Elf tabaksfabrikanten- en groothandelaren hoeven een groot aantal boetes toch niet te betalen. Dat heeft het College van Beroep voor het Bedrijfsleven dinsdag besloten. De boetes waren opgelegd omdat de bedrijven deals hadden gesloten met verkooppunten van tabak, zoals supermarkten, over bijvoorbeeld inkoopkortingen of over een betere plek in het schap. De boetes beginnen bij 45.000 euro en kunnen bij herhaaldelijke overtreding oplopen tot 450.000 euro.
De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) legde de boetes in 2019 op omdat de fabrikanten met deze afspraken het verbod op reclame voor tabaksproducten zouden hebben geschonden. Maar de rechter oordeelt nu dat het reclameverbod daarmee „te ruim” is geïnterpreteerd. Volgens het College gaan de afspraken tussen de verkooppunten en de fabrikanten niet over „communicatie naar de consument” toe met als doel tabaksgebruik te promoten, terwijl dat is waar het reclameverbod betrekking op heeft.
Een woordvoerder van het College laat weten dat het om boetes gaat voor onder andere de bedrijven Philip Morris, British American Tobacco en Van Nelle. Het College is de eindrechter in dit soort zaken, wat betekent dat er geen hoger beroep meer kan worden ingediend.
De Hofbogen zijn een monumentaal overblijfsel van vervlogen tijden. Het spoorwegviaduct doorkruist Rotterdamse wijken, maar treinen naar Scheveningen rijden er niet meer. Na een eeuw van trouwe dienst ligt het bouwwerk er verlaten bij. Of tenminste: dat was zo tót O. Festival for Opera. Music. Theatre. (de voormalige Operadagen). Nu is hier een ‘live experience’ van Strijbos & Van Rijswijk te bezoeken, die festivalgangers zo’n twee kilometer over het viaduct voert. Dat gaat netjes over een blauwe loper, iedereen een koptelefoon op. Je kijkt woonkamers of tuinen in, terwijl operazangers, die langs de route dwalen, de omgeving laten meedeinen op hun stem en een verteller via de koptelefoon je blik naar een hofje leidt, dat je op straat zo voorbij was gelopen.
In de audiotour deelt een fictieve conducteur herinneringen aan zijn vroegere ritjes over de Hofbogen. Hij schetst een levendig beeld van de treincoupés. Je kan de geuren bijna opsnuiven: van kooplui met verse vis tot sterk geparfumeerde prostituees of mensen op de terugreis na een lange stranddag. Tussendoor hoor je echte Rotterdammers, die nog hebben meegereden met de lijn of in de omgeving wonen, met uitzicht op de Bogen. Zo ontstaat een mooie mozaïek van ervaringen, een inkijkje in levens en stadsdelen. Locatietheater kan een nieuw perspectief op de omgeving geven, en dat is precies wat Over de bogen schitterend doet.
Bij O. speelt muziek altijd de hoofdrol, maar het programma is bijzonder divers. Naast locatietheater zijn er straatperformances van onder andere het brutale Grande Loge, dat gedurende het festival op allerlei plekken in de stad opduikt. Daarnaast is er muziektheater dat ‘gewoon’ in het theater plaatsvindt, zoals In het Oog van de Orkaan van De Amazones.
Dit collectief stuitert over het toneel in humoristisch-muzikale scènes over de worstelingen van hedendaagse twintigers. Ze demonstreren om een klimaatramp te voorkomen, gaan bij hun psycholoog een burn-out te lijf, zijn verslaafd aan scrollen en swipen, werken op een klantenservice en feesten in het weekend tot ze erbij neervallen. De Amazones vatten een scala aan moderne problemen in vlotte liedjes.
Duister wordt het bij Ethereal Realms, een theatraal elektro-concert. In een schemerdonkere ruimte creëren de Zwitserse componist Marie Delprat en de Belgische regisseur Aïda Gabriëls een zwaarmoedige trip, gebaseerd op feministische sciencefiction. Delprat staat achter een mengpaneel, gehuld in het zwart, haar gezicht verscholen achter een masker van gaas. Ze zingt zinnen en klanken, terwijl de beats aanzwellen tot je broekspijpen trillen. Het klinkt alsof er audio-bubbels bovendrijven en stukspatten, de bas wordt intenser en blijft uiteindelijk hol elektronisch schallen als onder water.
Het is een langdradige ervaring in een eindeloze hoeveelheid rook tussen stroken zeil, een fluorescerende wolk slierten en een bos microfoons. De performance claimt iets te zeggen over identiteit, maar de setting, muziek en teksten op een lichtkrant willen maar geen geheel vormen.
Hofdans
Op festival O. is ook experimenteel, nieuw werk te vinden. Onder de noemer O. Lab kunnen makers materiaal testen en erover in gesprek gaan met het publiek. Dat doen scenograaf Paul Boereboom en regisseur Leon Rogissart met Conversations with the inner, een voorstelling over groepsdynamiek. In de performance probeert Rogissart het publiek woordeloos te verleiden om zijn bewegingen te volgen. Dat valt niet mee, maar uiteindelijk staat iedereen toch een hofdans uit de 16de eeuw te imiteren: een stap voorwaarts en achteruit, lekker meedeinend op de cadans van de massa. Als de acteur als gids wordt vervangen door een wezen op een scherm, verandert de dynamiek.
Het experiment is nog pril en bewerkelijk, maar geeft de aanzet tot een interessante zoektocht naar volgzaamheid en de mogelijkheden van virtual reality. Op een volgend festival zou deze voorstelling (uitgebreid met VR-brillen, zoals de makers aankondigen) weleens hoge ogen kunnen gooien. Misschien wordt het één van de knallers op de volgende editie van O. – sowieso iets om naar uit te kijken.
Lees ook O. Festival: hypnotiserende aria’s en dragqueen-spektakel
Ronald Plasterk ziet af van zijn kandidaatstelling voor het premierschap. Dat laat hij maandag weten in een verklaring die in handen is van De Telegraaf. In de verklaring spreekt oud-hoogleraaar en voormalige PvdA-minister Plasterk van „onjuiste” berichten over hem. Desondanks zegt hij „niet langer beschikbaar te zijn” als minister-president.
„Er zijn de laatste tijd berichten verschenen waarin mijn integriteit in twijfel wordt getrokken”, schrijft hij. Dat zou zijn functioneren als premier in de weg staan, ook als de beschuldigingen onjuist zouden zijn. Dat laatste is volgens Plasterk het geval. Hij noemt de beschuldigingen „onwaar” en „voor het overige futiel”. Plasterk zegt „volledig integer” te zijn en had dat graag laten toetsen door de formateur. „Tenslotte vertrouw ik er op dat dit kabinet er komt, dat goede plannen heeft voor het land.”
De afgelopen dagen werden verschillende bezwaren opgeworpen die het premierschap van Plasterk in de weg zouden staan. De ‘patentenkwestie’ speelde daarin een grote rol. NRC onthulde dat Plasterk miljoenen verdiende met het patent op een kankermedicijn door zich kennis van het AMC toe te eigenen en te claimen dat hij de enige uitvinder was. Het Amsterdam UMC heeft aangekondigd de zaak te gaan onderzoeken.
Nu Plasterk niet langer beschikbaar is, is het aan PVV-leider Geert Wilders als winnaar van de verkiezingen om een nieuwe kandidaat aan te wijzen. Vermoed werd dat Plasterk door Wilders als favoriete kandidaat werd beschouwd. Op X zegt Wilders „Ik heb heel veel respect voor je Ronald. Je verdient dit niet, maar ik begrijp je besluit. Je zou wat mij betreft een uitstekende MP zijn geweest.”
China moet ophouden Taiwan te intimideren, en zijn verantwoordelijkheid nemen om vrede en stabiliteit in de regio te handhaven. Dat heeft de nieuwe president van Taiwan, Lai Ching-te, maandag gezegd in een toespraak bij zijn inauguratie. Hij riep Beijing op om „de realiteit te accepteren” en samen te werken met „de legitieme regering, gekozen door het Taiwanese volk”. Taiwan doet volgens hem „geen concessies op het gebied van democratie en vrijheid”.
Lai is lid van de Democratisch-Progressieve Partij (DPP), en diende eerder als vicepresident onder het uitgaande staatshoofd Tsai Ing-wen, die hij nu opvolgt. Bij de verkiezingen in januari versloeg hij kandidaten van twee partijen die streven naar warmere banden met Beijing.
Lees ook Nieuwe Taiwanese president Lai wil de balanceeract van zijn voorganger voortzetten
De DPP beschouwt Taiwan als zelfstandig, hoewel ze de onafhankelijkheid niet formeel wil uitroepen om een ferme, mogelijk gewelddadige reactie van China te voorkomen. Volgens Beijing is het eiland een afvallige provincie, die uiteindelijk goedschiks of kwaadschiks met de Volksrepubliek zal worden herenigd. Lai beloofde in zijn toespraak het beleid van zijn voorganger voort te zetten, gericht op de status quo: niet buigen voor China, maar het evenmin provoceren.
Vliegroutes
De relatie tussen Taiwan en China is verder verslechterd sinds de eerste termijn van Tsai, in 2016, toen China alle formele contacten met Taiwan verbrak. Zeker sinds een fel omstreden bezoek van de toenmalige voorzitter van het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden Nancy Pelosi aan het eiland, in 2022, deelt China regelmatig speldenprikken uit. Zo oefende het als directe reactie op het bezoek een militaire blokkade van het eiland, en dringen schepen en vliegtuigen uit de Volksrepubliek regelmatig binnen in wat Taiwan beschouwt als zijn wateren en luchtruim.
Onlangs verlegde China eenzijdig vliegroutes voor de burgerluchtvaart waardoor die vlak bij de denkbeeldige lijn in het midden van de Straat van Taiwan komen, die tot voor kort gold als informele grens.
Lees ook Taiwans politiek blijft ongewild wereldwijd in de aandacht staan
Het Chinese bureau voor Taiwanese Zaken liet in een verklaring weten dat de toespraak van Lai „zijn ware aard als werker voor Taiwans onafhankelijkheid blootlegt”. Lai noemde zichzelf in een interview in 2017 eens „een pragmatische werker voor onafhankelijkheid”, een uitspraak die hem door Beijing nog altijd wordt nagedragen, hoewel hij zijn toon zelf sindsdien heeft gematigd. Voorafgaand aan de verkiezingen in januari sprak China dreigend van „een keuze tussen oorlog en vrede”. Volgens woordvoerder buitenlandwoordvoerder Wang Wenbin van het ministerie van Buitenlandse Zaken in Beijing is Taiwanees „separatisme” een „doodlopende weg” en „hereniging van het moederland” een onstuitbare historische trend.
Handgemeen
Maar de relatie met China is voor Lai niet het meest acute probleem. Hij begon zijn toespraak met een boodschap voor het Taiwanese parlement, de Yuan, waarin zijn DPP sinds de verkiezingen in januari geen meerderheid meer heeft. Hij riep op tot goede samenwerking, en tot wederzijds respect tussen de partijen.
Afgelopen week liepen de spanningen in de Yuan hoog op toen de samenwerkende oppositiepartijen KMT en TPP parlementaire hervormingen trachtten door te voeren, waarmee de DPP het oneens is. Daarbij kwam het vrijdag zelfs tot een groot handgemeen in de plenaire vergaderzaal.
