag de inmiddels ruim veertig jaar oude klassieker een hele nieuwe generatie kinderen gaan betoveren dankzij een twaalf afleveringen tellende Netflix-serie: Ronja de roversdochter.

De serie, waarvan het eerste deel donderdag op de streamer verschijnt, werd geschreven door Hans Rosenfeldt (The Bridge, Marcella) en geregisseerd door Lisa James Larsson (Victoria). Twee mensen die toevallig juist geen nostalgische herinneringen hebben aan het boek, of de film die in 1984 verscheen, vertellen ze tijdens een Zoomgesprek vanuit Zweden. Rosenfeldt omdat hij net te oud was toen het boek uitkwam (hij las het uiteraard wel, maar dan als volwassene). En de Zweeds-Engelse James Larsson omdat ze opgroeide in Londen. „Ik kende het verhaal zelfs helemaal niet tot drie jaar geleden”, zegt James Larsson. „Al denk ik om eerlijk te zijn dat het gebrek aan persoonlijke nostalgie juist goed heeft gewerkt. Het heeft voorkomen dat ik een enorme druk voelde om dit verhaal te vertellen.”

Beeld Audrius Solominas

De serie is een adaptatie van het boek, benadrukt Rosenfeldt. Geen remake van de film. „Het doel was om Ronja naar een nieuw publiek te brengen, een generatie die waarschijnlijk Harry Potter of Lord of the Rings al heeft gezien”, zegt hij. „We wilden het verhaal moderniseren, zonder de kern van het origineel te verliezen.”

Om twaalf afleveringen te kunnen vullen, moest Ronja’s universum, zoals Rosenfeldt het omschrijft, wel iets worden uitgebreid. Zo krijgt de ingewikkelde relatie tussen Birk en zijn vader Borka in de serie meer ruimte dan in het boek en stapt Ronja minder snel over het feit heen dat haar vader een rover is, iets dat ze verafschuwt en nooit zal goedkeuren. Thema’s die in het boek door Lindgren enkel werden aangestipt. Een van de opvallendste toevoegingen aan de serie is het vlak bij Ronja’s burcht gelegen dorp. De inwoners lijden onder de roofpraktijken van Mattis en zijn grootste concurrent Borka, rovers die er een sport van maken iedere wagen vol goederen op weg naar de nederzetting te overvallen.

Toevoegingen

Ook de twee vrouwelijke ridders die jacht maken op de rovers zijn een verzinsel van schrijver Rosenfeldt. „Maar we hebben bij alles voortgeborduurd op Lindgrens ideeën. In het originele verhaal zijn de ridders bijvoorbeeld ook een constante aanwezigheid in het bos, alleen hebben ze weinig effect op het verhaal.”

Dat het dorp een nieuwe locatie binnen het verhaal is, heeft overigens ook praktische overwegingen. Het zorgde ervoor dat er een plek was waar gefilmd kon worden zonder dat de aanwezigheid van Kerstin Linden en Jack Bergenholtz Henriksson, die Ronja en Birk spelen, nodig was. De twee jonge acteurs, die uit vierduizend kinderen werden gekozen voor de hoofdrollen, mochten vanwege hun leeftijd maar een beperkt aantal uren achterelkaar filmen.

https://youtu.be/d-iXclhAxOo?si=WG_lqwRO2UkW-o7p

Ronja de roversdochter is volgens de makers dan ook een van de grootste Zweedse televisieproducties ooit (de serie werd pas na voltooiing door Netflix aangekocht). „Dit is een fantasyserie en een kostuumdrama”, zegt James Larsson. „Een serie als deze, die ook nog eens een internationaal publiek zal bereiken, werd niet eerder in Zweden gemaakt.” Zo werd 11 maanden lang op locatie gefilmd om alle jaargetijden in beeld te kunnen brengen. En ook op de special effects werd niet beknibbeld. De vogelheksen bijvoorbeeld, die in de jarentachtigfilm behoorlijk angstaanjagend maar wel duidelijk nep zijn, zijn dit keer oprecht imposante, duistere wezens die in een horrorserie voor volwassenen niet zouden misstaan. Dat terwijl Ronja de roversdochter een serie voor jonge kinderen is.

„Ze zijn expres zo eng gemaakt”, vertelt James Larsson. Want zonder die duistere kanten is Ronja geen Ronja, meent ook Rosenfeldt: „Het maakt de angst voor wat er allemaal in die bossen schuilgaat en de gevaren die er op de loer liggen, echt.” De makers adviseren ouders wel om de serie met hun kleine kinderen, kinderen tot een jaar of elf, mee te kijken. „Dit is geen serie waarbij je je kind voor de televisie zet terwijl je zelf gaat koken”, zegt Rosenfeldt. Ronja de roversdochter is voor de hele familie, vinden de makers. „We hebben het voor kinderen gemaakt, maar wel met hun ouders in ons achterhoofd omdat we weten dat de huidige veertigers een sterk nostalgische band hebben met het origineel.”

Al zijn die veertigers die opgroeiden met de roversdochter volgens Rosenfeldt wel iets vergeten dat Lindgrens Ronja ze toch ooit echt heeft geleerd: hoeveel positieve invloed de natuur heeft op ons welzijn. „Ik denk dat heel veel kinderen tegenwoordig helemaal niet weten hoe bijzonder het is om in de natuur te spelen”, zegt hij. Iets dat volgens de schrijver vooral komt doordat ouders tegenwoordig te bang zijn voor de gevaarlijke dingen die in een weidse, ongerepte omgeving kunnen gebeuren waardoor ze hun kinderen er niet in durven los te laten.

„De generatie kinderen waarvoor we deze serie hebben gemaakt, weet hierdoor niet hoe warm je band met de natuur kan zijn, of hoe rustig je je voelt wanneer je alleen bent tussen de bomen. Als we die kinderen met Ronja een klein zetje richting de natuur kunnen geven, zou dat geweldig zijn.”

De eerste 6 afleveringen van Ronja de roversdochter staan donderdag op Netflix. De overige 6 afleveringen volgen later dit jaar.