„Als ik vanavond thuiskom, is er echt helemaal niemand,” zei Ria Lubbers in 1992 tijdens het programma Alleen op de wereld van Radio Rijnmond. Haar man Ruud Lubbers (1939–2018) was toen tien jaar premier. De bekendste premiersvrouw van Nederland overleed 4 juni, blijkt uit een rouwadvertentie in NRC, zes jaar na haar man. Anders dan de meeste premiersvrouwen meed ze de publiciteit niet. Ze trouwde met Ruud Lubbers toen ze 21 was.
Welbespraakt gaf ze haar mening, organiseerde tijdens de drie kabinetten Lubbers koffieochtenden en lunches voor de partners van de ministers en had soms openlijk kritiek op haar man. Dat laatste kon behoorlijk geestig zijn, bijvoorbeeld toen Ruud Lubbers werd gevraagd mee te werken aan de ‘Feministische Meetlat’ van het maandblad Opzij waarin hoofdredacteur Cisca Dresselhuys via vraaggesprekken het emancipatiegehalte van de mannelijke ministers peilde. Lubbers weigerde. Ria Lubbers reageerde hierop met: „Wil Ruud niet? Dat verbaast me niets, hij wil nooit iets wat maar enigszins persoonlijk zou kunnen worden.” Op basis van gesprekken met anderen over zijn emancipatoire gehalte scoorde hij overigens een min twee.
Tegelijkertijd nam ze het ook voor hem op. Toen Lubbers in 2004 in opspraak kwam nadat een medewerker hem had beschuldigd van ongewenste intimiteiten, gaf ze in het blad Zin een openhartig interview over haar leven en de impact van de beschuldiging. Het was een „eenzame strijd” geweest rondom het vertrek bij de VN-vluchtelingenorganisatie UNHCR, maar ze was er ook van overtuigd dat de VS hem weg wilden hebben: „Alles wijst op een complot. Een jaar voordat de affaire speelde, heb ik al tegen Ruud gezegd: ‘Let op, er gaat iets gebeuren waardoor jij neergeknuppeld gaat worden’. Ruud was fel tegen de oorlog in Irak en durfde ook andere gevoelige kwesties hardop te zeggen.”
Kijkje achter de schermen
Ria Lubbers gaf soms een kijkje achter de schermen van hoe het is om premiersvrouw te zijn. In het radio-interview bij Rijnmond vertelde ze dat ze soms eenzaam was omdat ze haar man zelden zag, terwijl zijn bekendheid wel een steeds grotere belasting voor haar werd: „Ik word er niet arm of rijk van en ik word er zeker niet gelukkig van”. Ook gaf ze in dat interview aan dat het niet altijd meeviel „bescheiden te zijn tot je erbij neervalt”. Jaloers kon ze zijn op echtparen waarvan de man wel rond etenstijd thuiskwam.
Hoewel ze soms last had van mensen die haar man achter zijn rug uitlachten wanneer ze ergens met hem samen uit eten was, schuwde ze het contact met zijn tegenstanders niet. Bekend is dat ze demonstranten voor hun huis tegemoet trad wanneer haar man er niet was. Ze ging in gesprek en deelde flesjes bier uit. Haar naamsbekendheid werd vergroot dankzij komiek André van Duin. In acts deed hij vaak premier Lubbers na, waarbij de leus ‘U moet allemaal de groetjes hebben van Ria en de rest van de regering’ bekend werd.
Voor NRC hield ze in 1988 een Hollands Dagboek bij over haar reis naar China waar ze een expositie van World Press Photo zou openen. Ook hier was er een kijkje achter de schermen van haar leven als premiersvrouw: „Half drie op het ‘torentje’ om met Ruud samen naar de eredienst voor Joop den Uyl te gaan. Het is helemaal een PvdA-aangelegenheid en zelf heb ik het gevoel alsof het mij niet in dank afgenomen zal worden als ik laat merken dat ook wij verdrietig zijn. Terug in Den Haag haalt Ruud zijn tassen op en gaan we samen even eten om daarna bij Wim en Margriet Deetman koffie te drinken.”
Na het premierschap van haar man werd Ria Lubbers actief voor goede doelen, zoals De Zonnebloem, de vereniging die zich inzet voor mensen met een lichamelijke beperking, en Stichting Handicamp. Ze is 83 jaar oud geworden.
