Recordaantal migranten probeerde via levensgevaarlijke Darién-kloof Verenigde Staten te bereiken

Jungletocht De Darién-kloof is de enige route over land tussen Zuid-Amerika en de Verenigde Staten. Dit jaar trokken bijna een kwart miljoen migranten dwars door de jungle.

De route via de kloof kent vele rivieren en beken.
De route via de kloof kent vele rivieren en beken.

Foto Adri Salido/Reuters

Het is de enige manier om vanuit Zuid-Amerika over land de Verenigde Staten te bereiken, maar wie de oversteek waagt via de Darién-kloof, treft een route aan die zich vooral kenmerkt door onvoorspelbaarheid en gevaar. De route loopt dwars door het ongerepte en dichtbegroeide regenwoud, maar is ondanks het gevaar van sterkstromende rivieren, steile en glibberige bergpaden populairder dan ooit onder migranten.

De Darién-kloof loopt tussen Panama en Colombia en verbindt zo twee continenten met elkaar. Er zijn geen autowegen of wandelpaden en de tocht door de wildernis kan tot elf dagen duren. Toch kozen in de eerste zeven maanden van dit jaar volgens Panamese statistieken bijna een kwart miljoen migranten voor de voettocht door de wildernis. Dat zijn er nu al meer dan in heel 2022, ondanks allerlei internationale inspanningen om de overtocht te ontmoedigen. De Verenigde Naties verwachten dat dit jaar in totaal 400.000 migranten de kloof zullen proberen over te steken.

Vooral Zuid-Amerikaanse migranten nemen de jungleroute, in de hoop na aankomst kans te maken op een asielstatus in de Verenigde Staten. De meeste migranten die de Darién-kloof proberen over te steken, komen uit Venezuela, Haïti en Ecuador. Eenvijfde van de volwassen migranten nam een kind mee door de wildernis. Het Rode Kruis typeert de huidige situatie volgens persbureau Reuters als een „grote humanitaire crisis”.

Hulporganisatie Artsen Zonder Grenzen (AzG) opende in mei 2021 speciale opvangcentra in het eerste Panamese dorp waar de migranten arriveren. In de kampen treffen dokters traumawonden, huidaandoeningen en voetblessures aan, vaak veroorzaakt door de gladde en verradelijke baggerpaden. Ook biedt AzG geestelijke gezondheidszorg aan voor migranten die anderen voor hun ogen zagen sterven. In het gebied zijn ook criminele bendes actief, die migranten beroven, afpersen en vrouwen verkrachten.

Maar in het junglegebied schuilt niet alleen menselijk gevaar: het oerwoud herbergt niet alleen jaguars, er komen ook giftige spinnen, kikkers en slangen voor. Vorig jaar registreerde de Internationale Organisatie voor Migratie 36 doden bij een oversteekpoging. Verdrinking is de meest voorkomende doodsoorzaak. Het daadwerkelijke aantal ligt waarschijnlijk hoger, omdat veel lijken nooit zullen worden aangetroffen in de jungle.