De PvdA is „vervreemd van gewone mensen”. D66? „Ongekend gemeen en onbetrouwbaar”. En de VVD, die is „haar eigen kiezers vergeten”. Dat vindt De Telegraaf-columnist Ronald Plasterk. Hij is de man die dinsdag, zeggen bronnen, door PVV-leider Geert Wilders zal worden voorgedragen als opvolger van Gom van Strien. Die Limburgse PVV-senator legde zijn vrijdag toebedeelde taken als verkenner na een weekend weer neer, omdat hij in verband werd gebracht met een fraudezaak.
Jarenlang was Plasterk minister voor de PvdA, maar de eerste lovende reactie komt uit een andere hoek. Het rechtse weblog GeenStijl juicht bij de terugkeer van ‘Ome Roon’ op het Binnenhof. Plasterk voegde als PvdA-minister PowNed toe aan het omroepbestel. Verslaggever Rutger Castricum goot daarop een fles Moët & Chandon leeg, uit het raam van een Hummer. „Dankzij jou kan dit!”
Plasterk was minister in de kabinetten Balkenende IV (Onderwijs) en Rutte II (Binnenlandse Zaken). Sinds 2018 is hij hoogleraar aan de Universiteit van Amsterdam. Voor zijn ministerschap was hij directeur van de onderzoeksschool van het Nederlands Kanker Instituut en hoogleraar ontwikkelingsgenetica. Vorig jaar verkocht hij zijn met drie anderen opgerichte start-up voor 32 miljoen euro. Het bedrijf ontwikkelt een methode om vaccins tegen tumoren te maken.
Als minister in het kabinet-Rutte II heeft Plasterk de topsalarissen in de publieke sector aan banden gelegd, het boerkaverbod ingevoerd en geregeld dat zogeheten weigerambtenaren niet meer worden aangenomen.
Lees ook
De nieuwe Plasterk die oude Plasterk afdroogt
‘Minister van Lege Dozen’
Verder wordt zijn ministerschap vooral negatief gerecenseerd en kreeg hij in Den Haag de bijnaam „minister van Lege Dozen”. Zijn grootste valkuil was dat hij dacht dat hij alles kon, klinkt het op het Binnenhof.
Op GroenLinks-PvdA-leider Timmermans was Plasterk kritisch. Als Kamerlid zou Timmermans een halfjaar niets hebben gedaan, omdat hij niet de gewenste portefeuille had gekregen. Dat zei Plasterk in 2016 in de Volkskrant. Timmermans reageerde niet op de uitspraken.
Een politieke functie heeft de oud-PvdA-minister niet meer, in die zin staat hij op meer afstand van de politiek dan senator Van Strien. Maar in de columns voor De Telegraaf, die hij sinds 2020 schrijft en waarin hij een rechtser geluid laat horen dan dat van de gemiddelde sociaal-democraat, haalt hij uit naar andere partijen. Hij vond het achterbaks dat D66 achter de schermen lobbyde bij oppositiepartijen voor een motie om premier Mark Rutte (VVD) na de kabinetsval weg te sturen.
Steun voor Omtzigt
Het verkennersverslag lijkt Plasterk in zijn laatste column al te hebben geschreven – in ieder geval blijkt wat zijn voorkeur is voor het te vormen kabinet. „Wat moet er nu gebeuren? Dat is geen moeilijke vraag.” Winnaars PVV, NSC en BBB moeten om tafel met de VVD, schrijft hij. „Samen hebben ze een ruime meerderheid en ze hebben veel gemeenschappelijke programmapunten.”
Omtzigt lijkt op Plasterks steun te kunnen rekenen in de verkenning. Op X retweet hij delen van een Volkskrant-interview met de NSC-leider. Omtzigt uit daarin kritiek op de keuze van de VVD om niet mee te regeren.
Plasterk is het niet zomaar over alles eens met Wilders. De ‘minder Marokkanen’-uitspraak van de PVV-leider noemde hij als minister een „afschuwelijke scène”. Toen Wilders terechtstond voor onder meer aanzetten tot haat en discriminatie, wilde die Plasterk als getuige laten horen. De uitlating van hem zou bewijzen dat tegen de PVV-leider een politiek proces was aangespannen. Uiteindelijk is Wilders veroordeeld voor groepsbelediging. Het zou kunnen dat op aanvraag van Wilders Plasterk nu aan de slag gaat als verkenner.
